"Loonwerker én boer de dupe van kentekenplaat tractor"
Er is een wetsvoorstel in de maak om een aparte kentekenplaat in te voeren voor tractoren in landbouwgebruik. Hieraan worden de oude voordelen zoals het rijden met rode diesel gekoppeld. Loonwerkers reageren geschokt op het voorstel. De firma Hilaire Van der Haeghe, een belangrijke leverancier van tractoren aan de sector, vernam de afgelopen weken van verschillende klanten dat uitsluitend landbouwloonwerk bijna nooit rendabel is.
Het kabinet van staatssecretaris Melchior Wathelet werkt samen met de FOD Mobiliteit aan een wetsvoorstel dat een einde moet maken aan de ‘oneerlijke concurrentie’ die transportfirma’s ervaren wanneer tractoren worden ingeschakeld voor grondverzet. De landbouworganisaties hebben zich dubbel geplooid om de landbouwvoordelen zoals het rijden met rode brandstof, vrijstelling van de periodieke technische keuring en van de wegverkeersbelasting te vrijwaren voor de landbouwers. Met het wetsvoorstel dat nu op tafel ligt, lijken ze daarin geslaagd te zijn maar indirect dreigt de boer alsnog de dupe te worden van de bijzondere kentekenplaat voor tractoren in landbouwgebruik.
In de loonwerksector gonst het namelijk van de geruchten over de catastrofale impact van het huidige voorstel. “Wanneer loonwerkers tractoren zowel voor landbouwwerken als voor grondverzet willen gebruiken, dan zouden zij in principe een nieuwe kentekenplaat moeten aanvragen met herkeuring en het nodige tijdverlies tot gevolg”, verklaart sectorfederatie Landbouw-Service. Tractoren die worden ingezet voor grondverzet verliezen immers alle landbouwvoordelen en dragen de oude kentekenplaat om dat duidelijk te maken.
Waar het nu gebruikelijk is dat loonwerkers met een tractor grondverzet uitvoeren wanneer er weinig werkzaamheden op de velden zijn, zal het in de praktijk dus niet langer mogelijk zijn om een tractor in te schakelen voor beide activiteiten. “Een korte rondvraag bij verschillende loonwerkers leert dat de rentabiliteit van tractoren hierdoor sterk zal dalen”, vertelt Tom Van Looveren, salesmanager Fendt en Amazone bij de firma Hilaire Van der Haeghe in Wilrijk. “Loonwerkers gaan er zelfs van uit dat enkel landbouwwerken uitvoeren, zeer moeilijk volhoudbaar is voor hun bedrijf.”
Het wetsvoorstel dreigt met andere woorden een aantal ongewenste effecten te veroorzaken. “Meerdere Belgische loonwerkers zouden er de brui aan geven. Sommige loonwerkers zijn er van overtuigd dat na de transportsector nu ook hun sector snel ingepalmd zal worden door buitenlandse firma’s. Wie voortdoet, verwacht dat hij zijn prijzen aan de landbouwer met 50 tot 100 procent moet opslaan. Loonwerkers zullen zich evenmin de luxe kunnen permitteren om medewerkers een vast contract aan te bieden. Door het wegvallen van grondverzet zal de vraag naar loonwerk immers opnieuw met pieken en vooral dalen verlopen”, schetst Van Looveren de ongerustheid binnen de sector.
De landbouwer, die beschermd wordt in dit nieuwe wetsvoorstel, zal dus uiteindelijk toch de prijs betalen voor de nieuwe regelgeving. Dit kan volgens de firma Hilaire Van der Haeghe eenvoudig vermeden worden indien de overheid de naleving van de bestaande wetgeving zou afdwingen in plaats van nieuwe regels te ontwerpen. “Van oneerlijke concurrentie is geen sprake indien tractoren met reguliere diesel rijden en de overige transportregels respecteren wanneer zij gebruikt worden voor grondverzet. Daarvoor zijn natuurlijk politiecontroles nodig, maar een specifieke kentekenplaat voor tractoren in landbouwgebruik zadelt de overheid evenzeer op met een hoop administratie.”
Volgens Landbouw-Service is er op dit moment zelfs helemaal geen sprake van oneerlijke concurrentie. “Een transportfirma kan immers perfect tractoren kopen om daar transport mee uit te voeren indien dat voordeliger uitkomt”, luidt het. De organisatie deelt de bezorgdheid over de toekomst van de loonwerksector. “Ook wij zijn voorstander van de oude wetgeving die reguliere diesel voorschrijft bij het uitvoeren van grondverzet met tractoren. Wij schaarden ons achter het wetsvoorstel dat nu op tafel ligt om op zijn minst de landbouwvoordelen van tractoren veilig te stellen bij het uitvoeren van landbouwloonwerken. Dat lag aanvankelijk evenzeer onder vuur”, verduidelijkt algemeen secretaris Johan Van Bosch.
Fedagrim, de sectorfederatie die onder meer de constructeurs en importeurs van tractoren en landbouwmachines in België vertegenwoordigt, komt met een valabel alternatief op de proppen. “De gelijkschakeling tussen transport met vrachtwagens en met tractoren kan gebeuren via de kentekenplaat van de aanhangwagen”, luidt het. “Dit vermijdt dat tractoren (administratief) herkeurd moeten worden wanneer er gewisseld wordt tussen landbouw- en andere activiteiten. Bovendien veroorzaakt dit voorstel minder administratieve last en zijn aanhangwagens die voor transport voor derden gebruikt worden reeds geregistreerd met een q-kentekenplaat.” Volgens Fedagrim kan op deze manier vermeden worden dat de hele sector gestraft wordt voor enkele misbruiken.
Voor de machineconstructeurs is veiligheid met tractoren en ander landbouwmaterieel een thema waar prioritair aan gewerkt moet worden. Niettemin betreurt Fedagrim dat recent het gebruik van tractoren op de openbare weg in een slecht daglicht werd gesteld door diverse persartikels die ongenuanceerde informatie de wereld instuurden omtrent het toenemend aantal tractoren in België en in de hoofdstad. “De meeste oude tractoren worden nooit uitgeschreven zodat het niet klopt dat er ruim 180.000 stuks in België zouden rondrijden”, aldus Fedagrim.
De berekening dat elk landbouwbedrijf in Brussel gemiddeld over 45 tractoren zou beschikken, noemt de organisatie weinig ernstig. “In de hoofdstad worden jaarlijks een 50-tal nieuwe tractoren ingeschreven. Het merendeel ervan wordt aangekocht door een aantal gewestelijke en federale overheden die hun hoofdzetel in de hoofdstad hebben maar actief zijn in het ganse land. Volgens de landbouwtelling van 2006 hebben de 21 landbouwexploitaties in het Brussels gewest samen slechts 22 tractoren.”
