Bijkomende maatregelen tegen Afrikaanse varkenspest

Op een breed overleg met alle actoren is vrijdag bij het Voedselagentschap (FAVV) een stand van zaken opgemaakt na de vondst van twee everzwijnen met Afrikaanse varkenspest in de provincie Luxemburg. Er werden een aantal nieuwe maatregelen aangekondigd, maar een algemeen afschot van everzwijnen, zoals gevraagd door ABS, komt er niet. Ondertussen is er ook een Europees veterinair expertenteam naar ons land gestuurd om de Belgische autoriteiten te helpen bij het beteugelen van de varkenspestuitbraak.
14 september 2018  – Laatste update 14 september 2020 14:46
Lees meer over:

Op een breed overleg met alle actoren is vrijdag bij het Voedselagentschap (FAVV) een stand van zaken opgemaakt na de vondst van twee everzwijnen met Afrikaanse varkenspest in de provincie Luxemburg. Er werden een aantal nieuwe maatregelen aangekondigd, maar een algemeen afschot van everzwijnen, zoals gevraagd door ABS, komt er niet. Ondertussen is er ook een Europees veterinair expertenteam naar ons land gestuurd om de Belgische autoriteiten te helpen bij het beteugelen van de varkenspestuitbraak.

De bijkomende maatregelen bestaan onder meer uit een verbod op de jacht in de regio waar de twee besmette everzwijnen zijn aangetroffen. Het is daar ook verboden voor wandelaars om de paden in het bos te verlaten. In de beschermingszone van tien kilometer rond de haard bevinden zich 67 varkenshouders, een zestigtal kleinere varkensbedrijven en vijf grotere bedrijven. Zij moeten de toestand op hun bedrijf nauw laten opvolgen door een dierenarts en ook het FAVV volgt deze bedrijven systematisch op.

Bedrijven in de beschermingszone mogen geen transporten organiseren, tenzij het Voedselagentschap daar zijn fiat voor geeft. Vlaamse varkenshouders wordt aangeraden om een dubbel hek te plaatsen voor hun bedrijf en om enkel mensen in de stallen binnen te laten die er echt moeten zijn en die hun kleding en materiaal ontsmet hebben.

Ondertussen worden stalen onderzocht van drie nieuwe everzwijnen die mogelijk drager zijn van Afrikaanse varkenspest. Dat zou het aantal geïnfecteerde wilde varkens op vijf brengen. De labo-resultaten worden pas in de week van 17 september verwacht.

Europa stuurt een team veterinaire experten naar ons land om de autoriteiten bij te staan bij de uitvoering van de maatregelen die zijn vastgelegd in de Europese strategie tegen de Afrikaanse varkenspest. Die strategie omvat onder meer een totaal jachtverbod in het betrokken gebied, een striktere beperking van de toegang tot het gebied en het actief opsporen van dode zwijnen. Volgens een woordvoerder van de Europese Commissie werden deze maatregelen al met succes toegepast in Tsjechië, waar Afrikaanse varkenspest uitbrak in de zomer van 2017.

Daarnaast is er maandag ook een overleg gepland tussen Eurocommissaris voor Gezondheid Vytenis Andriukaitis en de betrokken federale en regionale ministers. Hij beklemtoonde vrijdag op Twitter het belang van sensibilisering, zowel van degenen die actief zijn in de landbouwsector als van het bredere publiek. In Nederland was er vrijdagochtend spoedoverleg tussen de landbouworganisaties en het ministerie van Landbouw over de uitbraak van Afrikaanse varkenspest in ons land. De landbouworganisaties zijn er bijzonder ongerust omdat het de eerste keer is dat de zeer besmettelijke dierziekte zo dicht bij Nederland is aangetroffen.

