VAC vindt het nu hoog tijd voor een vaccinatieplan
Met haar pleidooi voor een vaccinatiebeleid houdt het Vlaams Agrarisch Centrum een heel ander discours aan inzake Afrikaanse varkenspest dan de grote landbouworganisaties. Maar er bestaat toch helemaal geen vaccin? “Klopt”, zegt VAC-woordvoerder Koen Van den Noortgate, “en dat zal er ook pas komen wanneer de farmaceutische industrie weet dat er een markt voor is. Daarom pleiten wij voor een EU-beleid dat kiest voor het vaccineren tegen dierziekten die grote economische schade kunnen veroorzaken.” Derde landen willen geen gevaccineerde varkens kopen, maar volgens VAC werkt niet-vaccineren evenmin want exportmarkten gaan reeds op slot.
Sinds de vorige uitbraak van Afrikaanse varkenspest in ons land (1985) is er volgens het Vlaams Agrarisch Centrum (VAC) bitter weinig veranderd. Er is nog steeds geen vaccin tegen de dierziekte. De varkenssector zal er op vlak van bioveiligheid alles aan moeten doen om het virus buiten de bedrijfspoorten te houden. Anders dreigt er een financiële ramp waarbij besmette bedrijven geruimd worden en de varkensprijs in elkaar stuikt.
Voor Afrikaanse varkenspest maar ook voor andere dierziekten die de landbouweconomie zwaar kunnen schaden, vraagt VAC al jaren dat Europa een vaccinatieplan uitwerkt. Woordvoerder Koen Van den Noortgate legt uit dat de farmaceutische industrie best wel in staat is om een vaccin te ontwikkelen. “Alleen doen ze dat niet omdat ze hun investering in onderzoek en ontwikkeling niet kunnen terugverdienen als er geen markt is voor het vaccin. Europa kiest er namelijk voor om niet te vaccineren omdat derde landen geen gevaccineerde dieren willen.”
Dat is een op het eerste gezicht begrijpelijke keuze, maar volgens VAC is enkele dagen na de uitbraak van Afrikaanse varkenspest in ons land al duidelijk dat het niet werkt. “China stopt de import van Belgisch varkensvlees. Buurlanden Nederland en Duitsland willen geen levende varkens uit België meer. Met niet te vaccineren, verliezen we onze exportmarkten evenzeer”, constateert Van den Noortgate. “Een land als China, dat zelf kampt met uitbraken van Afrikaanse varkenspest, zou je in handelsgesprekken kunnen overtuigen van het nut van vaccineren. Bovendien zijn farmabedrijven in staat om markervaccins te maken die toelaten om aan de slachtlijn het onderscheid te maken tussen gevaccineerde en werkelijk besmette varkens.”
Als het vaccin er is evenals de technologie om het onderscheid te maken tussen gevaccineerde en besmette dieren, staat volgens VAC niets een vaccinatiebeleid in de weg. Naar verluidt is vaccineren niet permanent nodig, maar alleen in “tijden van risico zoals nu”. De landbouworganisatie hoopt dat het niet tot een herhaling komt van 1985, met beelden van dode varkens die opgeladen worden en afgevoerd voor vernietiging. Maatschappelijk vindt VAC het massaal ruimen van dieren niet te verantwoorden in geval van ziekten die absoluut ongevaarlijk zijn voor de volksgezondheid. “Ook een massaal afschot van everzwijnen, zoals het Algemeen Boerensyndicaat voorstelt, lijkt ons heel moeilijk haalbaar en verdedigbaar.”
Opvallend, VAC zegt luidop wat anderen denken. “Hoe is de varkenspest hier terecht gekomen? Zijn de everzwijnen hier terechtgekomen vanuit Oost-Europa? Dan moeten de buurlanden er ook mee te maken hebben. Ofwel was dat niet geweten, ofwel werd het verzwegen vanwege de grote financiële belangen. Ofwel is de mens de oorzaak van de besmetting (bv. door het achterlaten van besmette etensresten). Is dat dan per ongeluk of doelbewust gebeurt”, vraagt VAC zich af. Wat de varkensprijs betreft, vreest de organisatie het ergste omdat de markt sterk ondersteund wordt door de export naar verre landen.
