België sponsort landbouwinvesteringsfonds voor Zuiden

Geldgebrek is één van de grootste obstakels voor vooruitgang van de landbouwsector in ontwikkelingslanden. Er is amper kapitaal beschikbaar voor kleine en middelgrote ondernemingen op het platteland, en al zeker niet voor investeringen op lange termijn. Met een sociaal investeringsfonds willen Vredeseilanden, Alterfin, de Koning Boudewijnstichting, Louvain Coopération, SIDI, Boerenbond en een aantal private investeerders daar een mouw aan passen. Andere organisaties, zoals Trias, zullen aansluiten. Kampani, wat in het Swahili ‘vriendelijk partnerschap’ betekent, is een uniek investeringsfonds dat groeikapitaal verschaft aan producentenorganisaties in het Zuiden. De stichters mikken op een budget van acht miljoen euro tegen 2020.

Een primeur voor ons land, zo wordt Kampani aangekondigd, maar vooral een zegen voor ontwikkelingslanden. Via een sociaal investeringsfonds, met ‘geduldig kapitaal’, wil Kampani winstgevende ondernemingsprojecten van groepen van boeren verenigd in producentenorganisaties groeikansen bieden. Zo kunnen ze hun rol en impact in de voedselketen versterken. West-Afrikaanse bananenboeren hebben bijvoorbeeld kapitaal nodig om een nieuw irrigatiesysteem op te zetten. Een organisatie van cacaoboeren in Indonesië wil nieuwe infrastructuur bouwen voor het drogen en veilig stockeren van hun cacao.

“In ontwikkelingslanden bestaat er wel microkrediet voor individuele boeren en zijn er investeringsfondsen voor grote landbouwondernemingen, maar daar tussenin ligt een leegte. Kleine en middelgrote producentenorganisaties raken dus zeer moeilijk gefinancierd”, zegt Wouter Vandersypen, afgevaardigd bestuurder van Kampani. Het fonds kan rekenen op de inbreng van verschillende partners uit de privésector. Alterfin onderzoekt de investeringsaanvragen en staat in voor het portefeuillebeheer. Momenteel beschikt het fonds over twee miljoen euro maar de ambitie voor 2020 is acht miljoen euro.

Piet Vanthemsche, voorzitter van Boerenbond, merkt op dat investeringen in boerenbedrijven zeer risicovol zijn door de aard van landbouw en de gevoeligheid voor externe schokken zoals droogte en marktschommelingen. “Daar komt nog bij dat landbouw een ‘trage’ sector is: je moet minstens een seizoen wachten tot je weet wat je investering heeft opgebracht. Daardoor zijn bedrijven van boeren niet altijd een gegeerde kandidaat voor investeerders die snel een hoog rendement willen boeken.“ De ambitie van Kampani ligt elders: elke investering moet winstgevend zijn, maar Kampani kiest resoluut voor een significant en duurzaam maatschappelijk rendement.

Kampani verschaft geen korte-termijn-leningen, maar achtergestelde leningen op de lange termijn of neemt een participatie in de bedrijven. Een lokale vertegenwoordiger zetelt in de raad van bestuur. “Prille economische initiatieven in het Zuiden moeten zich zo vlug mogelijk een bedrijfslogica eigen maken waarbij giften en subsidies geen basis kunnen vormen voor een duurzame toekomst, anders zal er steeds een afhankelijkheidsrelatie blijven bestaan”, zegt Luc Tayart, afgevaardigd bestuurder van de Koning Boudewijnstichting.

Zo is Kampani complementair aan de ondersteuning die vandaag via ontwikkelingssamenwerking wordt aangeboden. “Naast de investering zal ook coaching nodig zijn van het bedrijf en de boeren. Daarom zijn partnerships met ngo’s nodig. Wij blijven met giften en subsidies gerichte omkadering bieden: opleiding van mensen, maar ook studie- en lobbywerk”, legt Chris Claes van Vredeseilanden uit.

Meer info: Kampani