Aziatische hoornaar wordt in het oog gehouden

HoneyBee Valley (HBV) en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) lanceren een project om de invasie van de Aziatische Hoornaar te monitoren. In het voorjaar van 2017 werd de exoot voor het eerst gesignaleerd nabij het Bos t’Ename in Oudenaarde. Nu, een jaar later, stromen de waarnemingen binnen hoewel er vaak verwarring is met de inheemse en onschadelijke Europese hoornaar. “De invasieve soort vormt een nieuwe bedreiging voor zowel de honingbij als de insectenpopulatie in het algemeen”, klinkt het.

De soort werd in 2004 met een lading Chinees aardewerk in Frankrijk binnengebracht. Sindsdien verspreidt de wesp zich met 60 tot 100 kilometer per jaar en in mei vorig jaar werd een werkster van de Aziatische hoornaar in een bijenkast aangetroffen. “De Aziatische hoornaar vangt honingbijen aan de ingang van een kast”, vertelt Dries Laget (Honeybee Valley/UGent). “En als de kast voldoende verzwakt is, zal de Aziatische hoornaar het niet nalaten om ook in de kast bijen en broed te gaan roven om haar nakomelingen mee te voeden. Dat gebeurt vooral in het najaar, wanneer de andere voedselbronnen schaars worden." Om de verspreiding tegen te gaan of in te dammen, moeten de nesten verdelgd worden, maar dat is specialistenwerk.

Om de invasieproblematiek aan te pakken keurde de overheid een éénjarig monitoringsproject goed waarin Honeybee Valley (HBV) en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) de krachten bundelen. “Het doel van het project is tweedelig”, legt onderzoeker Karel Schoonvaere uit. “Enerzijds wordt verspreid over heel Vlaanderen een gerichte surveillance bij imkers opgezet om de invasie real-time op te volgen. Dit gebeurt via Arnia-monitoringssystemen die via akoestische sensoren de hoornaars signaleren aan de vliegopening van bijenkasten. Bij signalisatie worden verder stappen ondernomen om de nestplaatsen op te sporen en te verdelgen in samenwerking met bestrijdingsinstanties.”

“Anderzijds worden imkers, scholen, natuurliefhebbers, de brandweer en brede publiek betrokken onder de noemer van Citizen Science om de verspreiding en het beheer van de Aziatische hoornaar in kaart te brengen.” Een webapplicatie maakt het makkelijker om de soort te onderscheiden van de Europese hoornaar en gelijkende soorten. Bovendien zal de webapplicatie de gewone burger sensibiliseren voor de problematiek.

Vragen over de Aziatische hoornaar of een hoornaar gespot? karel.schoonvaere@ugent.be.