‘Een biefstuk minder zal het klimaat niet redden’

De koe de schuld geven van de opwarming van de aarde houdt geen steek. Jan Paeshuyse, professor bio-ingenieurswetenschappen aan de KU Leuven, trekt in een opiniestuk in De Morgen van leer tegen de onwaarheden in het klimaatdiscours terwijl een effectief weerbaarheidsplan tegen klimaatverandering uitblijft.

De koe krijgt het van alle kanten zwaar te verduren in klimaatdiscussies. Vorige week nog was een Britse documentaire te zien op Canvas over vlees en wat het met de planeet doet. “Op de rug van een oude klimaatkoe werd opnieuw de illusie gewekt dat de opwarming van de aarde een kwestie is van biefstuk, los van cijfers, wars van doeltreffende ambitie”, zegt Paeshuyse.

 

In de documentaire stelde de presentator onomwonden dat de uitstoot van de vleesindustrie de grootste ter wereld is, groter dan die van auto’s, vliegtuigen en schepen samen. “Zulke onwaarheden bieden een veilig onderkomen in een bijzonder netelig klimaatdiscours. Het is alsof je alleen maar rundvlees en melk van je menu hoeft te schrappen om de opwarming van de aarde te stoppen”, aldus Paeshuyse. “Terwijl er over alle sectoren heen veel meer inspanningen nodig zijn, die mogelijk een pak minder comfortabel of lucratief zijn.”

 

Wereldwijd bedraagt de uitstoot van de vleesindustrie 14 procent. In Vlaanderen is dat slechts 6 procent dankzij de efficiëntie van onze veeboeren.

 

De verkeerde cijfers over de uitstoot vinden hun oorsprong in een publicatie van FAO over de veeteelt uit 2006. Hoewel de auteurs van het rapport in 2010 toegaven dat ze zich vergist hadden in hun berekening, worden de cijfers vandaag nog steeds geciteerd. “Op die manier wordt de oude klimaatkoe uit de sloot gehaald en wordt beweerd dat vlees meer broeikasgas veroorzaakt dan de hele transportsector samen”, stelt hij.“Met vier magen en een fermentatieproces halen runderen voedingsstoffen uit - voor de mens onverteerbaar - gras, sojaschroot en voedertarwe. Daarbij boeren ze inderdaad het beruchte broeikas methaan. Maar anders dan C02 uit fossiele brandstof maakt methaan deel uit van de actieve koolstofkringloop op aarde.”

 

CO2 uit fossiele brandstof komt uit een koolstofkringloop die al miljoenen jaren dood is. “CO2 blijft veel langer rondhangen, 30 tot 200 jaar”, duidt Paeshuyse. “Sommige schattingen spreken zelfs van 1.000 tot 100.000 jaar. In dat opzicht was het vreemd om te zien met welke verontwaardiging de Britse presentator op Canvas in een sportvliegtuigje over Amerikaanse veebedrijven vloog.”

 

Een Amerikaanse veeboer is jaarlijks goed voor 1 miljoen koeien. “Zoveel koeien produceren genoeg methaan om 45.000 gezinnen een jaar lang van energie te voorzien. Misschien moeten we op zoek naar koeien die meer methaan boeren?”, vraagt Paeshuyse zich af. “Voor de energietransitie van de toekomst zou je gas kunnen laten loeien. Zou dat geen interessant experiment zijn? Alvast een stuk dynamischer dan de oude klimaatkoe die moest opdraven.”

 

Maatregelen moeten ervoor zorgen dat de methaanuitstoot van koeien daalt met 35 procent. “Wil de transportsector klimaatsolidair zijn met de veeboeren, dan moeten ze streven naar CO2-reducties van 532 procent tot 684 procent”, zegt Paeshuyse. “Het zijn feiten waaraan de BBC-documentaire voorbijreed, letterlijk en figuurlijk.”

 

“Het leidde voor de zoveelste keer de aandacht af van de enorme uitdaging waar niet alleen de politiek en wetenschap voor staan”, besluit hij. “Ook het brede publiek moet weten dat er dringend nood is aan een weerbaarheidsplan tegen klimaatopwarming. Het is allesbehalve een kwestie van biefstuk alleen. Op de rug van een oude klimaatkoe zullen we er niet geraken.”

 

Lees ook onze factcheck: 'Is veeteelt de grootste oorzaak van klimaatverandering?'.