Zaadomhulling met neonicotinoïden kan nog in suikerbiet

België staat het gebruik van enkele door de EU verboden neonicotinoïden tijdelijk opnieuw toe. Ons land onthield zich bij de stemming over dit type insecticiden in het Europees permanent comité omdat het een uitzondering wou voor de coating van suikerbietenzaden. Die uitzondering komt er nu, ondanks het algemene Europese verbod, in de vorm van een noodtoelating van 120 dagen. Anders zouden akkerbouwers verplicht zijn om hun suikerbietenvelden tegen bladluizen te beschermen met andere en vermoedelijk meer schadelijke middelen, de zogenaamde pyrethroïden.
5 december 2018  – Laatste update 14 september 2020 14:47
Lees meer over:

België staat het gebruik van enkele door de EU verboden neonicotinoïden tijdelijk opnieuw toe. Ons land onthield zich bij de stemming over dit type insecticiden in het Europees permanent comité omdat het een uitzondering wou voor de coating van suikerbietenzaden. Die uitzondering komt er nu, ondanks het algemene Europese verbod, in de vorm van een noodtoelating van 120 dagen. Anders zouden akkerbouwers verplicht zijn om hun suikerbietenvelden tegen bladluizen te beschermen met andere en vermoedelijk meer schadelijke middelen, de zogenaamde pyrethroïden.

Neonicotinoïden zijn één van de meest gebruikte insecticiden ter wereld. Ze liggen al langer onder vuur vanwege hun schadelijke effecten op bijen en hommels. De Europese lidstaten keurden eerder dit jaar een voorstel goed om de drie belangrijkste (imidacloprid, clothianidine en thiametoxam) enkel nog in serres toe te laten. Ons land onthield zich bij die stemming omdat het een uitzondering wou voor suikerbietenzaden die omhuld zijn met een laagje van dit type insecticiden.

Die uitzondering komt er nu, ondanks het algemene Europese verbod. Lidstaten hebben namelijk de mogelijkheid om voor 120 dagen een noodtoelating te geven. Het Erkenningscomité voor de bestrijdingsmiddelen voor landbouwkundig gebruik (FOD Volksgezondheid) gaf zijn akkoord voor een noodtoelating van thiamethoxam en clothianidin in suikerbieten en van thiamethoxam in wortel- en slazaden. "Zowel bieten als bijen zijn hiermee beter beschermd", zegt Maarten Trybou, hoofd van de dienst Gewasbeschermingsmiddelen bij de FOD Volksgezondheid. "Een win-winsitiuatie."

Het verbod op neonicotinoïden zou boeren dwingen hun gewassen te beschermen met andere breedspectrum-insecticiden, is de redenering. "Die moeten vollevelds op de planten worden gespoten, met schadelijke effecten op allerlei nuttige insecten – ook bijen – tot gevolg", aldus Trybou. De zogenoemde pyrethroïden werden in het verleden, voor een zaadomhulling uitkomst bood, ook al ingezet tegen bladluizen die het vergelingsvirus overbrengen. Deze middelen zijn nog niet op dezelfde kritische manier als neonicotinoïden door de Europese autoriteit EFSA tegen het licht gehouden. "Het is niet onwaarschijnlijk dat ze, wanneer dat wel gebeurt, schadelijker zullen blijken voor bijen dan zaadbehandelingen met neonicotinoïden", aldus de evaluatie door de FOD Volksgezondheid.

Als voorzorgsmaatregel wordt de noodtoelating voor een zaadbehandeling alleen gegeven voor gewassen die tijdens het groeiseizoen niet in bloei komen. Bovendien dient een landbouwer er ook zijn teeltrotatie en keuze van groenbedekkers op af te stemmen zodat de volgteelten evenmin een risico kunnen vormen. Bieten bloeien niet tijdens hun teeltcyclus en na suikerbieten worden meestal wintergranen gezaaid, ook een gewas dat weinig aantrekkelijk is voor bijen. Dat is van belang omdat neonicotinoïden niet snel afbreken in de bodem. De aanwezige resten zouden via via opname door een voor bijen aantrekkelijk volggewas eventueel nog tot een onaanvaardbaar niveau van blootstelling kunnen leiden.

Als volggewassen komen enkel granen (behalve maïs) in aanmerking, en alle andere gewassen die geoogst worden voor de bloei. Na twee jaar, wanneer de resterende concentraties neonicotinoïden in de bodem sterk gedaald zijn, worden bloeiende maar voor bijen weinig aantrekkelijke gewassen zoals aardappelen en maïs aanvaard. Voor de landbouworganisaties, en voor de belangenverdedigers van de suikerbietentelers (CBB) in het bijzonder, moet de noodtoelating een hele opluchting zijn. Zij zijn altijd blijven hameren op het ontbreken van alternatieven die veilig zijn voor het milieu en waarmee de boer voortkan. Bij Natuurpunt wordt ontgoocheld gereageerd. Beleidsmedewerker Freek Verdonckt: "Als het over schadelijke stoffen gaat, verwachten we van de federale minister van Landbouw niet dat hij kiest tussen de pest en de cholera, maar dat hij zijn verantwoordelijkheid neemt om een oplossing te zoeken die goed en helemaal veilig is voor zowel bietenboer als natuur."

Meer info: Fytoweb 

Bron: Belga / eigen verslaggeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek