Agrobeheergroep van 34 Borgloonse boeren bekampt erosie

Aan het groot wachtbekken in deelgemeente Jesseren, één van de in totaal 14 wachtbekkens die Borgloon telt, werd deze week de agrobeheergroep ‘Land van Loon’ in de kijker gezet. Naar aanleiding van de ruilverkaveling groepeerden landbouwers zich om actief bij te dragen aan het onderhoud van het landschap. Het accent ligt op erosiebestrijding aangezien het glooiende landschap de afstroming van oppervlaktewater in de hand werkt. Borgloon vertrouwt op de plaatselijke landbouwers om erosiestroken aan te leggen en te beheren en wachtbekkens te onderhouden door middel van begrazing. De boeren hebben hun nieuwe taak van beheerder niet alleen moeten torsen. De provincie Limburg ondersteunde de opstartfase financieel en het Agrobeheercentrum Eco² begeleidde.

Land van Loon is één van de intussen 31 agrobeheergroepen die actief zijn in Vlaanderen. Zoals alle anderen agrobeheergroepen leggen ook de landbouwers uit Borgloon zich toe op landschaps- en natuurbeheer. Directe aanleiding daarvoor is de ruilverkaveling van Jesseren want eens ingericht heeft een multifunctioneel landbouwlandschap onderhoud nodig. De samenwerking tussen de 34 landbouwers laat toe om erosiestroken efficiënter en beter te beheren. De agrobeheergroep beheert onder andere stroken in eigendom van de stad Borgloon en de gemeente Kortessem, goed voor maar liefst 9,5 km erosiestroken en een totale oppervlakte van net geen zes hectare.

Daarnaast zijn er op het grondgebied van Borgloon 14 kleine en grote wachtbekkens die samen een buffercapaciteit van ruim zeven hectare hebben. Schepen Eric Awouters van Borgloon is maar wat blij dat lokale landbouwers zich inzetten voor het beheer van onder andere de vele wachtbekkens in de gemeente. “Een goed onderhoud zorgt ervoor dat we onweders zoals dit voorjaar nog goed kunnen opvangen”, vertelt hij. Voor de bewoners van de dorpskernen betekent dit heel concreet geen modder en water meer in huis. Voor de landbouwers beperkt dit het economisch verlies als gevolg van afspoeling van vruchtbare aarde.

Limburgs gedeputeerde van Landbouw Inge Moors beseft dat de strijd tegen erosie geen sinecure is. “De problematiek vereist een vakkundige en geïntegreerde aanpak en bovenal een structureel onderhoud. Vanuit ons provinciaal landbouwbeleid proberen we beiden te stimuleren.” Op strategische plaatsen in Haspengouw werden tientallen grasstroken, erosiedammen en bufferbekkens aangelegd. Om het onderhoud van deze erosiewerende infrastructuur collectief te organiseren, werden in 2014 zogenaamde 'erosieteams' opgericht.

Agrobeheergroep 'Land van Loon' is één van de agrobeheergroepen die in de oprichtingsfase de financiële steun van dit provinciale project genoot, wat in de praktijk vertaald werd naar professionele omkadering door het Agrobeheercentrum Eco². Regiocoördinator Michaël Vanbriel helpt de landbouwers bij de coördinatie van de beheerwerken. Hij legt uit hoe erosiebestrijding in dit geval gecombineerd wordt met de bescherming van akkervogels: "Landbouwers zaaien de erosiestroken in met een mengsel van grassen en kruiden. Een aangepast maaibeheer moet akkervogels een betere nestgelegenheid en beschutting op en rond de velden bezorgen."

Voor gedeputeerde Moors is dit een mooi voorbeeld van hoe er met dergelijke stroken in het landbouwlandschap toch een optimaal ruimtegebruik van kostbare landbouwgronden kan worden nagestreefd. De toevallige passant en de plaatselijke buurtbewoners krijgen een prachtig uitzicht en kunnen de grazende runderen van de landbouwers bewonderen. De begrazing voorkomt dat het wachtbekken dichtgroeit en garandeert zo een maximale efficiëntie op lange termijn. “De erosieteams zijn dus meer dan zomaar een collectief. Ze zijn een investering waar mens, fauna en flora wel bij varen”, besluit Moors.