Aardappelindustrie blijft records aan elkaar rijgen

Vorig jaar overschreed de Belgische aardappelindustrie de kaap van 5 miljoen ton verwerkte aardappelen. “Een nieuw record”, meldt sectorfederatie Belgapom, “en nog opvallender is dat het om de sterkste stijging op jaarbasis (+11,6%) gaat sinds de jaren ’90.” In 1990 werd circa 500.000 ton aardappelen verwerkt tot friet, puree, chips of vlokken en granulaten. 28 jaar later kan de sector een stijging met 1.000 procent voorleggen. Toch roept 2018 ook nare herinneringen op, meer bepaald door de droogte die een drama was voor de aardappeloogst. Dat dreigen de frietfabrieken vooral dit jaar te voelen want eind vorig jaar zorgde het net voor een piek in de aanvoer. Dat had te maken met aardappelen die als gevolg van droogtestress ongeschikt waren voor lange bewaring.
1 april 2019  – Laatste update 14 september 2020 14:49

Vorig jaar overschreed de Belgische aardappelindustrie de kaap van 5 miljoen ton verwerkte aardappelen. “Een nieuw record”, meldt sectorfederatie Belgapom, “en nog opvallender is dat het om de sterkste stijging op jaarbasis (+11,6%) gaat sinds de jaren ’90.” In 1990 werd circa 500.000 ton aardappelen verwerkt tot friet, puree, chips of vlokken en granulaten. 28 jaar later kan de sector een stijging met 1.000 procent voorleggen. Toch roept 2018 ook nare herinneringen op, meer bepaald door de droogte die een drama was voor de aardappeloogst. Dat dreigen de frietfabrieken vooral dit jaar te voelen want eind vorig jaar zorgde het net voor een piek in de aanvoer. Dat had te maken met aardappelen die als gevolg van droogtestress ongeschikt waren voor lange bewaring.

België is de grootste exporteur ter wereld van diepgevroren aardappelproducten. Daar zijn heel veel aardappelen voor nodig. Vorig jaar waren dat er 5 miljoen ton, een nieuw record. “Dit was enigszins verwacht als gevolg van de investeringen van de voorbije twee jaar en het toegenomen aardappelareaal”, zegt Belgapom-secretaris Romain Cools. “Al blijft het opvallend dat een enerzijds jonge, maar anderzijds traditionele tak van de voedingsindustrie in 28 jaar zijn productie met 1.000 procent zag stijgen om zo de grootste exporteur van diepvriesaardappelen ter wereld te worden.”

Het verbruik van aardappelen als grondstof steeg vorig jaar met 11,6 procent. Dit is veruit de sterkste stijging in de geschiedenis van de Belgische aardappelindustrie, en des te opvallender omdat de sector ook in 2016 en 2017 recordproducties liet optekenen. De voorbije jaren ontpopte de aardappelsector zich tot één van de snelste groeiers binnen de agrovoedingsketen. Voor een verklaring verwijst Romain Cools naar de vraag op de wereldmarkt die blijft toenemen. De groeiende middenklasse in Azië en Zuid-Amerika vraagt om convenience voeding zodat Belgische frietjes in de smaak vallen. In de concurrentieslag met anderen hebben de Belgische frietfabrieken het voordeel dat ze gelegen zijn in het hart van het Europese teeltgebied. De nabijheid van wereldhavens faciliteert steile exportambities.

Wat ook meegespeeld heeft, is de recordoogst in 2017. Toen was het wekenlang droog maar begon het net op tijd te regenen zodat de aardappeloogst er niet onder leed. Vorig seizoen was dat anders want 2018 werd getypeerd door een uitzonderlijk schadelijke droogte en herhaalde hittegolven. Toch werden er in de tweede helft van 2018 veel aardappelen naar de fabrieken gevoerd. “Heel wat partijen bleken slecht te bewaren en werden – in overleg met de telers – verwerkt in de herfst van 2018”, legt Romain Cools die ogenschijnlijke tegenstrijdigheid uit.

Samen met de jaarproductie groeide vorig jaar ook de tewerkstelling in de aardappelverwerking opvallend, met een stijging van 8 procent tegenover 2017. Momenteel werken 4.762 arbeiders en bedienden in deze toch sterk geautomatiseerde sector. Ook voor de toekomst koerst de Belgische aardappelindustrie op duurzame groei. Daartoe investeerde de sector vorig jaar bijna 311 miljoen euro, opnieuw een record. Op vlak van duurzaamheid worden inspanningen geleverd voor een milieuvriendelijke productie en logistiek, én voor een duurzame aardappelteelt. Belgapom en zijn leden-bedrijven zijn drijvende krachten achter het WatchITgrow-platform van onderzoeksinstelling VITO. Contracttelers worden zelfs met een premie aangemoedigd om hun percelen en teeltgegevens aan te melden op het platform.

Deze gegevens worden door VITO gebruikt om op basis van satelliet- en andere gegevens en met de hulp van kunstmatige intelligentie een online teeltadvies te geven. Aardappeltelers kunnen hier twee jaar gratis gebruik van maken. Daarna zal het systeem betalend worden, maar het zal ook zich ook steeds verder ontwikkelen in adviezen en waarschuwingen. WatchITgrow kan in de loop van het seizoen aan de hand van de stand van het gewas een oogstprognose genereren. Alleen de teler heeft hier toegang toe. Indien hij dit zelf wenst, kan de teler die informatie delen met zijn afnemers.

Om jaar na jaar groeicijfers te kunnen voorleggen, investeren Belgische verwerkers steeds meer in promotie en de uitbouw van hun commercieel netwerk. Zo maakte het bedrijfsleven samen met VLAM en APAQ-W in Zuidoost Azië promotie voor ‘Belgian fries, from the heart of Europe’. “De term ‘Belgian fries’ maakt intussen deel uit van het internationale voedingsimago van ons land, met zijn chocolade, bieren en frietjes”, zegt de secretaris van Belgapom. Hij benadrukt dat de ganse aardappelketen meebouwt aan de groei. Voor akkerbouwers werd aardappelteelt de belangrijkste bron van inkomsten. Toeleveranciers van machines en diensten aan deze deelsector kennen een opvallende groei en worden op hun beurt wereldspelers.

Op de uitdagingen voor de sector na het door droogte ongewone aardappelseizoen 2018 komen we morgen terug.

Beeld: Agristo

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek