Botulismefonds keerde op 1 jaar tijd 116.000 euro uit

Bij de oprichting van brancheorganisatie MilkBE werd de uitwerking van een solidariteitsregeling voor botulisme als één van de taken van de organisatie naar voor geschoven. In het eerste jaar van het steunprogramma voor botulisme werd 116.176 euro uitgekeerd aan melkveehouders die werden getroffen door een uitbraak van botulisme. In totaal gaat het om vier botulisme-uitbraken. Botulisme wordt veroorzaakt door een bacterie die toxines afscheidt in het ruwvoeder of water van de dieren.

De bacterie die botulisme veroorzaakt, draagt de naam Clostridium botulinum. Die bacterie kan in het water of ruwvoeder van koeien terechtkomen door het kadaver van bijvoorbeeld een vogel. Hoewel het gaat om een microscopisch kleine bacterie, kan de schade op een landbouwbedrijf groot zijn. “Zelfs bij goed beheer kan een melkveebedrijf het risico op een botulisme-uitbraak niet vermijden. Bovendien is botulisme bij runderen niet te behandelen. Preventie is dus essentieel”, benadrukt MilkBE. Want niet alleen kunnen de dieren door botulisme sterven, bij een besmetting is de boer ook verplicht om de melk te vernietigen en het Voedselagentschap te verwittigen.

Het meest schrijnende geval in ons land deed zich in oktober 2018 voor in Wuustwezel. Een melkveehouder zag toen 184 van zijn 200 dieren op enkele dagen tijd sterven door botulisme. Bijkomend drama: de getroffen rundveehouder kon niet rekenen op een schadevergoeding het verlies van zijn dieren, dat toch al gauw opliep tot 350.000 euro. Zowel de verzekering als het Sanitair Fonds, nochtans opgericht voor uitzonderlijke calamiteiten én gefinancierd door veehouders, kwamen niet tussen. Enkel voor de gederfde inkomsten uit melk, kan de veehouder via het Sanitair Fonds een (kleine) vergoeding krijgen.

Wanneer landbouworganisaties ABS, Boerenbond en FWA en de zuivelindustrie, verenigd in de sectorfederatie BCZ-CBL, in het voorjaar van 2019 een brancheorganisatie oprichten, krijgt die al gauw de taak een solidariteitsregeling voor botulisme uit te werken. De bestaande schaderegeling voor de vergoeding voor de vernietigde melk werd overgenomen van het Sanitair Fonds en door middel van een bijdrage van 6,6 eurocent per 1.000 liter melk van de melkveehouders zou voortaan ook de sterfte van de dieren kunnen vergoed worden. Voor een gemiddeld Belgische melkveebedrijf van 600.000 liter gaat dit om een extra kost van 18 euro per jaar, exclusief BTW.

Dat ingezamelde geld brengt MilkBE samen in het Botulismefonds. Dat zorgt bij een botulisme-uitbraak voor een vergoeding die de waarde van de vernietigde melk dekt. Voor de gestorven melkkoeien op een bedrijf, wordt in geval van zware sterfte een tussenkomst voorzien. “De regels in dat verband werden in november vorig jaar nog verduidelijkt om de goede werking van het Botulismeprogramma in de toekomst te verzekeren”, zegt Dirk Van De Keere, voorzitter van MilkBE en zelf melkveehouder.

In de loop van 2019 ontving MilkBE vier aanvragen voor tussenkomst omwille van een botulisme-uitbraak. “Al deze aanvragen werden onderzocht, goedgekeurd en omgezet in uitbetaling. Voor twee gevallen werd er naast een vergoeding voor de vernietigde melk nog een extra tussenkomst toegekend gezien het hoge percentage gestorven melkkoeien. In het totaal werd er voor 116.716 euro aan vergoedingen uitbetaald. Hiermee wordt aangetoond dat het Botulismefonds een belangrijke steun kan bieden bij een uitbraak, of die nu groot of klein is”, aldus Van De Keere.

Intussen is ook de private verzekeringsmarkt wakker geschud door de botulismeproblematiek. Zo heeft KBC botulisme als risico mee opgenomen in de verzekering 'productieverlies voor dieren'. Een waarborg die in trek is bij de rundveehouders, want hij wordt massaal afgenomen.