VN-landen akkoord over compromisvoorstel CO2-reductie

De VN-klimaatconferentie in Lima is het uiteindelijk dan toch eens geworden over de eerste contouren voor een wereldwijd klimaatverdrag. De 195 landen gingen in de nacht van zaterdag op zondag in Lima akkoord met een aangepast compromisvoorstel, waarin echter slechts zeer vage criteria opgenomen zijn voor de nationale doelstellingen voor CO2-reductie. Milieuorganisaties spreken alvast van een "gevaarlijk zwakke tekst".

In Lima zijn 195 landen het eens geworden over een compromisvoorstel om de uitstoot van CO2 te reduceren. Het ruwe ontwerp voor een wereldwijd klimaatverdrag is bij het besluit gevoegd. Het 37 pagina's tellende document bevat evenwel meer vragen dan antwoorden, aangezien talrijke opties open blijven. Over de details zal begin december 2015 onderhandeld worden tijdens de VN-klimaatconferentie in Parijs (30/11-11/12/2015).

Het uiteindelijke doel is om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal twee graden. Daarvoor zouden de emissies wereldwijd met 40 tot 70 procent moeten teruggedrongen worden tegen 2050, en tot nagenoeg nul herleid moeten worden tegen het einde van de eeuw. Normaliter had de klimaatronde in Lima tot een akkoord moeten leiden over hoe de inspanningen door de verschillende landen bereikt moeten worden en hoe die geformuleerd zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld over het referentiejaar, de periode van engagement, het actieplan, betrokken sectoren, methodologie en dies meer.

Het vage akkoord werd bereikt na twee weken onderhandelingen, met verlengingen. Normaliter had de klimaattop vrijdagavond rond 18.00 uur lokale tijd (middernacht) afgerond moeten worden, maar wegens onenigheid werd zaterdagochtend opnieuw onderhandeld. De bijkomende onderhandelingen duurden uiteindelijk 30 uur. Twistappel was de verdeling van de inspanning tussen de geïndustrialiseerde en de ontwikkelingslanden.

Het secretariaat van de klimaatonderhandelingen moet nu tegen 1 november 2015 een document uitwerken met de inspanning van alle landen. Het document waarover zondag een akkoord bereikt werd, bevat talloze opties waarmee diplomaten nu aan de slag moeten om een consensus uit de brand te slepen. Voorafgaand zouden de 195 landen de komende maanden hun plannen moeten voorstellen. Ook wordt in februari verzamelen geblazen in Genève om de discussie over het toekomstig akkoord van Parijs voort te zetten. Later volgen nog tussentijdse onderhandelingen in Bonn en Le Bourget (Parijs).

Volgens de partners van het Platform Klimaatrechtvaardigheid, waaronder Bond Beter Leefmilieu (BBL), WWF, Greenpeace, Oxfam Solidariteit en de drie grote vakbonden, heeft de top in Lima "een zeer beperkt akkoord opgeleverd" en is er nog veel huiswerk voor de klimaattop in Parijs. Bovendien vinden ze dat er in 2015 twee klimaatakkoorden nodig zijn: één in Parijs en één in België. 2015 wordt "cruciaal", aldus het platform, dat gecoördineerd wordt door de koepel van de Noord-Zuidbeweging 11.11.11.

Het platform vindt de milieuambitie "onvoldoende". De top in Lima was een "maat voor niets" en er zijn geen duidelijke richtlijnen. Ook hekelen ze dat "de 'rechtvaardige transitie' naar een lagekoolstofmaatschappij dode letter gebleven is". "Ook op intra-Belgisch niveau zal in 2015 een akkoord beklonken moeten worden voor de inspanningsverdeling van de klimaat-en energiedoelstellingen tussen de federale en de gewestelijke overheden."

Wat dat laatste aspect betreft, bespeurt het Platform Klimaatrechtvaardigheid "tegenstrijdige signalen" van de federale regering. "Enerzijds ondersteunt deze het Groen Klimaatfonds, maar opteerde dezelfde week om op termijn het Kyotofonds af te schaffen. Dit is de voornaamste budgettaire poot van het federale klimaatbeleid." Bovendien weigerde de Vlaamse regering bij te dragen aan het VN-klimaatfonds. "Wij verwachten van Geert Bourgeois en bevoegd minister Schauvliege in 2015 eindelijk een adequaat en solidair klimaatbeleid. Het sluiten van een ambitieus intra-Belgisch akkoord over de inspanningsverdeling voor het klimaat laat al sinds 2008 op zich wachten."