"Wanneer stopt desinformatie over voedselprijzen?"

ABS is de desinformatie over voedselprijzen beu. Afgelopen weekend verscheen er een artikel in Het Nieuwsblad waarin stond dat de aardappelprijzen op een week tijd verdubbeld waren en dat de frietkoten moeten kiezen: slechte frieten of dure frieten. “Het klopt dat de aardappelprijs op de vrije markt gestegen is van 2,5 eurocent per kilo naar vijf eurocent per kilo. Maar men vergeet erbij te zeggen dat het een halve eeuw geleden is dat boeren zo weinig kregen voor hun aardappelen. Een verdubbeling van een aalmoes blijft een aalmoes”, zegt de landbouworganisatie.

Dat de prijs die boeren krijgen voor hun frietaardappelen in één week tijd verdubbeld is, is binnenkort niet enkel een probleem voor de aardappelindustrie, beweert Het Nieuwsblad. Ook voor de frietkoten is dit een slechte zaak volgens de krant. Zij zouden voor de keuze staan om slechte frieten te bakken of veel meer te betalen voor de laatste goede aardappelen die nog in de schuren van de boeren liggen. “Onafhankelijk landbouwexpert” Luc Busschaert weet de krant te vertellen dat die prijsverdubbeling het gevolg is van de lage euro waardoor de export van diepvriesfrieten fors aan het stijgen is.

Wanneer stopt de desinformatie over voedselprijzen?, vraagt landbouworganisatie ABS zich in een persbericht af. “Het klopt dat de aardappelprijzen in één week tijd zijn verdubbeld van 2,5 naar vijf eurocent. Maar dat is nog altijd een aalmoes als je weet dat aardappelen die tot nu bewaard zijn minstens 14 eurocent per kilo moeten kosten. Elke verkoop hieronder is puur verlies. Hoe gelukkig is de boer dan die vandaag vijf eurocent krijgt? Het is meer dan vijftig jaar geleden dat de aardappelprijs nog zo laag was”, zegt ABS-woordvoerder Guy Depraetere.

Volgens Depraetere is het ook nog maar de vraag of de frituristen iets van deze prijsstijging gaan voelen, laat staan dat ze konden profiteren van de lage aardappelprijzen. “Vandaag kopen frituurhouders geschilde aardappelen die dagelijks worden aangeleverd door schilbedrijven. In de meeste gevallen betalen ze min of meer dezelfde prijs het hele jaar door. Het effect van hoge of lage aardappelprijzen voor de boer is meestal nauwelijks voelbaar voor de consument.”

Romain Cools van Belgapom, de beroepsvereniging van de aardappelhandel, erkent dat de prijs voor aardappelen op de vrije markt nog steeds erg laag is. “Maar we mogen niet vergeten dat boeren voor een groot deel van de oogst contracten hebben afgesloten met de verwerkende industrie. En de contractprijzen waren dit jaar relatief hoog”, klinkt het. “De heel lage aardappelprijzen hebben dus maar betrekking op een deel van de oogst van de boeren.”

Cools ziet verschillende oorzaken waarom de prijs op de vrije markt de afgelopen week verdubbelde. “De export van verwerkte aardappelproducten bereikt dit seizoen opnieuw een record. De vraag is dus groot. Tegelijk duiken aan het einde van het seizoen de traditionele kwaliteitsproblemen op, zoals bruinbakken.” Gecombineerd met de vertraging die de nieuwe oogst oploopt door de lage temperaturen, zorgt dit volgens hem voor enige nervositeit en dus een stijging van de aardappelprijzen. “De aardappelmarkt wordt immers volledig beïnvloed door vraag en aanbod, zonder overheidsingrijpen of steunmaatregelen.”

In het artikel van Het Nieuwsblad wordt er ook vooruit gekeken naar de komende oogst. Men verwacht dat het om een gewone oogst zal gaan met gewone prijzen en geen recordoogst zoals afgelopen oogst met extreem lage prijzen. Uit de beschikbare informatie leidt Belgapom af dat er dit jaar iets minder aardappelen geplant werden in Europa en België in vergelijking met vorig jaar. “Het is onmogelijk om nu al voorspellingen te doen over opbrengsten en prijs”, zegt Romain Cools. “Wel heeft het verleden ons geleerd dat twee maal hetzelfde jaar na elkaar in de aardappelteelt nooit voorkomt. Een aardappelteler, en zeker de professionele, weet dat hij zijn financiële return over meerdere jaren dient te spreiden.”

ABS wijst erop dat er nog tot half juli oude aardappelen worden gepresenteerd aan de frituren omdat die meer geschikt en smaakvoller zijn dan de nieuwe oogst. “Er is dus absoluut geen reden om de frieten duurder te maken. Stop dan ook met de consument ongerust te maken met het idee dat goede frieten plots duurder zouden worden. Ook het verhaal dat dure ingevoerde aardappelen voor de frituren worden gekocht, is larie en apekool”, verduidelijkt de landbouworganisatie. Volgens Belgapom is het een jaarlijks terugkerend fenomeen dat er deze tijd van het jaar invoer van primeuraardappelen is uit Israël, Cyprus en Spanje, ook voor frietaardappelen. Vanwege de lage opbrengsten, hoge transportkosten en beperkte bewaarmogelijkheden zijn deze primeuraardappelen duurder dan de oude oogst.