Algemeen Boerensyndicaat trekt naar Grondwettelijk Hof

Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) trekt naar het Grondwettelijk Hof om een vlotte overgang van het vorige mestactieplan (MAP5) naar het huidige mestactieplan (MAP6) te bekomen. “We streven niet de vernietiging van MAP6 op zich na, maar we kanten ons tegen de manier waarop sommige nieuwe regels werden ingevoerd of andere werden aangescherpt”, klinkt het. Volgens ABS heeft de laattijdige invoering van MAP6 18 procent van de landbouwers duidelijk voor een onmogelijke opgave gesteld en de overige 82 procent tot vaak irrationele ingrepen gedwongen.

Op 22 mei werd het zesde mestactieplan (MAP6) voor de periode 2019-2022 goedgekeurd door het Vlaams Parlement. MAP6 trad meteen in werking, zelfs met terugwerkende kracht tot begin 2019. Met het nieuwe mestactieplan worden gerichte maatregelen genomen die cruciaal zijn om de waterkwaliteit in Vlaanderen te verbeteren en in lijn te brengen met de Europese doelstellingen. MAP6 legt daarbij de klemtoon op het uitvoeren van goede bemestingspraktijken volgens het 4J-principe: bemesten doe je met de juiste dosis, de juiste mestsoort, op het juiste tijdstip en met de juiste bemestingstechniek. Vlaanderen werd in vier gebiedstypes onderverdeeld. Dat begint bij gebiedstype 0, waar de waterkwaliteitsdoelstelling gehaald is, en loopt zo verder op. In gebiedstype 1 is de doelstelling in zicht, terwijl in gebiedstypes 2 en 3 de doelafstand (middel)groot is.

“Van bij het begin van de opmaak van het zesde mestactieplan heeft het Algemeen Boerensyndicaat zich constructief opgesteld”, reageert voorzitter Hendrik Vandamme. “We zijn niet blind voor de realiteit, maar evenmin zijn we blind voor de dagelijkse landbouwpraktijken. Het ontwerp MAP6 bevatte enkele moeilijke maatregelen, maatregelen die we evenwel van bij aanvang verdedigd hebben.”

Van de totstandkoming van het decreet, over het openbaar onderzoek, naar het definitieve MAP6, is er veel gewijzigd. “Het mestbeleid werd, nog voor het openbaar onderzoek, blootgesteld aan een weinig sierlijk politiek spelletje, ten koste van de landbouw maar evengoed de waterkwaliteit”, aldus het Algemeen Boerensyndicaat. “We blijven nog steeds achter de beginselen van het ontwerp staan, maar passen voor wat nu het nieuwe mestdecreet is. De manier waarop de handhaving uitgeschreven is, de manier waarop goedwerkende en werkbare maatregelen vakkundig de nek omgewrongen zijn, het helpt de waterkwaliteit echt niet vooruit.”

Volgens ABS is de stap naar het Grondwettelijk Hof het gevolg van een jaar waarin hun medewerkers en vrijwilligers botsten op de grenzen van een constructieve houding. “Het laatste duwtje richting Grondwettelijk Hof, heeft de Mestbank zelf gegeven”, aldus Hendrik Vandamme. “De onwrikbare houding, waarbij gedane beloftes op een toch wel vreemde manier ingevuld worden, heeft ons met verstomming geslagen. Van de aangekondigde soepelheid voor de overgang naar de laattijdige ingevoerde nieuwe of strengere regels blijkt geen sprake. De administratieve geldboetes die de laatste dagen in de bus vielen waren daarvan de trieste getuigen. Precies om een aantal fundamenteel oneerlijke kanten van het decreet dat MAP6 invoerde af te vijlen, stappen we naar het Grondwettelijk Hof.”

Ook Boerenbond maakt er geen geheim van dat ook zij en hun leden het mestdecreet bijzonder zwaar te verteren vonden. "We zijn akkoord dat de vanggewassenmaatregel een correcte is - dat meent ABS trouwens ook - maar de retroactiviteit is voor ons problematisch", klinkt het. "Het decreet is er. Zelf nemen we geen juridische stappen, maar blijven we inzetten op een constructief overleg met Zuhal Demir, Minister van Omgeving, en de Mestbank. We geloven dat dit productiever en realistischer zal zijn om de scherpe kanten van het decreet af te vijlen en te komen tot een oplossing die houdbaar en werkbaar is."

In het overleg dat Boerenbond had met Minister Demir hamerde de landbouwersorganisatie op de noodzaak om pragmatisch om te gaan met bezwaren van boeren die om geldige redenen niet konden voldoen aan de vastgelegde eisen. "De minister heeft ons deze garantie gegeven", aldus woordvoerder Vanessa Saenen. "We blijven dit dossier van zeer nabij opvolgen."