Zelfs zonder TTIP bloeit de agrohandel tussen EU en VS
Vanwege de onderhandelingen tussen de EU en de VS over een vrijhandelsakkoord (TTIP) geniet het hoofdstuk over de Amerikaanse landbouwhandel in een rapport van de Europese Commissie onze bijzondere aandacht. Ook al moeten de Verenigde Staten Europa voor zich dulden wanneer de eretitel ‘grootste landbouwexporteur’ in centjes wordt uitgedrukt, qua volume kunnen we aan hen niet tippen. De Amerikanen zijn immers vooral goed in bulk: de soja- en maïsoogst piekten in 2014 zodat de uitvoer met 16, respectievelijk 62 procent kon stijgen. Soja is vooral bestemd voor China terwijl Japan en Mexico de grootste afnemers zijn van maïs. De Europese Unie is de vierde belangrijkste afzetmarkt voor Amerikaanse landbouwproducten. De top drie wordt gevormd door Canada, China en Mexico.
De Verenigde Staten zagen hun landbouwexport het voorbije jaar met vijf procent toenemen tot 121 miljard euro. Daarmee doen ze net iets minder goed dan de Europese Unie (122 miljard euro). Maïs (+62%) en soja (+16%) zijn twee sterkhouders van de Amerikaanse landbouwhandel, terwijl tropisch fruit de hoofdmoot (19%) van de exportstroom richting de EU uitmaakt. De Amerikaanse tarwe-exporteurs lieten het na een glansprestatie in 2013 vorig jaar wat afweten (-27%).
De verklaring voor de tegenvallende tarwe-export wordt gezocht in het feit dat Brazilië opnieuw graan uit Argentinië importeert, waardoor de Amerikanen van het ene op het andere jaar 40 procent terrein verloren. De Amerikaanse tarwe-export naar topbestemming China moest nog zwaarder inboeten (-87%). In plaats van afzetmarkt nummer één voor Amerikaans graan bekleedt China, dat een goede graanoogst kende en meer importeert uit Australië, nu pas de twaalfde plek.
Ook de vleesindustrie heeft bijgedragen tot het Amerikaanse exportsucces in 2014. Voor alle vleescategorieën samen steeg de vleesexport met acht procent. Vooral rundvlees (+29%) en varkensvlees uit de VS (+10%) waren in 2014 meer in trek in het buitenland. Behalve het volume stegen ook de prijzen. Ingevroren Amerikaans rundvlees wordt voornamelijk naar Hong Kong (+44%) en Zuid-Korea (+47%) verscheept.
Hoe belangrijk de VS is voor de Europese landbouwhandel, weet de Europese Commissie snel duidelijk te maken: “We exporteren voor 16 miljard euro, 13 procent van de Europese landbouwexport, naar de VS en doen tien procent van onze inkopen (ter waarde van 10 miljard euro) daar. Geholpen door een gunstige wisselkoers kon Europa zijn agrarische export naar de VS met zeven procent uitbreiden. Van de vijf belangrijkste handelspartners van de EU was de VS in 2014 de grootste groeier.”
Hoewel ook de import uit de VS met vijf procent aantrok, kon de EU zijn handelsoverschot voor landbouwproducten toch verbeteren (+9,1%) zodat het nu uitkomt op zes miljard euro. In waarde uitgedrukt komt de Europese landbouwexport beter uit de verf omdat wij veel verwerkte voedingsproducten, dranken en wijnen exporteren terwijl de Amerikaanse exporteurs specialisten zijn in goedkope bulkgrondstoffen. Bier, wijn en andere alcoholhoudende dranken maken maar liefst 44 procent uit van de Europese ‘landbouw’-export naar de VS. Andere succesnummers zijn kaas, water en frisdranken, en olijfolie. Verder wordt via de Europese havens veel koffie doorgesluisd naar de VS.
Meer info: Agri-food trade in 2014
