Vertrouwen van landbouwers neemt niet verder toe
De opwaartse trend in het vertrouwen van landbouwers is na de crisis stilgevallen, zo blijkt uit een enquête bij 750 Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven in het voorjaar van 2011. In de eerste helft van 2011 is de landbouwconjunctuurindex gestabiliseerd net boven het nulpunt (+2). Bedrijfsleiders van grote bedrijven tonen minder vertrouwen dan hun collega's (index van +4 naar 0).
De zesmaandelijkse conjunctuurbarometer werd specifiek ontwikkeld om inzicht te krijgen in de economische schommelingen, het ondernemersvertrouwen en de geplande investeringen van de Vlaamse land- en tuinbouwsector. De nieuwe conjunctuurbarometer is het resultaat van een enquêteronde gehouden in het voorjaar van 2011 bij de 750 Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven die deel uitmaken van het Vlaams Landbouwmonitoringsnetwerk (LMN).
Voor de berekening van de conjunctuurindex werd aan de bedrijven een aantal vragen gesteld over de omzet, productie, personeel en prijzen. De antwoorden werden geëxtrapoleerd naar de totale Vlaamse landbouwpopulatie op basis van de meest recente meitelling. De index kan in theorie gaan van -100 (landbouwers unaniem negatief) tot +100 (landbouwers unaniem positief).
De economische evolutie van de laatste zes maanden wordt als minder positief ervaren dan in het najaar van vorig jaar (van +9 naar +3). De toekomstverwachtingen, die steevast de motor van de index zijn, stagneren op +6. De tevredenheid over de situatie van het bedrijf daalt van -4 naar -6. Bij de landbouwsectoren zijn de melkveesector en de akkerbouwsector met een index van +17 en +12 het positiefst. Bedrijfsleiders tonen zich weliswaar niet zeker over wat de toekomst brengt. De conjunctuurindex van de vleesveesector klokt af op +3.
Varkenshouders zijn nog altijd negatief gestemd, al is de index voor de varkenssector door de positieve toekomstverwachtingen gestegen van -25 naar -10. De economische toestand van hun bedrijf wordt negatiever dan ooit ingeschat en de varkensboeren geven aan dat ze er financieel zeer slecht voorstaan. Voor de zomer zijn ze wel hoopvol gestemd.
Bij de tuinbouwsectoren is de fruitteelt in open lucht zeer positief met een score van +14. De bedrijfsleiders van de sierteeltbedrijven (-17), bedrijven met groenten en fruit onder glas (-16) en groenten in volle grond (-8) zijn zeer negatief. De daling bij de groentetelers wordt veroorzaakt door de ontevredenheid over de evolutie van de voorbije zes maanden. De middenprijs voor bepaalde vollegrondsgroenten, zoals prei en witloof, is een stuk lager dan in dezelfde periode vorig jaar.
De index daalt het sterkst voor de grote bedrijven in de steekproef (van +4 tot 0). In het bijzonder de evolutie van de afgelopen maanden stemt deze bedrijfsleiders somber. De middelgrote bedrijven blijven het positiefst (+6), onder invloed van positieve toekomstverwachtingen. De Afdeling Monitoring en Studie van het Departement Landbouw en Visserij keek ook naar de leeftijd van de bedrijfsleider en stelde vast dat jongere landbouwers de index opnieuw positief (+5) beïnvloeden. Zij schatten vooral de huidige economische situatie van hun bedrijf positiever in.
Er werd in de enquête ook gepolst naar de belemmeringen die de landbouwers ondervinden, de evolutie van aankoopprijzen en geplande investeringen. Van de landbouwers zegt 29 procent geen belemmeringen te ondervinden. De landbouwers die wel belemmeringen zien, geven aan dat het vooral gaat om belemmeringen door regelgeving (35%) en financiële belemmeringen (32%). Bij de belemmeringen door regelgeving valt op dat het nieuwe mestactieplan de zwartepiet toegespeeld krijgt, het vaakst door melkveehouders. Van de varkensboeren geeft 64 procent aan dat ze financiële belemmeringen ondervinden, door de slechte economische toestand van de voorbije winter.
Bijna alle landbouwers (93%) geven aan dat de aankoopprijzen van meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen en voeders de afgelopen maanden stegen. De energieprijs baart opnieuw zorgen, na de daling van vorig jaar. Ook benodigdheden als machines, gronden, quota en rechten stegen volgens hen verder in prijs. Ze verwachten dat alle voornoemde prijzen in de toekomst zullen blijven stijgen. Men hoopt dat de stijging iets gematigder zal zijn dan de afgelopen zes maanden.
Het komende half jaar plant 41 procent van de bedrijfsleiders investeringen, dit is een stijging van zeven procent tegenover eind 2010. Het gaat in gelijke mate om vervangingsinvesteringen (20%) en uitbreidingsinvesteringen (21%). Zonnepanelen blijven in trek, werktuigen en gronden zijn de sterkste stijgers op het verlanglijstje van de investeringen.
Meer info: Vlaamse Landbouwconjunctuurindex