De uitbraak was ook het gespreksonderwerp bij uitstek voor aanvang van de federale ministerraad. Zo gaf federaal landbouwminister Denis Ducarme te kennen dat dit “zeer slecht nieuws” is. Volgens hem komt het erop aan om zeer proactief op te treden en te onderzoeken of het om een geïsoleerd geval gaat en bijkomende maatregelen nodig zijn. Kris Peeters wees er als minister van Economie op dat de Belgische varkenssector zeer veel exporteert en dat andere landen bij problemen snel maatregelen nemen. "We moeten die landen duidelijk maken dat we de zaak grondig opvolgen en maatregelen nemen, zodat onze export niet in gevaar komt", aldus Peeters.

Een algemeen afschot van everzwijnen op het hele Belgische grondgebied zoals ABS had gevraagd, lijkt er niet te komen. Volgens Jelle Van den Berghe, docent natuurbeheer, soortenbeheer en biodiversiteit aan de PXL Hogeschool in Hasselt, zou dit ook geen goed idee zijn. "Er zijn genoeg wetenschappelijke studies die precies het tegendeel beweren: we moeten een volledige jachtstop op everzwijn invoeren." Hij wijst er ook op dat als deze crisis niet verstandig wordt aangepakt, er massale ruimingen en terugroepacties van vlees uit de winkelrekken dreigen.

"Het virus dat de Afrikaanse varkenspest veroorzaakt, is hardnekkig en kan tot 18 maanden nadat een dier is gedood nog de ziekte overdragen. Daarom moeten zowel de jacht- als de varkenssector erg voorzichtig zijn: een spatje bloed op een jeep tijdens de jacht of een stukje hesp van een besmet dier dat bij varkens of everzwijnen geraakt, kan de ziekte verspreiden. Eigenlijk moeten we de everzwijnen zoveel mogelijk met rust laten zodat ze diep in hun bossen blijven. Als je de jacht opent, gaan de dieren zich verspreiden en wordt de dreiging voor een grote epidemie alleen groter."

Afrikaanse varkenspest is een ziekte die haar oorsprong heeft in Sub-Sahara-Afrika en die zich de laatste jaren via de Kaukasus een weg heeft gebaand naar Europa. Zowel varkens als everzwijnen zijn vatbaar voor de besmettelijke en bijna steeds dodelijke aandoening. Voor de mens is er geen enkel risico. "Wetenschappelijke studies tonen aan dat de verspreiding van het virus dat verantwoordelijk is voor de Afrikaanse varkenspest op verschillende manieren gebeurt", aldus Van den Berghe.

"Natuurlijke verspreiding van everzwijn op everzwijn is er daar slechts één van, en absoluut niet de belangrijkste. Onderzoeken, onder andere van de universiteit van Wageningen, tonen aan dat het veeleer menselijke handelingen van de landbouwsector en de jachtsector zijn, die het virus razendsnel verspreiden. Denk aan dierentransporten, vleestransporten en mesttransporten door de landbouwsector, en zeker ook jagers die vanuit Vlaanderen gaan jagen in Wallonië, Duitsland of nog verder naar het oosten, vanwaar ze via het meegebrachte vlees of slecht ontsmette materialen zoals messen, vleeshaken, kruiwagens, hun 4x4, hun kledij, schoenen en zelfs hun jachthonden de ziekte zeer makkelijk kunnen importeren", zegt hij.

"Dr. Klaus Depner van het Duitse Instituut voor Epidemiologie, een top-autoriteit op dit vlak, pleit heel erg duidelijk voor een totaal jachtverbod op everzwijn als respons op de uitbraken van Afrikaanse varkenspest. Het risico op verspreiding via jachtpraktijken is gewoonweg te hoog. Bovendien veroorzaakt de jacht een hogere mobiliteit van everzwijnen: drijfjachten zorgen ervoor dat mogelijk besmette dieren zich verder gaan verspreiden in het landschap en zo in contact komen met landbouwdieren. Depners oproep tot 'rust in het bos' is noodzakelijk om de verspreiding van Afrikaanse varkenspest tegen te gaan".

Bron: Belga/eigen verslaggeving

Beeld: Flickr_Frederik De Buck

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek