Sp.a misnoegd over vraag om uitstel verbod op neonics

Dat de federale minister van Landbouw Denis Ducarme (MR) aan de Europese Commissie om drie jaar uitstel heeft gevraagd voor de invoering van een verbod op neonicotinoïden in ons land, noemt sp.a onaanvaardbaar. “Dit gaat in tegen alle wetenschappelijke bewijzen dat die producten een catastrofale weerslag hebben op ons bijenbestand”, klinkt het. Ducarme verdedigt zich door te stellen dat de alternatieven voor neonicotinoïden nog onvoldoende ontwikkeld zijn en in een bepaald aantal gevallen zelfs schadelijker zijn.

Eind april keurde de Europese Commissie een verbod op het gebruik van neonicotinoïden in open lucht goed. Deze stoffen vallen in de klasse van de neurotoxines, wat betekent dat ze het zenuwstelsel van een organisme aanvallen. Volgens wetenschappelijk onderzoek dragen deze stoffen in hoge mate bij aan het sterven van bijen. Het verbod op neonicotinoïden zou tegen eind dit jaar overal in Europa van kracht moeten zijn. Maar België zit dit niet zitten en heeft om drie jaar uitstel gevraagd aan Europa.

Dat was voor sp.a-parlementslid Annick Lambrecht voldoende om minister Ducarme hierover aan de tand te voelen. Volgens de minister is zo’n ruime overgangsmaatregel noodzakelijk om de suikerbietteelt te vrijwaren. Hij verwees daarbij naar een advies dat hij kreeg van de universiteit van Gembloux. “De suikerbietteelt is tot op vandaag sterk afhankelijk van neonicotinoïden. De alternatieven voor dit middel zijn nog niet voldoende ontwikkeld. In een bepaald aantal gevallen zijn ze zelfs nog schadelijker. Een verbod doorvoeren zonder rekening te houden met de alternatieven is een stap achteruit en gaat in tegen de doelstellingen van het verbod”, aldus Ducarme.

De vraag om uitstelling stuit sp.a voor de borst. “Het bijenbestand is de jongste jaren catastrofaal gedaald. Eén van de voornaamste oorzaken van die achteruitgang is het vele gebruik van neonicotinoïden. Er zijn pakken wetenschappelijke rapporten die dat al jaren bewijzen”, aldus federaal parlementslid Annick Lambrecht. Ze wijst er ook op de stof rechtstreeks op de zaden wordt aangebracht en bij hevige regenval loskomt waardoor de stof uitspoelt in het water. “Daar kunnen ze grote gevolgen hebben voor waterdieren, zoogdieren en vogels.”

Ducarme verdedigt het voorstel tot uitstel met drie jaar omdat een overgangsperiode nodig is om alternatieven te ontwikkelen. “Er staan 8.400 jobs op de helling in de suikersector. Als neonicotinoïden niet langer mogen gebruikt worden, bestaat de kans dat het rendement in de sector met 40 procent daalt”, stelt hij. Lambrecht heeft daar geen oren naar. “De industrie zal pas ten volle beginnen met het ontwikkelen van alternatieven als het verbod een feit is”, klinkt het. Ook Natuurpunt is die mening toegedaan. “Al sinds 2013 is het duidelijk dat Europa de neonicotinoïden zou verbieden. De sector heeft daar duidelijk niet op geanticipeerd. Net daarom is het Europees verbod zo belangrijk”, zegt Freek Verdonckt, beleidsmedewerker van Natuurpunt in De Standaard.

Volgens sp.a kan er geen sprake zijn van uitstel. “Dat zou onaanvaardbaar zijn, want het zou een ramp betekenen voor onze fauna en voor de bestuiving van onze landbouwgewassen. Drie jaar lijkt misschien niet lang, maar de gevolgen van gebruik blijven nog vele jaren in de grond en in de waterlopen. Elk uitstelgedrag is onverantwoord. We moeten doen wat we eerder met DDT en CFK’s deden: totaal verbieden”, aldus de oppositiepartij.