Eerste Limburgse vogelakker aangelegd

West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant nemen sinds een jaar volop maatregelen om de achteruitgang van akkervogels tegen te gaan. Nu volgt ook Limburg: in mei werd daar in Riemst de eerste vogelakker ingezaaid, een teken dat het concept aan populariteit wint in Vlaanderen. “Het vogelakkerconcept is voor ons nieuw, met luzerne hebben we geen ervaring”, zegt eigenaar Julien Loverix. “Maar we zijn er trots op, de akker ligt er mooi bij. Misschien zullen andere landbouwers het naar ons voorbeeld ook proberen?”

Het is een landbouwerskoppel uit Eben-Emael dat eerder dit jaar tekende voor de eerste vogelakker in Limburg. Het concept ‘vogelakker’ komt overgewaaid vanuit Groningen (Nederland) waar het erg succesvol is voor akkervogels en voor één beschermde akkerroofvogel in het bijzonder: de grauwe kiekendief. Hier in Vlaanderen wordt het concept door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) aangeboden aan landbouwers als een beheerovereenkomst. “Landbouwers krijgen een vergoeding voor het toepassen van een specifiek zaaischema op hun akkers”, legt gebiedscoördinator Hanne Vandewaerde uit. “Voorwaarde is wel dat hun bedrijf binnen de zone ligt die als kansrijk voor de grauwe kiekendief wordt beschouwd.”

Het specifieke zaaischema in afwisselende stroken van luzerne en een gras-kruidenmengeling voorziet in twee essentiële behoeften van verschillende akkervogels: voedsel en nestgelegenheid. “Zulke maatregelen zijn overigens niet enkel cruciaal voor de overleving van akkervogels, maar ook voor heel wat andere soorten die afhankelijk zijn van het agrarisch gebied”, zegt Hanne Vandewaerde. “In een geïntensiveerd, monotoon agrarisch landschap is overleven vandaag namelijk een hele opdracht geworden voor die soorten.”

Achter de realisatie van de vogelakkers op de Vlaamse leemplateaus schuilt een team van gemotiveerde vogelliefhebbers. De gebiedscoördinatie voor de aanleg van vogelakkers gebeurt vanuit het Regionaal Landschap Zuid-Hageland vzw en Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren vzw, die daarbij steunen op de onmisbare expertise vanuit de Nederlandse Werkgroep Grauwe Kiekendief en de Vlaamse Werkgroep Grauwe Gors. De bedrijfsplanners van de Vlaamse Landmaatschappij maken landbouwers warm voor het concept, en het Agentschap voor Natuur en Bos voorziet de middelen voor de uitvoering van het project.

“De eerste beheerovereenkomst voor akkervogels sloten wij tien jaar geleden al”, zegt Julien Loverix, eigenaar van de eerste Limburgse vogelakker. “Toen boven één van onze stukken land een grauwe kiekendief werd gezien, werd ons voorgesteld een vogelakker aan te leggen. Het handige is dat luzerne niet al te veel bewerking vraagt. Mijn vrouw en ik zijn niet meer van de jongsten, voor ons komt dat dus goed uit. En we doen er wat goed mee voor de grauwe kiekendief.”

In Vlaams-Brabant, waar vorig jaar al vogelakkers werden aangelegd, hebben enkele landbouwers de vele voordelen van de luzerne die ze in eerste instantie voor vogels inzaaien, herontdekt. Luzerne is van oorsprong een inheems gewas dat in onze streken goed gedijt. Het is prima veevoeder, zo bevestigt boer Kobe uit Boutersem. “Luzerne is een eiwitrijk gewas. Mijn koeien eten het met smaak op. Zo ben ik minder afhankelijk van de invoer en aankoop van soja. De mensen van de Werkgroep Grauwe Gors vertelden mij bovendien dat er een velduil en enkele blauwe kiekendieven op mijn akker gezien werden. Dat maakt voor mij het project echt af.”

Meer info: www.plankiekendief.be.