EU springt in de bres voor bestuivers

Er moeten meer maatregelen komen die de achteruitgang van het aantal wilde bestuivers moet tegengaan, zo oordeelt het Europees Parlement.Voor de landbouw zien Kris Peeters (CD&V) en Hilde Vautmans (Open VLD) een belangrijke rol weggelegd. “Er is nood aan maatregelen en een duidelijk kader binnen het nieuwe GLB om de biodiversiteit te bevorderen”, stelt Vautmans. “Op die manier zorgen we voor een win-winsituatie voor zowel onze bestuivers als landbouwers.”

Vier op vijf soorten wilde bloemen en gewassen in Europa zijn op de een of andere manier afhankelijk van bestuivers. Zonder de bij, mogen we zelfs 76 procent van onze Europese voedselproductie vergeten.

 

De achteruitgang van hun aantal is onrustwekkend te noemen, en heeft een grote impact op onze biodiversiteit, ecosysteem, voedselvoorziening, gezondheid en economie. “Het is daarom essentieel dat we er alles aan doen om een verdere afname van het aantal bestuivers tegen te houden”, zegt Hilde Vautmans.“De Commissie nam hierin reeds een belangrijke stap door in 2018 het EU Pollinators Initiative te lanceren, maar het initiatief kent enkele zwakke punten. Via een resolutie dringen we er als Europees Parlement op aan om die punten dringend aan te pakken.”

 

De massale bijensterfte heeft drie oorzaken. Ten eerste is er de varroamijt, die haar eitjes legt op de larven van de bij. De mijt bijt zich vast aan de bij en voedt zich met de lichaamssappen. “Belangrijk is hier dat we verder inzetten op een goede opleiding voor imkers”, stel Kris Peeters. “De EU maakt hiervoor geld vrij via het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB).”

 

Een tweede oorzaak ligt in het feit dat er tijdens de laatste 60 jaar een enorme achteruitgang is van het voedselaanbod. Vooral stuifmeel is heel erg belangrijk. Het zijn de eiwitten (de bouwstenen) voor de larven van de bij en de hommel. De toename van beton, asfalt en gebouwen zorgde voor een afname van het areaal.

 

De derde oorzaak is de verontreiniging van de leefomgeving met middelen die bijvoorbeeld door huishoudens, voedselproducenten en industrie worden gebruikt. Uit onderzoek op bijenwas blijkt dat er gemakkelijk 2 tot 12 verschillende schadelijke verbindingen terug te vinden zijn in de honingraten. Deze stoffen kunnen bij hoge concentraties ervoor zorgen dat de reeds verzwakte bijen sterven.

 

“Waar mogelijk moeten we zoveel mogelijk inzetten op mechanische onkruidbestrijding”, zegt Kris Peeters. “Verder moeten we nadenken over een Europees verbod op synthetische herbiciden voor particulieren zoals in ons land. Het is onlogisch dat een landbouwer verplicht wordt uitgebreide opleidingen te volgen, terwijl de particulier producten vrij en ongelimiteerd in zijn tuin kan gebruiken.”

 

Naast extra onderzoek, moeten volgens Hilde Vautmans ook effectief maatregelen genomen worden om de oorzaken aan te pakken. “We vragen daarom meer inspanningen om de afhankelijkheid en het gebruik van pesticiden af te bouwen”, zegt Vautmans. “De landbouw zal hierin een belangrijke rol spelen. Het belang van bestuiving is namelijk cruciaal voor de landbouwsector.”