Europees project wil bioglastuinbouw agro-ecologischer

Het hele jaar rond kwaliteitsvolle en smaakvolle groenten halen uit serres is technisch gezien een hele uitdaging, zeker als je mikt op onverwarmde of energiezuinige serres of polytunnels, en als je een productiesysteem wil dat tegelijk duurzaam, lokaal, en agro-ecologisch is. Het Europese onderzoeksproject ‘Greenresilient’ gaat helpen om de hoge en stabiele productie te houden, maar met een lagere impact op het milieu. Daarvoor worden robuuste, lokaal aangepaste agro-ecosystemen ontworpen voor de biologische glastuinbouw.

In Frankrijk, Italië, Denemarken, Zwitserland en België staan verschillende experimenten gepland op praktijkbedrijven en praktijkcentra. Het teeltsysteem dat nu doorgaans gehanteerd wordt - business as usual (BAU) - zal er vergeleken worden met meer innovatieve teeltsystemen (INN) gebaseerd op meer diversiteit in de vruchtwisseling en een set van agro-ecologische maatregelen die een grotere functionele biodiversiteit moeten bewerkstelligen. Tegelijk zullen de onderzoekers de ecologische duurzaamheid van de verschillende biologische beschutte teeltsystemen te beoordelen. “We berekenen de milieugevolgen van twee extreme strategieën, BAU en INN, voor de 5 experimentele sites in het project”, klinkt het.

In Vlaanderen hebben ILVO en PCG het werk verdeeld. Op PCG testen ze specifieke, vorst-resistente winterteelten, met bloemenranden in en buiten de tunnel, met mengen van teelten voor ziekteonderdrukking en met het gebruik van groenbemesting en compost voor een betere bodemvruchtbaarheid. ILVO op zijn beurt voert de bodem- en gewasanalyses uit en stuurt het hele bodembeheer aan. “Het gebruik van agro-ecologische praktijken in de biologische beschutte teelt is erg vernieuwend en een alternatief voor een vaak nog eerder intensief traditioneel productiesysteem”, zegt Koen Willekens van ILVO.

Bio zit in de lift. Eind 2017 besloeg het bioareaal – het totaal van biologisch en omschakelingsareaal - in Vlaanderen 7.367 hectare. Dat is 6 procent meer dan in 2016. Hiermee maakt het bioareaal ongeveer 1,2 procent uit van het totale Vlaamse landbouwareaal. De biologische serreteelt in België is ongeveer één procent van de totale groenteteelt onder glas, in Nederland draait dat rond 2,5 procent. “Zowel de Europese als de Vlaamse biologische sector blijven groeien en ook de belangstelling in biologische landbouw neemt toe. De marktbehoefte stijgt. De grootste uitdaging bij ons is een winterproductie realiseren in onverwarmde of lage energie serres”, vertelt Justine Dewitte van PCG. Tegen 2021 wil het project meer inzicht bieden op het potentieel en de haalbaarheid van agro-ecologie in de biologische beschutte teeltpraktijk in Europa.