Dient landbouwbudget om gat in EU-begroting te dichten?

De Europese Commissie presenteert de begroting voor 2018. Dat wordt meteen het laatste jaar waarin Groot-Brittannië een volwaardige lidstaat zal zijn. Eurocommissaris voor Begroting Günther Oettinger voorziet 161 miljard euro aan budgettaire engagementen en 145,4 miljard euro aan effectieve betalingen. Dat is acht procent meer dan in het lopende begrotingsjaar maar blijft binnen het meerjarig financieel kader dat is uitgetekend tot 2020. Indien de Britten de reeds overeengekomen tussentijdse wijziging aan dat meerjarig kader niet goedkeuren, heeft de EU een probleem. De Commissie kondigt aan dat het extra geld voor veiligheid en migratie dan gezocht zal worden in de begrotingsrubriek landbouw.

De Europese Commissie reserveert volgend jaar acht procent meer middelen opdat de EU financieel zou kunnen waarmaken wat het allemaal belooft. Volgens EU-commissaris Günther Oettinger is dat het logische gevolg van het feit dat de structuur- en investeringsprogramma's voor de periode van 2014 tot 2020 nu echt op kruissnelheid komen. Die vormen samen met de landbouwbegroting nog steeds de belangrijkste uitgavenpost van Europa. In de EU-begroting is 55,4 miljard euro uitgetrokken voor structuur- en investeringsfondsen voor regio's en lidstaten en bijna 59,6 miljard euro voor landbouwers en plattelandsontwikkeling. Voor inkomenssteun aan landbouw en marktmaatregelen voor de sector wil de Commissie 43,5 miljard euro reserveren, wat twee procent meer is dan dit jaar.

Ondanks de toename blijven de totale Europese uitgaven voor volgend jaar netjes binnen het meerjarig financieel kader dat eind 2013 is uitgetekend en loopt tot en met 2020. Daarbij wordt wel verondersteld dat de Britten na de parlementsverkiezingen van 8 juni hun goedkeuring zullen hechten aan de tussentijdse herziening van de meerjarenbegroting die de lidstaten en het Europees Parlement dit voorjaar hebben afgesproken. Wat als Londen de begroting voor 2018 blokkeert en als hefboom gebruikt in de onderhandelingen over hun vertrek uit de EU? “Dan moet er bijgestuurd worden”, erkent EU-commissaris Günther Oettinger, “en dreigen enkele van de voorgestelde aanvullende uitgaven in gevaar te komen.” Hij geeft als voorbeeld de 700 miljoen euro voor het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief in 2018-2020. Oettinger kijkt nu reeds naar de landbouwbegroting om in dat geval de extra centen te vinden die nodig zijn voor de engagementen op vlak van veiligheid en migratie.

De Europese Commissie wil in 2018 twee miljard euro extra uittrekken om het zogenaamde Junckerfonds voor strategische investeringen verder te versterken. Ook opvallend is de klemtoon op jongeren, onderwijs en opleiding. Zo stijgen de uitgaven voor Erasmus+ en wordt er een begrotingslijn aangemaakt voor het solidariteitskorps. Bescheiden in omvang, maar politiek momenteel misschien niet onbeduidend: er wordt 40 miljoen euro gereserveerd voor gemeenschappelijk onderzoek op het vlak van defensie. De ontwerpbegroting voor volgend jaar wordt nu doorgeschoven naar het Europees Parlement en de lidstaten. Zij moeten uiteindelijk een akkoord bereiken over de inkomsten en uitgaven voor volgend jaar. De onderhandelingen daarover starten in principe eind oktober.