Vertrouwen van land- en tuinbouwers herstelt zich

Het vertrouwen van de bedrijfsleiders in de land- en tuinbouw is na de crisis van 2008 terug hersteld. Vooral de akkerbouwers zijn opmerkelijk positiever gestemd dan een half jaar geleden. Enkel in de varkenssector blijft de crisis aanhouden. Dat zei minister-president Kris Peeters naar aanleiding van de bekendmaking van de zesmaandelijkse conjunctuurbarometer van de landbouwsector.

De conjunctuurbarometer werd ontwikkeld om inzicht te krijgen in de economische schommelingen, het ondernemersvertrouwen en de geplande investeringen van de Vlaamse land- en tuinbouwsector. Naar al deze aspecten wordt sinds het voorjaar van 2007 gepeild bij 750 land- en tuinbouwers die deel uitmaken van het Vlaams Landbouwmonitoringsnetwerk.

In het najaar van 2010 wordt de stijgende trend van de landbouwconjunctuurindex verdergezet. Voor het eerst sinds begin 2008 komt de index terug boven het nulpunt uit (+4). Opmerkelijk is dat voor de oudste bedrijfsleiders (+10) de index hoger staat dan voor de jongste (+8). Traditioneel is dit omgekeerd. Een verklaring daarvoor kan zijn dat jongeren vaak met hogere vaste kosten zitten, waardoor zij een hogere prijs voor hun producten nodig hebben om rendabel te zijn.

Als we naar de deelsectoren kijken, dan zien we dat vooral de akkerbouwers positiever gestemd zijn dan een half jaar geleden. Hun conjunctuurindex stijgt van -24 naar +18. Dit kan verklaard worden door de goede prijsnoteringen voor granen en aardappelen. Aardappelen brachten in september 87 procent meer op dan het jaar ervoor. Voor voedertarwe is de prijs zelfs verdubbeld tegenover september vorig jaar. Toen was nog 91 procent van de akkerbouwers negatief over het prijsniveau voor hun producten, nu is 71 procent positief.

Ook de index voor de melkveesector is sterk toegenomen. Hij stijgt van -3 tot +17 in vergelijking met het voorjaar van 2010. Ook hier wordt het optimisme ingegeven door de sterk verbeterde melkprijs die 37 procent hoger is dan vorig jaar. Ruim 70 procent van de melkveehouders ervaart de prijsevolutie van hun product als positief. De vleesveesector die een half jaar geleden al vrij positief was over de toekomst (+4), schat die nu nog positiever in (+10). Ook hier is 58 procent tevreden over het prijsniveau voor hun producten.

Voor de varkenssector zit de index op een dieptepunt (-25). Bij de vorige enquête was dit nog -9. Nu ze al enkele jaren met lage prijzen kampen en de prijzen in de zomer van 2010 niet de verhoopte niveaus haalden, zijn de varkenshouders negatief gestemd over de toekomst. De hoge voederprijzen (+23% in vergelijking met september 2009) zorgen ervoor dat de rendabiliteit van hun bedrijven onder druk staat.

Bij de sector van groenten in openlucht zet het herstel zich verder, maar blijft de index negatief (van -9 naar -6). In augustus kregen de telers betrekkelijk hoge prijzen voor hun producten. De telers van fruit in openlucht zien de toekomst ook heel wat positiever tegemoet: de index stijgt van -19 naar +3. Ook hier had het vooruitzicht van hogere prijzen voor appelen en peren een invloed.

De glastuinbouwers schatten de situatie van hun bedrijf ook goed in waardoor de index stijgt van -8 tot +1. Toch verwacht 62 procent dat de kost voor de verwarming van hun serres zal stijgen. De index voor de sierteeltsector blijft onder het nulpunt hangen, maar stijgt licht van -14 naar -8. Zij schatten de evolutie van de verkoopprijzen voor hun producten eerder negatief in.

Als er gepolst wordt naar de belemmeringen die landbouwers ondervinden, dan zegt 36 procent onder hen dat ze geen belemmeringen zien. 29 procent ziet een probleem in financiële tekorten en 27 procent in beperkingen opgelegd door de overheid. Het zijn vooral de varkensboeren die financiële belemmeringen ondervinden (50%). Zowat 83 procent van alle landbouwers geeft aan dat ze verwachten dat de aankoopprijzen van meststoffen, pesticiden en veevoeders gaan stijgen. Ook de prijzen van machines, energie, gronden, quota en rechten zijn nog gestegen.

De komende zes maanden plant één op drie land- en tuinbouwers investeringen. Dat is 13 procent minder dan begin 2010. Het gaat in gelijke mate over vervangingsinvesteringen (16%) en uitbreidingsinvesteringen (17%). Werktuigen, machines en installaties staan op het verlanglijstje van 18 procent van de landbouwers, 16 procent wil investeren in gebouwen. Rechten en quota (4%), grond (5%) en investeringen voor verbreding (2%) zijn minder gepland.

Meer info: Vlaamse landbouwconjunctuurindex najaar 2010