Amerikaanse boeren beleven ergste crisis in 30 jaar

Door de handelsoorlog die momenteel woedt tussen de Verenigde Staten en China, gaan de Amerikaanse boeren door de ergste crisis sinds de jaren ’80. Hoewel president Trump ruim 14 miljard euro heeft voorzien om de landbouwers te compenseren, staat dat bedrag niet in verhouding tot de geleden schade. Begin september staat er een nieuwe overlegronde gepland. Doordat de VS recent wat gas heeft teruggenomen na een eerder dreigement, hopen de Amerikanen dat China ook een toegeving zal doen en opnieuw Amerikaanse landbouwproducten gaat aankopen.

In mei kondigde het Witte Huis in de Verenigde Staten al aan dat het 16 miljard dollar of 14,3 miljard euro zou uittrekken om de landbouwers te vergoeden voor de schade die zij lijden als gevolg van de handelsoorlog tussen China en de VS. Intussen is ook de verdeelsleutel van die compensaties bekendgemaakt. Per bedrijf is het bedrag gelimiteerd op 250.000 dollar voor melkveebedrijven en 500.000 dollar voor graantelers. De schadebedragen worden in drie termijnen uitbetaald. Het eerste zal deze maand nog gestort worden op de rekening van de noodlijdende landbouwers.

Daarnaast trekt de Amerikaanse overheid ook 14 miljard dollar of 12,5 miljard euro uit om via marktinterventie voorraden op te kopen. De Amerikaanse export van graan, zuivel en varkensvlees is de afgelopen maanden sterk getroffen door het protectionistische handelsbeleid dat Donald Trump voert. Naast China voerden ook Mexico en Canada importheffingen in voor landbouwproducten uit de VS als vergeldingsactie. Dat plaatst de marktprijzen in het land zodanig onder druk dat de overheid een opkoopprogramma start vanaf oktober. De producten zullen nadien geschonken worden aan Amerikaanse schoolkantines en voedselbanken.

Amerikaanse landbouworganisaties zien de compensaties als een welkome tegemoetkoming voor de landbouwers, maar stellen dat het bedrag onvoldoende is om de schade te dekken. De landbouwsector beleeft er op dit moment dan ook de ergste crisis in meer dan 30 jaar. Zij dringen er bij het Amerikaanse landbouwministerie (USDA) op aan om spoedig een einde te maken aan de handelsoorlog door nieuwe verdragen te sluiten.

Daar lijkt nu een kleine opening voor gemaakt omdat president Trump besliste om de invoer van laptops, smartphones, sneakers en speelgoed uit China voorlopig niet te belasten, hoewel hij had aangekondigd dat vanaf 1 september te zullen doen. De oorzaak voor deze bocht van de Amerikaanse president is vooral te vinden in electoraal gewin. Trump kan het zich immers niet veroorloven om ook de gezinnen tegen zich in het harnas te jagen nadat hij eerder al een ander belangrijk deel van zijn kiespubliek, de landbouwers, trof met zijn handelspolitiek.

Met het nieuwe schooljaar en Kerstmis in aantocht dreigden deze producten immers sterk duurder te worden door de hogere invoertarieven en daarmee zou de president de Amerikaanse consument rechtstreeks in zijn portemonnee raken. Vorig jaar voerden de Amerikanen bijvoorbeeld voor 80 miljard dollar smartphones en laptops in uit China. Deze beslissing toch doorvoeren vanaf september, zou een tweede ambtstermijn van Trump kunnen hypothekeren.

Deze Amerikaanse stap naar de-escalatie zorgde meteen voor euforische reacties op de financiële markten. Naar een verklaring is het volgens krant De Tijd niet lang zoeken. “Deze onverwachte evolutie voedt de hoop dat er alsnog een handelsakkoord uit de bus kan vallen. Het geeft de onderhandelaars meer tijd en het toont aan dat de VS tot concessies bereid zijn”, zeggen financiële experten. “In ruil voor hun toegeving lijken de VS China ertoe te willen bewegen ook wat goodwill te tonen door bijvoorbeeld weer Amerikaanse landbouwproducten te kopen, iets wat Trump ook suggereerde in een tweet.” De volgende overlegronde tussen beide economische grootmachten is voorzien in september.