Boerenbond en ABS nemen EU-handelsbeleid op de korrel

Wat Europa verwacht van zijn boeren staat haaks op het handelsbeleid dat het voert. Dat klagen Boerenbond en Algemeen Boerensyndicaat aan. “Europa zegt dat het landbouw wil ondersteunen met een nieuwe strategie waarin een leefbaar inkomen en verdere verduurzaming centraal staan, maar die prioriteiten worden niet consequent doorvertaald in de geostrategische opstelling van Europa”, zegt Boerenbond. Volgens ABS roept iedereen moord en brand over de branden in het Amazonegebied, “maar door de Mercosur-deal geeft de EU te kennen dat het ervoor kiest om het Braziliaanse landbouwmodel te ondersteunen in plaats van het eigen duurzamere model”.

In het voorwoord in hun ledenblad nemen zowel Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker als ABS-voorzitter Hendrik Vandamme het handelsbeleid van de Europese Unie op de korrel, elk vanuit een andere invalshoek. De Becker grijpt het beleidsdocument ‘Een Unie die streeft naar meer’ van aantredend Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen aan om de houding van de EU te bekritiseren. “Von der Leyen heeft oog voor de uitdagingen waar we op handelsvlak voor staan. Ze zet in op een Europa dat mondiaal sterk staat met een krachtige agenda voor open en eerlijke handel. Ze wil ook gaan voor een gelijk speelveld en de naleving en handhaving van handelsakkoorden verbeteren”, looft De Becker.

De Boerenbondvoorzitter vindt het positief dat de beleidsnota stelt dat het cruciale werk van de Europese landbouwers moet beschermd worden. “Von der Leyen wil de landbouw ondersteunen met een nieuwe ‘van boer tot bord’-strategie voor duurzaam voedsel, die de hele waardeketen bestrijkt, waarbij de boeren voldoende kunnen verdienen. Alvast de juiste prioriteiten met focus op een leefbaar inkomen en ketenverantwoordelijkheid richting verdere verduurzaming”, aldus De Becker. Maar volgens haar worden die prioriteiten niet consequent doorvertaald in de geostrategische opstelling van Europa.

“Ik hoop dat de Commissievoorzitter inziet dat Europa best wat van zijn voluntarisme en naïviteit loslaat en ongelukkige evenwichten in handelsakkoorden best bijstuurt, want die zetten onze Europese markt en onze normen en standaarden onder druk, zeker voor landbouw. Die sector wordt in de ogen van de Boerenbondvoorzitter nog te gemakkelijk als pasmunt ingezet. “Von der Leyen kan alvast starten met het Mercosur-handelsakkoord bij te sturen, want net dat akkoord zet alle voornoemde ambities zwaar onder druk”, klinkt het nog.

Ook ABS-voorzitter Hendrik Vandamme heeft het gemunt op dat Mercosur-akkoord. Hij vindt dat dit haaks staat op de verontwaardigde reacties die er vanuit Europa zijn gekomen op de bosbranden in het Amazonewoud. “Brazilië heeft een flink aantal jaren geleden al verklaard dat het de ultieme grootmacht wil worden op vlak van export van agrarische producten. De grote Braziliaanse agro-industriële concerns worden in dat kader op hun wenken bediend en hebben amper oog voor dierenwelzijn, voedselveiligheid, leefomgeving en sociale aspecten. In dit model is geen plaats voor familiale landbouw die zijn grond op lange termijn beheert”, klinkt het.

Vandamme wijst er ook op dat niet alleen de sojaproducenten mede schuldig zijn aan de bosbranden. “Die branden zijn ook ideaal om na de illegale houtkap van tropisch hardhout het restant om te vormen tot prairie waar goedkoop dieren vetgemest kunnen worden. Daarnaast ontstaan er ook plantages voor avocado’s, suikerriet of soja. Die gewassen worden jaar na jaar op dezelfde akkers ingezaaid. Dat put onvermijdelijk de bodem uit. Tegelijk worden genetisch gewijzigde gewassen (ggo’s) en bestrijdingsmiddelen, die in Europa verboden zijn, breed ingezet. Combineer dit met een spaak lopend toezicht, het ontbreken van een controlesysteem of traceerbaarheid en je weet dat de weg open staat voor massaal misbruik”, schetst de ABS-voorzitter.

In Europa is volgens Vandamme de tendens al langer ingezet om minder afhankelijk te worden van overzeese soja. “Lokale teelt van eiwithoudende gewassen kent steeds meer ingang op veebedrijven onder de vorm van bonen, luzerne of grasklaver. “Het nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid zou juist een middel moeten zijn om dit model verder te stimuleren in plaats van de deur open te zetten voor de import van extra volumes vlees uit Zuid-Amerika, waarvoor de Brazilianen hun woud opstoken”, klinkt het verontwaardigd.

Door groen licht te geven aan de Mercosur-deal, kan ABS niet anders dan concluderen dat de Europese Commissie ervoor gekozen heeft om het Braziliaanse landbouwmodel te ondersteunen ten koste van het eigen duurzamere model. Volgens een rapport van de Commissie uit 2011 zal dat de Europese veehouders en suikerbiettelers een inkomensverlies van zeven miljard euro kosten. “Maar dat is voor de uittredende EU-Commissie blijkbaar geen probleem. Een deugdelijk beleid zorgt eerst voor de eigen mensen door hen te stimuleren verder de duurzaamheidsweg in te slaan en pas daarna uit te kijken naar opportuniteiten elders in de wereld. Hier brandt het bos niet, laat staan het platteland”, besluit de ABS-voorzitter.