Europa wil zijn boeren vaker vanuit de lucht beloeren

België is één van de vier lidstaten waar de Europese Rekenkamer gaat controleren hoe nieuwe beeldtechnologie ingezet wordt ter controle van de steun die verstrekt wordt uit het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). Het Departement Landbouw en Visserij zette recent nog in de verf dat ze sinds dit jaar satellietgegevens inzetten bij de monitoring van de percelen die Vlaamse landbouwers administratief aangeven. Luchtfoto’s met hoge resolutie worden al langer gebruikt. Europa ziet beeldtechnologie als een manier voor de lidstaten om uitgebreider bewijs te leveren van de naleving van de voorwaarden die kleven aan landbouwsubsidies.

In België, Denemarken, Italië en Spanje gaat de Europese Rekenkamer nagaan in hoeverre de nationale en regionale overheden nieuwe beeldtechnologie inzetten ter controle van hun landbouwers. Jaarlijks verrichten de 28 lidstaten ongeveer 900.000 controles ter plaatse om te verifiëren dat aan de voorwaarden voor Europese landbouwsubsidies is voldaan. Ondanks dit grote aantal controles wordt ieder jaar slechts 5 procent van de begunstigden gecontroleerd.

Luchtfoto’s en satellietbeelden verhogen de efficiëntie van controles en kunnen het gemeenschappelijk landbouwbeleid in de ogen van de Europese Rekenkamer nog beter borgen. Ze maken het mogelijk de controles uit te breiden en verlagen tezelfdertijd de (arbeids)kosten. Europa koestert ook de verwachting dat nieuwe instrumenten voor monitoring goed zijn voor de doeltreffendheid van toekomstige milieu- en klimaatmaatregelen.

Het Departement Landbouw en Visserij liet deze zomer nog verstaan dat luchtfoto’s met hoge resoluties al langer gebruikt worden. Nieuw dit jaar zijn satellietbeelden die de bestaande informatiebronnen aanvullen. Controles ter plaatse blijven bestaan voor het geval de perceelsmonitoring geen uitsluitsel geeft en voor het verifiëren van complexere maatregelen zoals het aanhouden van ecologisch aandachtsgebied.

De Vlaamse landbouwadministratie zal tijdens de audit door de Rekenkamer de stand van de technologie mogen toelichten, en er ook kunnen bij vertellen welke uitdagingen een snellere en uitgebreidere aanwending van nieuwe monitoringstools in de weg staan. Europa verwacht van de lidstaten dat ze inspanningen doen om het potentieel van nieuwe technologie te benutten, en helpt daarbij door het gratis beschikbaar stellen van HD-beelden afkomstig van de Sentinel-satellieten. De Rekenkamer bekijkt ook of de Europese Commissie voldoende deed om beeldtechnologie ingang te doen vinden bij de handhaving van het landbouwbeleid door de lidstaten. Het controleverslag wordt begin volgend jaar verwacht.