Veelvuldig onderzochte ggo-tarwe breekt niet door

Het Britse onderzoeksinstituut Rothamsted Research heeft een vergunning aangevraagd voor een veldproef met genetisch gemodificeerde tarwe. Het gaat om de zoveelste onderzoeksproef met ggo-tarwe, ditmaal tarwe met een efficiëntere fotosynthese, terwijl genetisch gewijzigde tarwe nog nergens ter wereld op commerciële schaal wordt geteeld. In Europa zouden er al 34 veldproeven met ggo-tarwe zijn uitgevoerd, in de VS zelfs al meer dan 400. Daarbij gaat het in het overgrote deel van de gevallen om tarwe die resistent is gemaakt tegen Roundup, de bekende onkruidbestrijder van Monsanto.

Over heel de wereld worden volop genetisch gemodificeerde gewassen geteeld zoals sojabonen, maïs, koolzaad, suikerbieten en katoen. Vorig jaar ging het om 180 miljoen hectare ggo-gewassen in 40 landen, inclusief de Europese Unie. Bij dat lijstje staat nog steeds geen tarwe. Het Nederlandse Boerderij vraagt zich naar aanleiding van een nieuwe veldproef in Groot-Brittannië af hoe dat komt. De afkeer van ggo’s in de Arabische wereld zou één van de redenen kunnen zijn, zo klinkt het. Ook het feit dat tarwe op een heel directe manier in voedsel wordt verwerkt zou kunnen meespelen.

Monsanto kreeg in 2002 een teelttoelating in de Verenigde Staten voor de ggo-tarwe MON 71800, die resistent was gemaakt tegen het Monsanto-onkruidbestrijdingsmiddel Roundup. De tarwesector in de VS protesteerde fel, uit angst de grote afzetmarkten te verliezen. Twee jaar later haalde Monsanto de ggo-tarwe van de markt. In 2014 klonk het bij dezelfde organisaties anders. In een gezamenlijke verklaring stelden zestien organisaties van telers en verwerkers uit de VS, Canada en Australië dat de teelt van transgene tarwe van de grond moet komen, omdat akkerbouwers steeds meer kiezen voor gewassen waar wel ggo-variëteiten van beschikbaar zijn.

Ondertussen zijn ook in de EU minstens 34 veldproeven gedaan met ggo-tarwe, zo meldt GMO Compass, een site die bijhoudt waar veldproeven worden gedaan. De VS spant de kroon met 419 veldproeven. Ook in Canada, Argentinië, Japan, China, Australië en Zwitserland is ggo-tarwe getest in de buitenlucht. Bij de nieuwe Britse veldproef is het de bedoeling dat de tarwe een gen krijgt van de grassoort Brachypodium distachyon, waardoor de fotosynthese efficiënter verloopt. In kasproeven is de meeropbrengst 20 tot 40 procent. Het onderzoek moet uitwijzen of dat ook in de buitenlucht het geval is.

Nog in Engeland zijn veldproeven gedaan met ggo-tarwe die meer geurstof aanmaakt die luizen afschrikt en lieveheersbeestjes aantrekt, waardoor de plant minder aangetast wordt door luizen. Zwitserland test in veldproeven ggo-tarwe die beter bestand is tegen schimmelziektes. Australië test tarwe die beter bestand is tegen droogte en tegen zout. Daarnaast wordt er ook onderzoek gedaan naar tarwe die via genetische modificatie minder gluten bevat. Maar al dit speurwerk heeft vooralsnog niet geleid tot ggo-tarwe op de akkers.