Glyfosaatstudies opnieuw in vraag gesteld

Een dag voor het Europees Parlement in Straatsburg stemt over de nieuwe Europese toelatingsprocedure voor gewasbeschermingsmiddelen is bekendgemaakt dat een evaluatierapport over glyfosaat van het Duits Federaal Instituut voor Risicobeoordeling onderdelen bevat die door een groepering van chemische bedrijven zijn geschreven. Nochtans werd voorgesteld dat die van de hand zouden zijn van het agentschap voor risico-evaluatie zelf. Volgens critici zijn de onthullingen in de zogenaamde ‘Monsanto Papers’ hiermee bewezen.

In 2015 had het kankeronderzoeksinstituut IARC van de Wereldgezondheidsorganisatie geconcludeerd dat glyfosaat, 'mogelijk kankerverwekkend' is. Een Europees burgerinitiatief riep vervolgens massaal op om glyfosaat uit de EU te bannen. Toen in 2017 de ‘Monsanto Papers’ naar buiten werden gebracht waarin chemiebedrijf Monsanto werd beschuldigd van beïnvloeding van de glyfosaatwetenschap, was dat koren op de molen van de glyfosaat-critici. De EU verlengde de vergunning voor de stof dan ook niet met vijftien jaar zoals gevraagd, maar met slechts vijf jaar.

Nu is er een rapport dat aan het licht brengt dat het Duits agentschap voor risico-evaluatie (BfR) belangrijke delen uit een evaluatie van de vernieuwing van de glyfosaatvergunning heeft overgenomen uit analyses van de gewasbeschermingsmiddelenindustrie zelf. “Het is zeer zorgwekkend om te zien dat bijna 50 procent van een cruciaal hoofdstuk van de Duitse risicobeoordeling letterlijk gekopieerd werd, zonder dat BfR dat aangeeft. Dat heet dus plagiaat. Zelfs een introductie bij een cruciaal hoofdstuk waarin uitgelegd wordt welke methoden men gebruikt om studies te beoordelen, werd letterlijk gekopieerd van Monsanto”, zegt Europees parlementslid Bart Staes (Groen) die bovendien één van de verslaggevers van de PEST-commissie is.

Op dezelfde dag werd in Frankrijk een vergunning geannuleerd om een versie van de bekende onkruidverdelger Roundup op de markt te brengen. Volgens de rechtbank kan niet uitgesloten worden dat het middel, Roundup Pro 360, een onkruidverdelger die zo'n 40 procent glyfosaat bevat, kankerverwekkend is. Volgens de rechter maakte het overheidsagentschap dat in 2017 aan het toenmalige Monsanto de goedkeuring gaf om het op de markt te brengen, een “beoordelingsfout” omdat het geen rekening heeft gehouden met het voorzorgsprincipe. De advocaat van de lobbygroep die de rechtszaak had aangespannen, heeft het over een belangrijk vonnis. Mogelijk heeft het immers effect op alle vormen van Roundup, aldus de advocaat.

In eigen land heeft Phytofar, de Belgische vereniging van de gewasbeschermingsmiddelenindustrie, bij de Raad van State een bezwaar ingediend tegen het federale verbod op de verkoop van onkruidbestrijders met glyfosaat aan particulieren. De sectororganisatie wil de annulering van het koninklijk besluit van 16 september 2018. Hoewel het verbod op de verkoop van glyfosaathoudende pesticiden nog maar sinds 6 oktober van kracht is, was het gebruik ervan in de drie gewesten al langer verboden. Phytofar stapte ook al tegen de beslissingen van de drie gewesten naar de Raad van State. De sectororganisatie vindt dat de verboden niet onderbouwd zijn.