De lucht is schoner, maar nog niet gezond

De Vlaamse lucht is een pak schoner dan in 2000, maar nog niet gezond, stelt het nieuwe luchtvervuilingsrapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). “Voor de drie stoffen die de gezondheid het meest schaden - ozon, stikstofdioxide (NO2) en fijnstof - haalt Vlaanderen nog altijd de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie niet”, klinkt het. Niet enkel mensen, maar ook planten lijden onder luchtvervuiling. Een te hoge ozondosis vermindert bijvoorbeeld de opbrengst van landbouwgewassen en de groei van bossen.
23 oktober 2019  – Laatste update 14 september 2020 14:52

De Vlaamse lucht is een pak schoner dan in 2000, maar nog niet gezond, stelt het nieuwe luchtvervuilingsrapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). “Voor de drie stoffen die de gezondheid het meest schaden - ozon, stikstofdioxide (NO2) en fijnstof - haalt Vlaanderen nog altijd de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie niet”, klinkt het. Niet enkel mensen, maar ook planten lijden onder luchtvervuiling. Een te hoge ozondosis vermindert bijvoorbeeld de opbrengst van landbouwgewassen en de groei van bossen.

Er zitten minder vervuilende stoffen in de Vlaamse lucht in vergelijking met twintig jaar geleden, dat blijkt uit een nieuw rapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). “De concentraties fijnstof, stikstofdioxide, zwaveldioxide en zware metalen daalden duidelijk”, laat de VMM weten. “De fijnstofuitstoot verminderde met meer dan een kwart, en de uitstoot van stikstofoxides (NOx) halveerde en de uitstoot van zwaveldioxide bedraagt nu een kwart van die in 2000.”

Die winst is vooral geboekt dankzij de omschakeling naar aardgas, de daling van het steenkoolverbruik, fossiele brandstoffen met een lager zwavelgehalte, meer energie-efficiëntie en reductiemaatregelen. Vooral de industrie- en de energiesector stoten door saneringsmaatregelen zoals meer filters steeds minder vervuilende stoffen uit. “Maar Vlaanderen verliest terrein bij de huishoudens”, reageert de VMM. “Die vormen nu de belangrijkste bron van fijnstof (55%).”

Dat de huishoudens zoveel fijnstof veroorzaken, heeft vooral te maken met de verwarming van huizen en met het verkeer, dat voor het grootste deel privé is en voor 22 procent van de fijnstofuitstoot verantwoordelijk is. “Auto's zijn schoner geworden en het verkeer stoot de helft minder fijnstof uit dan in 2000, maar het toenemend aantal auto's en gereden kilometers heft het voordeel van die milieuvriendelijker auto’s op”, aldus de VMM.

In het rapport gaat de VMM dieper in op de trends in de uitstoot per sector (industrie, energie, huishoudens, verkeer en land- en tuinbouw). “In de land- en tuinbouwsector zien we een geleidelijke daling ammoniak”, laat de VMM weten. “De land- en tuinbouw stoot een kwart minder ammoniak uit dan in 2000. Dit was vooral te danken aan een emissiedaling in de veeteelt in de periode 2000-2007 door de afbouw van de veestapel, de verhoogde voederefficiëntie, de invoering van emissiearme stallen en de emissiearme aanwending van dierlijke mest. Nadien zien we eerder een stagnatie.”

Nog voor de land- en tuinbouwsector: de uitstoot van stikstofdioxide nam af tot 2011, daarna is er opnieuw een lichte stijging. “Verder zorgt het brandstofverbruik voor het verwarmen van serres en stallen voor een aanzienlijke uitstoot”, klinkt het. “Vooral de glastuinbouw draagt zo bij aan de luchtverontreiniging. Maar het aandeel van de serres daalt wel door de omschakeling naar minder vervuilende brandstoffen.”

De Vlaamse lucht is dus schoner in vergelijking met het jaar 2000, maar is nog altijd niet gezond. “Voor ozon bijvoorbeeld woont niemand in een regio met voldoende lage concentraties, voor fijnstof slechts één procent van de bevolking”, aldus de VMM. Voor ozon overschrijdt Vlaanderen zelfs de (veel) minder strenge Europese jaargrenswaarden, die wel verplicht zijn. En ook voor stikstofdioxide, dat voor 63 procent uit het verkeer komt, was dat vorig jaar opnieuw zo, hoewel daar een trage dalende trend zichtbaar is.

Jaarlijks sterven 4.100 Vlamingen te vroeg door te veel fijnstof, en jaagt de luchtvervuiling België op 8 miljard euro gezondheidskosten. En er zijn ook in de landbouw-economische kosten: de te hoge ozonconcentraties verminderen de opbrengst van landbouwgewassen. Minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) meldt dat ze zich bewust is van het feit dat er nog veel werk aan de winkel is. "Daar zal mijn beleid rekening mee houden", zegt ze. Normaal gezien moet de Vlaamse regering binnen twee weken met een luchtactieplan komen.

Bron: Eigen verslaggeving / De Morgen

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek