Bijna 750 Vlaamse boeren zijn bereid tot minder melken
Bijna één op zes melkveehouders in Vlaanderen is bereid om zijn productie terug te schroeven in ruil voor een financiële compensatie die door Europa gefinancierd wordt. Afgelopen woensdag werd de eerste ronde van de inschrijvingen voor het melkreductieprogramma afgesloten. Het Departement Landbouw en Visserij communiceert dat een 740-tal dossiers werden ingediend, samen goed voor ongeveer 15 miljoen liter melk. Omgerekend gaat het over een gemiddelde productievermindering van ruim 20.000 liter per deelnemend bedrijf. Tenminste, als ze hun productie de eerstkomende drie maanden effectief verminderen.
Met uitzicht op een compensatie van 14 eurocent per kilo worden melkveehouders in gans Europa warm gemaakt voor een productievermindering. De 150 miljoen euro die de Europese Commissie daarvoor vrijmaakte, is onderdeel van een crisispakket aan maatregelen met een totale waarde van 500 miljoen euro. Een aantal subsectoren hebben de kater van de Russische boycot nog niet doorgespoeld. In de melkveehouderij is er meer aan de hand: het melkproductiequotum dat verdween in Europa, de productie die wereldwijd steeg, zuivelstocks die aandikten en Chinezen die veel zuiniger werden met hun aankopen op de wereldmarkt.
Al die factoren samen duwden de melkveehouderij in een crisis die deed terugdenken aan 2009. Er gingen almaar meer stemmen op om de productie te beteugelen. Een vrijwillige productiebeperking heeft het grootste draagvlak zodat EU-commissaris Phil Hogan melkveehouders daartoe probeert te bewegen met een financiële compensatie. Door Europa werd 150 miljoen euro vrijgemaakt, wat bij een compensatie van 14 eurocent per niet geproduceerde liter moet volstaan om circa één miljard liter melk van de markt te houden. Ter vergelijking: de jaarproductie van de Belgische melkveehouderij bedraagt 3,9 miljard liter, die van de Europese Unie 151 miljard liter. Federaal landbouwminister Willy Borsus sprak dan ook van een “vrij voorzichtig antwoord van de Commissie op de crisis”.
Zonder de financiële compensatie zou elke melkveehouder naar zijn buurman blijven kijken in de hoop dat die laatste en niet hijzelf minder melk gaat produceren om de markt te ontlasten. De Europese maatregel zet de zaak dus in beweging. Vraag is alleen of er van 14 eurocent genoeg overredingskracht uitgaat. In Frankrijk legt de nationale overheid daar nog 10 eurocent bovenop voor de eerste vijf procent melk die ze minder leveren dan in de referentieperiode.
In eigen land trekt 14 eurocent een 740-tal melkveehouders over de streep. Zij geven te kennen dat ze bereid zijn om van oktober tot en met december minder te melken. Als hun dossier na controle overeind blijft – de productievermindering moet bijvoorbeeld minimaal 1.500 kilo melk bedragen – en eind december blijkt dat ze hun productie effectief remden met de aangegeven hoeveelheid, dan zal er in Vlaanderen 15 miljoen kilo melk minder op de markt gekomen zijn. De melkveehouders moeten minder melk leveren aan zuivelfabrieken. Rechtstreekse verkopen komen niet in aanmerking.
Volgende week verwacht Nele Vanslembrouck, woordvoerder van het Departement Landbouw en Visserij, duidelijkheid over de productievermindering in Wallonië en in de rest van Europa. Dan zal ook duidelijk worden of het voorziene budget van 150 miljoen euro hiervoor toereikend is. Indien dit niet het geval is, komt er geen tweede ronde en wordt melkveehouders een lagere compensatie in het vooruitzicht gesteld zodat het budget gerespecteerd blijft. De melkveehouders worden hiervan vóór 1 oktober, dus voor de start van de reductieperiode, individueel op de hoogte gebracht.
