"Amazonewoud lijdt in politiek instabiel Brazilië"

Volgens De Standaard is het tempo waarin het Braziliaanse Amazonewoud wordt gekapt, de voorbije jaren opnieuw gestegen. Vooral de politieke instabiliteit in Brazilië zorgt ervoor dat de ontbossing opnieuw aan een opmars bezig is. Voedingsmiddelengigant Nestlé heeft aangekondigd dat het de ontbossing rond palmolieplantages vanuit de ruimte in de gaten gaat houden. Met satellieten wordt gekeken of er geen woud wordt gekapt rond de plantages waar het Zwitserse bedrijf zijn palmolie haalt.

In 2017 verdween bijna 8.000 vierkante kilometer Braziliaans regenwoud, terwijl het in 2011 ging om 'maar' 6.400 km². In juni van dit jaar werd 1.170 km² gekapt, dat is het hoogste cijfer sinds 2007 en een verdubbeling tegenover juni 2017. In vergelijking met de jaren '90 en begin jaren 2000 - toen jaarlijks tot 20.000 km² verdween - doet Brazilië het nog altijd redelijk, maar toch maakt de milieubeweging zich steeds meer zorgen. Zeker omdat ze steeds moeilijker gehoor krijgt bij de regerende politici.

Tien jaar geleden trok de intussen veroordeelde president Lula kordaat de kaart van het milieu, maar intussen neemt de macht van politici die de belangen van de grootschalige landbouw in het land verdedigen, almaar toe. Zo hebben deze zogenaamde ‘ruralistas’ ondertussen 228 op 513 zetels in het Braziliaanse Lagerhuis. De ruralistas, die vaak komen uit families die actief zijn in de landbouw, vormen geen partij op zich, maar hebben invloed in bijna alle partijen.

Zo slaagden ze erin om Michel Temer, de huidige president van het land, in het zadel te houden nadat het parlement moest stemmen over de opheffing van zijn onschendbaarheid. In ruil helpt Temer hen nu met nieuwe wetten die de grootschalige landbouw meer macht geven. De ruralistas verhogen stelselmatig de druk om beschermde gebieden opnieuw open te stellen voor mijn- en landbouw, terwijl de budgetten van milieuagentschappen gehalveerd zijn, aldus Amazon Watch, de ngo die de belangen verdedigt van de oorspronkelijke inwoners van het regenwoud.

De ruralistas krijgen ook indirecte steun van Europese en Amerikaanse voedingsbedrijven en dus zijn zij indirect mee verantwoordelijk, zo stelt het rapport van Amazon Watch. Ontbossing ten gunste van palmolieplantages komt veel voor omdat de vraag naar palmolie groot is en omdat de productie erg uitputtend is voor de gebruikte grond. Ook Braziliaanse wetenschappers luiden al een tijdje de alarmbel. Zij zien een verband tussen de politieke instabiliteit waarin Brazilië sinds de val van Dilma Rousseff - de opvolger van Lula - is terechtgekomen en de toenemende kap van het regenwoud.

Met de nieuwe presidentsverkiezingen van volgende maand lijkt de politieke toekomst van Brazilië alleen maar instabieler te worden, waardoor de macht van de ruralistas nog zal toenemen. Zij kunnen bovendien met harde economische cijfers op tafel slaan. De landbouwindustrie is ondertussen goed voor 43 procent van de Braziliaanse export en dat aandeel blijft groeien.

Nochtans is de impact van de ontbossing voor de wereld erg groot. Het Amazonewoud was de grootste long van de wereld. Het woud nam enorme hoeveelheden CO2 op, maar omdat er zoveel bomen worden verbrand, is het stilaan een uitstoter van broeikasgassen geworden, berekenden onderzoekers van de universiteit van Boston. Om die reden heeft voedingsconcern Nestlé al zijn palmolieleveranciers satelliettoezicht opgelegd. Op deze manier wil het nagaan dat er geen woud meer gekapt wordt voor de palmolie die het gebruikt in Nestlé-producten.