Aardappelras Bintje verliest terrein aan contractrassen

In Drietand, het ledenblad van het Algemeen Boerensyndicaat, brengt Guy Depraetere op regelmatige basis verslag uit over de aardappelmarkttoestand. In de eerste week van mei, toen haast alle aardappelen geplant waren, stond hij stil bij de populariteit van de verschillende aardappelrassen. Niet geholpen door een hoge prijs voor het pootgoed geeft het Bintje nog meer areaal prijs terwijl het ras bij aardappeltelers ooit zo populair was als Conférence bij perentelers. Uit de peilingen door het Proefcentrum voor de Aardappelteelt (PCA) blijkt dat Bintje maar 19 procent van het totale aardappelareaal in Vlaanderen meer inneemt. Het percentage contractteelt maakt de omgekeerde beweging.

In het ABS-aardappelpraatje wordt verwezen naar de PCA-enquête die duidelijk maakt dat Bintje opnieuw areaal prijsgeeft. Door de hoge prijs van het pootgoed is de terugval groot (13%) en staat Bintje nog maar op 19 procent van het aardappelareaal in Vlaanderen. Het frietras Fontane wint opnieuw lichtjes aandeel en is inmiddels goed voor 42 procent van het Vlaamse areaal. Een andere stijger die het goed doet is Challenger. De aardappelrassen Innovator en Markies stagneren.

“Met de terugval van het Bintje zien we omgekeerd evenredig het percentage contracten stijgen”, schrijft Guy Depraetere van ABS. “Voor Vlaanderen verwacht men in de buurt van 70 procent gecontracteerde aardappelen. In Wallonië is dit nog meer. Als de opbrengsten op een normaal niveau uitkomen, zou de hoeveelheid vrije aardappelen nog sterk kunnen uitbreiden tenzij ze ‘meeleveraardappelen’ worden met de contracten.”

Een steeds kleiner areaal vrije aardappelen betekent volgens Depraetere dat de aardappelverwerkende industrie minder afhankelijk wordt van de vrije markt en hun onderhandelingspositie steeds sterker wordt. Andere rassen dan het vrije aardappelras Bintje worden vaker op contract geteeld, wat de verschuiving in de markt verklaart. Het voorbije aardappelseizoen had de lage voorraad vrije aardappelen ook alles te maken met de lage opbrengsten door tegenvallende weersomstandigheden. Wie zich verbond tot het leveren van een bepaald tonnage diende ook de aardappelen te leveren die bij de start van het seizoen misschien voorzien waren voor de vrije markt.

Op basis van de eigen enquête bij 125 aardappeltelers maakt PCA ook een voorzichtige inschatting van het areaal bewaaraardappelen. Dat zou dit jaar met ongeveer vier procent stijgen ten opzichte van 2016. Dit betekent opnieuw ruim 2.000 hectare meer aardappelen in Vlaanderen. De inschatting door het proefcentrum strookt met de eerste resultaten van de perceelaangiften. Op basis daarvan raamde de Vlaamse landbouwadministratie de uitbreiding van het areaal consumptieaardappelen op 3,9 procent.

Voor het areaal vroege aardappelen houdt PCA rekening met een areaalstijging van negen procent, maar wordt er meteen bij gezegd dat het cijfer onzeker is vanwege het beperkte bereik van de enquête specifiek voor vroege aardappelen. In Wallonië zou volgens de eerste cijfers het aardappelareaal met ongeveer negen procent toenemen, en ook daar wordt Bintje ingeruild voor andere frietrassen.