Vanaf 2 augustus overschrijden we draagkracht aarde

Earth Overshoot Day, de dag dat we de draagkracht van de aarde overschrijden, valt dit jaar op woensdag 2 augustus, of 6 dagen eerder dan in 2016 en 11 dagen eerder dan in 2015. Dat betekent dat we, op iets meer dan 7 maanden, verbruikt hebben wat de aarde op 1 jaar kan produceren en dat we de komende maanden op het kapitaal van de planeet moeten teren. Het goede nieuws is dat we perfect weten hoe we onze ecologische voetafdruk kunnen verkleinen. Het slechte nieuws is dat de Belg wereldwijd de vijfde grootste vervuiler is en dus nog heel wat werk voor de boeg heeft. 

Elk jaar berekent het Global Footprint Network de Earth Overshoot Day: de dag waarop de menselijke consumptie van natuurlijke hulpbronnen de capaciteit van wat de aarde in één jaar tijd kan produceren, overschrijdt. Deze datum symboliseert de uitputting van het 'natuurlijk budget' dat we jaarlijks beschikbaar hebben: we stoten meer koolstofdioxide uit dan onze bossen en onze oceanen kunnen absorberen, we halen meer vis uit de zee en kappen meer bomen dan er jaarlijks kunnen bijgroeien.

De dag valt elk jaar vroeger. Tot en met 1969 was onze ecologische voetafdruk niet groter dan de biocapaciteit. In 1970 was dat voor het eerst niet meer het geval en viel Earth Overshoot Day op 23 december, om de jaren daarna gestaag naar voor te schuiven: 3 november in 1980, 13 oktober in 1990, 4 oktober in 2000, 3 september in 2005 en 28 augustus in 2010. De uitstoot van CO2 is de belangrijkste factor bij de overschrijding. Volgens het Global Footprint Network is die goed voor 60 procent van onze globale ecologische voetafdruk.

Vanaf 2 augustus verbruiken we dus de natuurlijke rijkdom van toekomstige generaties. En in België is dat nog veel meer dan elders het geval. Belgen hebben van alle burgers wereldwijd de vijfde grootste voetafdruk. In België viel Earth Overshoot Day dit jaar al op 1 april. Enkel Luxemburgers, Australiërs, Canadezen, Esten en Amerikanen leggen per persoon meer beslag op de natuurlijke rijkdommen van de planeet. In Eritrea, Haïti en Burundi worden het minst natuurlijke hulpbronnen geconsumeerd.

“Nochtans blijkt uit de nationale klimaatenquête dat de grote meerderheid van de Belgen bezorgd is over de klimaatopwarming”, zegt Maarten Desmet, medeoprichter van For Good, een Antwerpse start-up die via een app mensen aanzet om de ecologische voetafdruk te verkleinen. “Maar daarvoor kijken we vooral naar de industrie, het vrachtvervoer of de overheid. We vergeten hoeveel we ook zelf kunnen doen, op het niveau van ons eigen huishouden.”

Europa engageerde zich om de CO2-uitstoot tegen 2030 gemiddeld met minstens 40 procent terug te dringen tegenover het niveau van 1990. Dat betekent dat elke Belg jaarlijks 2,04 ton minder moet uitstoten. Volgens berekeningen van adviesbureau CO2-logic en For Good is het halen van die doelstellingen met enkele eenvoudige tips realistisch. “Als de gemiddelde Belg minstens één keer per week vegetarisch zou eten, één keer per week de auto in de garage zou laten staan en één vliegreis zou laten, dan halen we de Europese klimaatdoelstelling.”

Bereken je eigen ecologische voetafdruk hier.