Uitfasering zinkoxide aan tempo van andere lidstaten
In september 2013 zette toenmalig minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx het licht op groen om zinkoxide als geneesmiddel in te zetten bij jonge biggen die gevoelig zijn voor speendiarree. Die aanpak wierp zijn vruchten af door een verminderd antibioticumgebruik, maar Europa wil dat het uitdooft vanwege de risico’s die eraan verbonden zijn. Kamerlid Nathalie Muylle (CD&V) wou van minister van Volksgezondheid Maggie De Block weten hoe ons land dat gaat aanpakken. Ze vindt het goed dat de uitfasering geleidelijk zal gebeuren – zodat het antibioticumgebruik niet opnieuw omhoogschiet – en afgestemd zal worden op het tempo van de buurlanden.
Het gebruik van antibiotica bij dieren in België blijft elk jaar dalen. Vorig jaar nog is het gebruik met 4,8 procent gedaald. Dat blijkt uit de cijfers die bijgehouden worden door het kenniscentrum voor antibioticagebruik en -resistentie bij dieren in België (AMCRA). In AMCRA’s ‘Visie 2020’ staan drie concrete reductiedoelstellingen die onderschreven zijn door alle betrokken sectoren: een daling met 50 procent van het totale gebruik van antibiotica, een daling met 75 procentvan het gebruik van de kritische antibiotica tegen 2020 en een daling met 50 procent van het gebruik van gemedicineerde voeders met antibiotica tegen 2017. In 2017 werden deze doelstellingen kracht bijgezet door een convenant dat de federale overheid en alle betrokken partners uit de sector ondertekenden.
Dankzij het gebruik van zinkoxide is het gebruik van kritische antibiotica in de varkenssector drastisch verlaagd. In 2012 adviseerde AMCRA aan toenmalig minister van Volkgezondheid Laurette Onkelinx om zinkoxide als geneesmiddel toe te laten op de Belgische markt, waarbij benadrukt werd dat dit een tijdelijke maatregel moest zijn. Zinkoxide beschermt namelijk biggen tegen speendiarree, en maakt een behandeling met antibiotica overbodig, maar heeft helaas ook enkele nadelen voor mens en milieu. Via de mest van de varkens komt zink in de bodem terecht en daar wordt het niet afgebroken. Jaar na jaar stapelen de concentraties van het zware metaal zich op. Ook verhoogt het intensief gebruik van zinkoxide het risico op selectie van resistente bacteriën. Op de negatieve milieu-impact werd in eigen land geanticipeerd door met de veevoederindustrie af te spreken dat een hogere dosering zinkoxide toegevoegd wordt aan biggenvoeders, maar de dosering in vleesvarkensvoeders tezelfdertijd verlaagd zou worden.
“Vorig jaar trokken Frankrijk en Nederland aan de alarmbel en begonnen zij een procedure bij de EU. Het Commitee for Veterinary Medicinal Products woog de baten en de risico’s af en bracht een negatief advies uit”, weet Kamerlid Nathalie Muylle (CD&V). “Eind juni nam de EU een beslissing, namelijk dat alle lidstaten zinkoxide moeten bannen, waarbij alle lidstaten de vrijheid krijgen om zinkoxide nog vijf jaar toe te laten. Ons land heeft die beslissing gesteund om het gebruik van zinkoxide als vergund voormengsel in gemedicineerde voeders uit te faseren.”
Nu wou Muylle van minister van Volksgezondheid Maggie De Block weten hoe we dat precies gaan aanpakken. De Block liet weten dat er momenteel overleg plaatsvindt tussen haar kabinet, dat van minister Ducarme en alle betrokken administraties. Er wordt besproken welke positie de omringende lidstaten zullen innemen. De uitfasering zal moeten gebeuren, en zal zoveel mogelijk afgestemd worden op het tempo waarmee dat gebeurt in de ons omringende lidstaten. Toch kan het niet de bedoeling zijn dat het antibioticumgebruik, dat door het gebruik van zinkoxide flink verlaagd is in de varkenshouderij, nu terug naar omhoog zou schieten. Daar moet voorzichtig mee omgesprongen worden”, aldus Muylle.
