Commissie belooft landbouw doekje voor Mercosur-bloeden

Via het handelsakkoord met het Mercosur-blok opent de EU de deur voor producten en productiemodellen die mijlenver af staan van de Europese standaarden voor landbouw en voeding. Uiteraard ontlokt dat hevige kritiek vanuit de landbouwsector. Europees landbouwcommissaris Phil Hogan zag de bui hangen en belooft 1 miljard euro compensaties indien de landbouwmarkten door het akkoord ontregeld geraken. “Wordt dit de nieuwe Europese techniek, bij elk handelsakkoord een soort stervensbegeleiding voor landbouw goedkeuren”, vraagt Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker zich in Boer&Tuinder af.

Een toegift van 99.000 ton extra rundvleesimport, 180.000 ton extra tariefvrije import van kippenvlees en soepelere markttoegang voor suiker uit de Mercosur-landen , zoveel was blijkbaar nodig om Zuid-Amerika te verleiden tot een handelsakkoord met Europa. De Europese Commissie kan afzwaaien met een prestige-akkoord, maar laat een landbouwsector in ontreddering achter. “Europese landbouwers betalen de prijs voor vrijhandel in goederen en diensten. Europese auto’s en machines werden uitgewisseld voor koeien, kippen en suiker uit de Mercosur-landen”, vat Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker het samen.

Wat voor De Becker “onbegrijpelijk en hallucinant” is, bleek voor Europees landbouwcommissaris Phil Hogan toch verdedigbaar. Bij de bekendmaking van de deal anticipeerde hij op de bezwaren vanuit de landbouwsector door op de offensieve handelsbelangen te wijzen, en meer export van bijvoorbeeld kaas en streekproducten in het vooruitzicht te stellen. Hogan, die genoemd wordt als de volgende EU-commissaris bevoegd voor handel, spreekt van een “eerlijke en evenwichtige deal”. Heel zeker lijkt de Commissie daar toch niet van. Als zoethouder voor de landbouwsector werd meteen 1 miljard euro aan compensaties in het vooruitzicht gesteld voor het geval de landbouwmarkten ontregeld geraken. Voor alle landbouwproducten gevat door het akkoord, en niet alleen voor degene waarvan geweten is dat ze gevoelig zijn voor een eventuele marktverstoring, behoren beschermingsmaatregelen tot de mogelijkheden.

Uit het voorwoord van Sonja De Becker in het Boerenbond-ledenblad kan je afleiden dat compensaties de deal met Mercosur niet minder zuur maken: “Los van de vraag waar die 1 miljard dan plots vandaan moet komen (uit het landbouwbudget of plots toch extra budget?) en welke maatregelen daarmee dan zouden worden gefinancierd, is er bij ons meer dan gerede twijfel of de Europese Commissie wel in staat is om snel te schakelen als het fout gaat in de markt. De ervaringen uit het verleden (Afrikaanse varkenspest, varkens- en melkcrisis, enz.) zijn in deze niet vertrouwenwekkend… De beloofde 1 miljard is dan ook niet meer dan een pleister op een houten been.” Bovendien vraagt ze zich af of “een soort stervensbegeleiding” de nieuwe techniek is om handelsakkoorden te sluiten. Dat zou volgens de voorzitter van Boerenbond hoopgevend noch toekomstgericht zijn voor de Europese familiale landbouw.

Hogan krijgt ook in zijn thuisland veel kritiek voor het handelsakkoord met Mercosur. Vooral de Ierse rundvleessector voelt zich in zijn voortbestaan bedreigd. De Brexit is een grote bedreiging voor de Ierse vleesexport en daar komt nu extra concurrentie vanuit Zuid-Amerika bovenop. Boeren en milieubeschermers vinden elkaar in dit dossier omdat een land als Brazilië geen goede naam heeft wat milieu- en klimaatbescherming betreft. In The Irisch Times reageerde de EU-commissaris op de aantijgingen die volgens hem op halve waarden gebaseerd zijn. “Neem nu de bezorgdheid over de milieu-impact van een verhoogde rundvleesproductie in Brazilië. Feit is dat dit land op zijn eentje circa 11 miljoen ton rundvlees produceert. Het Europese importquotum, dat Brazilië moet delen met drie andere Mercosur-landen, vertegenwoordigt minder dan 1 procent van hun jaarproductie. Bovendien heeft Brazilië zich met het Klimaatakkoord van Parijs verbonden tot het tegengaan van ontbossing.”

Meer info: EU-Mercosur factsheet agriculture