Staart Belgische trekpaarden wordt veelal geamputeerd

Bij haast alle gefokte Belgische rastrekpaarden is de staart weggenomen, ondanks een verbod dat al sinds 2001 in voege is. "Er zijn inderdaad bepaalde dierenartsen die zich, weliswaar onder zware druk van de paardenfokkers, nogal welwillend op een uitzondering in de wet beroepen om de staart weg te nemen omwille van folklore", luidt het bij de Orde van Dierenartsen, die de praktijk betreurt. Door een lacune in de wet is het momenteel echter moeilijk om die dierenartsen aan te pakken. De Raad voor Dierenwelzijn trekt aan de alarmbel. Bij de Koninklijke Maatschappij Het Belgisch Trekpaard verkreeg persagentschap Belga geen reactie. Ook de paardenfokkers zelf zijn bijzonder karig met commentaar.

Een uitvoeringsbesluit bij de dierenwelszijnswet verbiedt het amputeren van de staart bij trekpaarden sinds 2001. "Er zijn weliswaar drie uitzonderingen in de wet: één ervan laat het amputeren van de staart toe indien daar een medische reden voor is", zegt Sarne De Vliegher, voorzitter van de Nederlandstalige Gewestelijke Raad van de Orde der Dierenartsen en professor aan de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Gent. "Maar bepaalde dierenartsen gaan nogal welwillend om met die uitzondering in de wet, weliswaar onder zware druk van de paardenfokkers", voegt hij eraan toe.

"Paardenfokkers willen doorgaans dat de staart gecoupeerd wordt omwille van folklore. De fokkers stellen dat de staart de leidsels zou hinderen, maar dat is niet zo. Of ze stellen dat er vliegen in de staart terechtkomen. Maar de trekpaarden gebruiken hun staart net om zich te beschermen tegen vliegen. Bovendien is het wegnemen van de staart erg pijnlijk. De paardenfokkers zetten echter druk op hun dierenarts en voelen zich gesterkt door de uitspraken van bepaalde politici, die kennelijk niet achter het verbod staan. Bepaalde dierenartsen amputeren de staart dan maar onder het mom van een medische oorzaak." De Vliegher stelt dat de Orde der Dierenartsen de praktijk betreurt.

Het probleem ligt echter dieper. Door een lacune in de wetgeving is de problematiek op dit moment moeilijk te bestrijden. Eind mei werd een dierenarts nog vrijgesproken in beroep door de Raad der Dierenartsen. De man in kwestie had de staart van zo'n trekpaard geamputeerd en had daarvoor een medische reden ingeroepen. "Oorspronkelijk werd door de Orde geoordeeld dat er geen afdoende medische reden was om tot een amputatie over te gaan", aldus De Vliegher.

In beroep werd de man echter vrijgesproken op basis van een juridische kwestie en daar knelt het schoentje. "Nu is het aan de dierenartsen om te beslissen of er een medische noodzaak is om tot amputatie over te gaan. Maar in beroep, waar meer juridische elementen meespelen, werd getwijfeld door een lacune in de wet. Het is momenteel niet duidelijk op wie de bewijslast rust. De wet vermeldt niet hoe moet bewezen worden dat er een medische noodzaak is. Door de twijfel die de wet zaait, besloot men de dierenarts vrij te spreken." Nog geen enkele dierenarts werd door de Orde veroordeeld voor de praktijk.

"Er zijn wel contacten, zodat de leemte in de wet kan aangepakt worden. Ofwel laat de wetgever de praktijk opnieuw toe, ofwel zorgt de wetgever ervoor dat de dierenarts, die een centrale rol op zich neemt in deze kwestie, zijn werk op een correcte manier kan uitvoeren." In 2013 werd een wetsvoorstel ingediend om de praktijk weer toe te laten, maar dat is uiteindelijk tussen de plooien gevallen.

De Raad voor Dierenwelzijn heeft de fokkers gehoord omtrent de problematiek en kwam tot de vaststelling dat het mennen van fokpaarden met staart geen probleem vormt. "De adviesraad roept de volgende regeringen op om de veulenpremie die nu door de Vlaamse en Waalse minister van Landbouw uitgekeerd wordt voor elk geboren trekpaard, niet meer te verlenen voor veulens die zijn geblokstaart. Daarnaast vraagt de Raad om de deelname van trekpaarden met een blokstaart aan prijskampen te verbieden. Verder stelt de Raad voor om dierenartsen te verplichten een medisch dossier aan te leggen voor elk veulen waarvan de staart wordt afgezet. De Raad hoopt op die manier een einde te stellen aan een pijnlijke ingreep die louter gebaseerd is op traditie."

De paardenfokkers die gecontacteerd werden, wensten doorgaans niet te reageren. Eddy Van Langenhove, beroepsfokker, gaf als reden voor het wegnemen van de staart dat "de trekpaarden te maken krijgen met vliegen die eitjes achterlaten in de staart, waardoor de staart zou kunnen afrotten".