Europa publiceert eerste lijst met invasieve exoten

De Europese Commissie heeft voor het eerst een lijst met 37 uitheemse invasieve plant- en diersoorten gepubliceerd. Van de beverrat over de wasbeer tot een hele reeks planten: de ontwikkeling van deze exotische indringers moet voortaan in de hele Europese Unie aan banden worden gelegd. Door internationale handel en transport belanden steeds meer uitheemse soorten in Europa in een habitat die de hunne niet is. Ze kunnen er aanzienlijke schade berokkenen aan de inheemse biodiversiteit, aan de landbouw of de volksgezondheid.

Voor het eerst heeft de Europese Commissie een lijst opgesteld met invasieve plant- en diersoorten die oorspronkelijk niet in Europa voorkwamen en lokale ecosystemen uit evenwicht brengen. Op de lijst staan 37 soorten die voor fikse schade kunnen zorgen. Momenteel komen er in de hele Unie 12.000 soorten voor – zowel planten, dieren als fungi en micro-organismen – die van niet-Europese oorsprong zijn. Zo’n 15 procent van die soorten is invasief, en dat aantal groeit snel, zo klinkt het bij de Commissie. “Daardoor vormen ze een steeds grotere bedreiging voor de Europese biodiversiteit.”

"Sommige plant- en diersoorten beschadigen eigendom, gewassen en bestaansmiddelen, dus we moeten ze zoveel mogelijk buiten houden, of op zijn minst onder controle brengen”, aldus eurocommissaris voor Milieu Karmenu Vella. “Dit moet Europees gebeuren, want invasieve soorten kennen geen grenzen. We hebben het hier over een probleem dat jaarlijks 12 miljard euro kost. Deze eerste lijst werd opgesteld in samenwerking met de lidstaten en zal permanent aangepast worden afhankelijk van nieuwe evoluties.”

Met de publicatie van de lijst wordt van alle lidstaten nu verwacht dat ze maatregelen nemen om de verspreiding van deze soorten tegen te gaan. Ze moeten een totaalverbod handhaven op het bezit, handel, transport, teelt en het intentioneel vrijlaten van deze indringers in de natuur. In België worden de bevoegdheden met betrekking tot de verschillende verplichtingen van de verordening verdeeld tussen de federale overheid en de gewesten. Op Vlaams niveau is dat het Agentschap voor Natuur en Bos.

Eén van die exoten is de wasbeer, van oorsprong Noord-Amerikaans. Uit autopsiegegevens van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) blijkt dat die zich waarschijnlijk ook in het wild voortplant in Vlaanderen. "Het is niet ondenkbaar dat mensen nog wasberen in gevangenschap kweken, waardoor per definitie niet uitgesloten wordt dat het om ontsnapte dieren zou gaan", aldus Koen Van Den Berge (INBO). "Maar de frequentie van meldingen doet ons sterk vermoeden dat ze voet aan grond hebben. Op zich is dat in de lijn der verwachtingen."