"Volledig glyfosaatverbod tegen 2020"

De milieucommissie van het Europees Parlement heeft opgeroepen tot de uitfasering van het gebruik van glyfosaat in de landbouw binnen drie jaar en een onmiddellijk verbod buiten deze sector. Naast een volledig verbod in 2020 vindt de milieucommissie ook dat er middelen vrijgemaakt moeten worden om boeren te helpen bij de overgang “naar duurzamere landbouwmethodes”. Op 25 oktober wordt er door vertegenwoordigers van de lidstaten gestemd over de verlenging van de markttoelating van glyfosaat. 

De deadline voor de eventuele verlenging van de toelating voor het gebruik van glyfosaat nadert, en dus worden op het Europese toneel de stellingen ingenomen. De Commissie wil een verlenging van de vergunning met tien jaar voorstellen, maar alvast de milieucommissie van het Europees Parlement denkt daar anders over. Tijdens een stemming (39 tegen 9) wees de commissie een tienjarige verlenging af en pleit het voor een direct verbod op thuisgebruik en een algemeen verbod – ook voor landbouwers – tegen eind 2020.

Volgens de milieucommissieleden moet een stappenplan worden voorzien dat landbouwers de kans geeft om te schakelen naar milieuvriendelijkere alternatieven om aan onkruidbestrijding te doen. De commissie wijst er ook op dat beslissingen over soortgelijke vergunningen enkel gebaseerd mogen zijn op openbare studies en documenten. De transparantie in het huidige besluitvormingsproces en de wetenschappelijke onderbouwing daarvan is ver te zoeken, zo klinkt het. Op 24 oktober stemt het voltallige EU-parlement over de kwestie, een dag later is het aan de lidstaten om hun mening te laten horen.

Het is het Permanent Comité voor de Planten, Dieren, Voeding en Diervoeding, een comité dat is samengesteld uit nationale experten, dat de knoop moet doorhakken. Voor een duidelijke beslissing - voor of tegen het Commissievoorstel - is een gekwalificeerde meerderheid nodig, maar het is niet zeker of die zal worden gevonden. Frankrijk, Italië, Oostenrijk en Luxemburg hebben al laten verstaan tegen het Commissievoorstel te zullen stemmen, Duitsland zal zich mogelijk onthouden. België heeft nog geen standpunt ingenomen en wacht op bijkomende verduidelijkingen van de Europese Commissie.

Intussen heeft bevoegd eurocommissaris voor Volksgezondheid Vytenis Andriukaitis vertegenwoordigers van het burgerinitiatief 'Stop glyfosaat' ontvangen. Zij verzamelden meer dan 1 miljoen handtekeningen voor de petitie waarmee ze de Commissie vragen om de lidstaten geen nieuwe toelating, maar een verbod op glyfosaat voor te stellen. Ze willen ook bindende doelstellingen om het gebruik van bestrijdingsmiddelen te verminderen. In België werden 56.068 handtekeningen verzameld.

"Het glyfosaat-debacle bewijst dat de Commissie de kortetermijnbelangen van de chemische industrie voor de volksgezondheid en het leefmilieu plaatst", zegt Jorgo Riss van Greenpeace EU, dat de petitie mee ondersteunde. "Haar onvermogen om tegemoet te komen aan de bezorgdheden die geuit zijn door onafhankelijke wetenschappers, parlementsleden en meer dan 1 miljoen burgers is een schande."

De initiatiefnemers van de petitie verwijzen ook naar de twijfels die gerezen zijn bij de betrouwbaarheid van de EFSA-analyse van glyfosaat. Uit de gelekte 'Monsanto Papers' moet blijken dat de Amerikaanse chemiereus de wetenschappelijke studies naar de onkruidverdelger heeft beïnvloed. Het noopte de Vlaamse regering er afgelopen zomer alvast toe het gebruik van glyfosaat door particulieren te verbieden en voor te behouden voor professionele gebruikers. Ook in Wallonië is de verkoop verboden.