BFA maant ketenpartners en FAGG aan tot actie
Nu duidelijk is dat de Belgische mengvoederindustrie ruimschoots de doelstelling heeft behaald om de productie van met antibiotica gemedicineerde voeders te halveren, roept de sector de rest van de dierlijke kolom op om zich niet in slaap te laten wiegen. “Tegen 2020 is er nog heel wat werk aan de winkel willen we de globale antibioticareductie van 50 procent halen”, zei Frank Decadt, voorzitter van de Belgian Feed Association (BFA) tijdens de jaarvergadering. De organisatie maant ook het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) aan tot zelfreflectie.
Al in februari van dit jaar liet BFA, het voormalige BEMEFA, weten dat het de doelstelling heeft behaald om tegen eind 2017 het antibioticagebruik in veevoeders terug te dringen met 50 procent tegenover 2011. Hoewel het nog wachten is op het officiële BelVetSac-rapport van AMCRA, het kenniscentrum over antibioticagebruik in de dierlijke sector, blijkt uit cijfers van BFA dat de hoeveelheid gemedicineerde voeders gedaald is met 52,9 procent in vergelijking met 2011. Als er naar de hoeveelheid actieve stof gekeken wordt, bedraagt de reductie zelfs 64,9 procent.
“Dat we deze doelstelling behaald hebben, vergroot onze geloofwaardigheid als sector”, vertelt Yvan Dejaegher, directeur-generaal van BFA. “Toen we dit engagement vier jaar geleden naar voor schoven, achtte wellicht niemand het voor mogelijk dat we in onze opzet zouden slagen.” Volgens Dejaegher hebben volharding, collectieve en individuele inspanningen gebaseerd op ‘facts’ en ‘figures’ gekoppeld aan een set concrete initiatieven voor dit succes gezorgd.
Enerzijds waren er de concrete maatregelen zoals het verplichte elektronische voorschrift voor gemedicineerde voeders dat alleen nog verstrekt mag worden door de bedrijfsdierenarts en het verbod op antibiotica in voeders van vleesvarkens ouder dan 15 weken. “De combinatie met de jaarlijkse enquête en een nooit aflatende communicatie naar onze leden was van doorslaggevend belang”, vertelt voorzitter Decadt. Hij wijst de andere schakels in de dierlijke productie op de noodzaak van een benchmark. “Door de individuele resultaten te positioneren tegenover de rest van de sector, konden we onze leden bijkomend motiveren.” BFA laat ook weten dat de benchmark ook in de toekomst zal worden verdergezet, ook al is het resultaat nu behaald.
De voorzitter kan de strategie van BFA alleen maar aanbevelen aan de rest van de dierlijke sector. “We mogen ons echt niet in slaap laten wiegen door deze resultaten. De globale antibioticareductie in de dierlijke kolom bedraagt momenteel zo’n 25 procent. Als we tegen 2020 naar een halvering willen gaan, dan moeten er echt nog heel wat stappen vooruit worden gezet”, aldus Decadt. Hij benadrukt dat het belangrijk is om voor elke individuele actor in de keten, zoals de landbouwers, de dierenartsen, de farmaceutische industrie, enz., individuele doelstellingen te formuleren. “Nu wijst men nog al te vaak naar elkaar als het resultaat niet behaald wordt.”
De sectorfederatie doet ook een paar boude uitspraken over de rol van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). “Als de overheid een beetje meer had meegedacht met de sector, dan waren we al veel verder geraakt”, stelt directeur-generaal Dejaegher. Hij doelt daarmee vooral op het systeem dat het FAGG op poten heeft gezet om het antibioticagebruik te registreren. “Wij hebben niet gewacht op een overheidsinitiatief en hebben zelf het AB Register in het leven geroepen. Het is een zeer wendbaar systeem dat een vlotte rapportering en benchmarking toelaat, wat van onschatbare waarde is gebleken om het beoogde resultaat te behalen.” Volgens Dejaegher heeft de ontwikkeling van het systeem de sector al 1,2 miljoen euro gekost.
Maar in dat systeem had het FAGG volgens hem geen vertrouwen en daarom heeft het SanitelMed in het leven geroepen. “Een nieuw systeem, weliswaar geënt op het onze, maar wel log en ongebruiksvriendelijk. Bovendien moet het de eerste rapporten nog genereren”, klinkt het. “Als wij hadden gewacht op SanitelMed, dan zouden we nooit de doelstelling behaald hebben die we naar voor hebben geschoven”, laat de directeur-generaal van BFA optekenen.
Hij hekelt ook het feit dat de overheid de boeren op die manier twee keer op kosten jaagt. Dit leidt volgens hem tot een andere “perverse redenering” van het FAGG. “Door taksen te heffen op antibiotica worden de overheidsmaatregelen in het kader van antibioticareductie betaald. Maar men heeft er geen rekening mee gehouden dat wanneer het antibioticagebruik terugloopt, ook de inkomsten uit de taksen zullen teruglopen. En nu men geconfronteerd wordt met een tekort aan middelen, heeft men de taksen op antibiotica dan maar verhoogd”, stelt Dejaegher boos.
Een andere teleurstelling van BFA is de houding van het FAGG en het Voedselagentschap (FAVV) in dossier rond zinkoxide. De Europese Voedselveiligheidsautoriteit EFSA heeft het gebruik van zinkoxide, dat als alternatief voor antibiotica wordt gebruikt ter behandeling van diarree bij pas gespeende biggen, nog toegestaan tot eind 2022. Nadien is het omwille van zijn ecotoxiciteit verboden. “Elke lidstaat mag individueel beslissen om dat eindpunt vroeger in te stellen. In België had AMCRA eind 2020 naar voor geschoven als einddatum, een advies dat we met BFA hebben onderschreven. Maar tot onze grote ontzetting willen enkele ambtenaren van het FAGG en het FAVV op basis van fake argumenten vasthouden aan eind 2019. Onaanvaardbaar”, luidt het.
BFA doet daarom opnieuw een oproep aan de betrokken administraties en aan de bevoegde ministers Ducarme en De Block om het unanieme advies van AMCRA te volgen. “We onderlijnen nogmaals dat onze diervoedersector kan uitpakken met topresultaten. Dat bewijst dat we een betrouwbare partner zijn in dit dossier”, besluit voorzitter Decadt.
