"Geen bouwshift maar betonversnelling afgelopen 2 jaar"

Naar aanleiding van de heisa rond het dossier van de Groene Delle, onderzocht De Morgen in welke mate er nog steeds natuurgebieden verdwijnen voor industrie. Tussen 2017 en 2019 is op de ruimtelijke uitvoeringskaarten een nettoverlies te zien van bijna 960 hectare landbouwgebied en 250 hectare natuur- en bosgebied, terwijl er voor industrie 590 hectare bij kwam. “De cijfers tonen aan dat de Vlaamse regering de bouwshift nog niet is opgestart. Er is eerder sprake van een betonversnelling”, stelt de krant.

Afgelopen week raakte bekend dat er massaal bezwaarschriften waren ingediend tegen de recente beslissing van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) om 23 hectare van het Limburgse natuurgebied de Groene Delle om te vormen tot industriegebied. Daarop liet de minister weten dat de boodschap is aangekomen en dat ze opnieuw haar huiswerk zou maken.

Vlaams parlementslid Mieke Schauvliege (Groen) vroeg bij minister Demir de cijfers op over de ruimtelijke bestemmingswijzigingen van de afgelopen jaren. Uit die cijfers blijkt dat er tussen 2017 en 2019 in totaal 590 hectare extra bijkwam voor industrieterreinen en havengebied. Het woongebied nam daarentegen af met 60 hectare. Maar dat betekent nog steeds dat er op twee jaar tijd 530 hectare verhard werd.

Daar tegenover staat dat er in totaal 640 hectare open ruimte is verdwenen. Zo kreeg 960 hectare landbouwgrond, 120 hectare bos en 130 hectare natuur een andere bestemming. In de categorie ‘overig groen’ werd wel een winst van 570 hectare geboekt. Onder deze categorie vallen een combinatie van verschillende openruimtegebieden. “Dat is natuurlijk beter dan beton, maar het is geen bos- of natuurgebied. Soms gaat het over snippers zoals bermen om bijvoorbeeld industrie of verkavelingen weg te stoppen”, aldus Schauvliege.

Daarnaast vroeg de politica van Groen ook cijfers op bij Vlaams minister van Economie Hilde Crevits (CD&V) over de bezetting van de industriegebieden in Vlaanderen. “Daaruit blijkt dat er 20 procent van de toegewezen ruimte niet in gebruik is. Dat gaat om 6.000 hectare industriegrond. We pleiten ervoor om de bestaande sites eerst efficiënt in te zetten of te hergebruiken vooraleer er nieuwe gronden worden aangeboord”, schrijft Mieke Schauvliege op Twitter.

Die cijfers gaan in tegen de ambitie van de Vlaamse regering om de inname van open ruimte tegen 2025 te halveren en tot nul te brengen tegen 2040, de zogenaamde bouwshift. Volgens experts ontbreken echter de beleidskaders. Zij concluderen dat de grote hertekening van het Vlaamse landschap die ook voorzien is in het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen onbetaalbaar, onrechtvaardig en juridisch niet waterdicht is.

Op het kabinet van minister Demir wordt erop gewezen dat het grootste deel van de industriële uitbreiding te wijten is aan de vernietiging van een herbestemmingsplan voor de haven van Antwerpen in 2017. “Daarin was heel wat natuur voorzien die door de vernietiging opnieuw industriegebied werd”, aldus adjunct-woordvoerder Iben Sempels. Hij wijst erop dat Demir sinds haar aantreden maar liefst 1.649 hectare extra ruimte voor natuur en groen heeft voorzien. De Morgen wijst erop dat deze ongepubliceerde cijfers moeilijk verifieerbaar zijn.