"De wereld heeft nieuwe, slimme bananen nodig"

Het wekt misschien verbazing in onze contreien, maar de banaan is één van de belangrijkste voedingsgewassen op de planeet. Vergelijkbaar met rijst, tarwe, maïs en aardappelen. Miljoenen mensen zijn afhankelijk van de vrucht, maar de teelt is erg kwetsbaar voor ziektes en de gevolgen van klimaatverandering. “Er is nood aan nieuwe bananensoorten die hier beter tegen bestand zijn”, zegt professor Rony Swennen, hoofd van het Laboratorium voor Tropische Plantenteelt aan de KU Leuven. Daarom ondertekenden de KU Leuven en het onderzoekscentrum Bioversity International een overeenkomst om de diversiteit van ‘s werelds favoriete fruit te garanderen.

Voor naar schatting 30 miljoen mensen, voornamelijk in Afrika en Azië, is de banaan een onmisbaar voedingsbestanddeel. Niet alleen dessertbananen, maar ook bak-, kook- en bierbananen vormen een belangrijke bron van voedsel en inkomsten. “Maar de teelt van bananen staat voor grote uitdagingen”, weet professor Rony Swennen, hoofd van het Laboratorium voor Tropische Plantenteelt aan de KU Leuven, die al meer dan 40 jaar onderzoek voert naar bananen.

"De wereldbevolking groeit, dus de bananenproductie moet stijgen en daar knelt op dit moment het schoentje”, aldus Rony Swennen. “Op plantages wordt doorgaans maar één type bananen gekweekt en dat maakt ze erg kwetsbaar voor ziektes en de gevolgen van klimaatverandering.” Om de toekomst van de bananen te verzekeren, sluit de KU Leuven een nieuwe overeenkomt met Bioversity International, een internationaal onderzoekscentrum voor duurzame landbouwontwikkeling, biodiversiteit en voedselzekerheid.

Er is dus nood aan nieuwe, resistente bananenvariëteiten en daarin kan de KU Leuven een belangrijke rol spelen. De universiteit huisvest de ‘Bioversity International Musa Germplasm Collection’, die meer dan 1.500 wilde en eetbare bananensoorten bevat. Ines Van denhouwe (Bioversity International) beheert de collectie. “Het is de grootste verzameling ter wereld en vormt een belangrijke bron van diversiteit. Het is binnen die biodiversiteit dat we op zoek moeten gaan naar nieuwe, slimme, veerkrachtige bananen. De overeenkomst tussen KU Leuven en Bioversity International zal ons helpen bij die zoektocht.”

Om de bananenteelt te verbeteren, is er niet alleen meer onderzoek nodig, maar ook betere landbouwtechnieken en voldoende gezonde bananensoorten. “Op langere termijn willen we voor elk klimaat weten welke bananensoort zich daarin het best voelt”, zegt professor Rony Swennen. “Op die manier kunnen we een heel gamma van ‘climate smart bananas’ in kaart brengen.” Juan Carlos Restrepo, de nieuwe directeur-generaal van Bioversity International, steunt die ambitie. “We moeten de diversiteit van bananen beschermen en gebruiken. Miljoenen mensen zijn afhankelijk van bananen, als voedingsbron maar ook als bron van inkomsten. Samenwerking, met onderzoekscentra, maar ook met lokale boeren, is cruciaal om de bananenteelt productiever te maken.”