Goedkoop eten komt aan een hoge prijs

We zijn verslaafd aan goedkoop eten, en daar offeren we onze gezondheid en ons milieu voor op. Dat zegt Olivier De Schutter (49), ex-VN-rapporteur over het recht op voedsel. Het is volgens De Schutter tijd dat we tot het inzicht komen dat de maatschappelijke kosten van ons "destructieve voedselsysteem" vele malen hoger zijn dan de lage prijzen in de supermarkt. Enige oplossing: “We moeten af van het idee dat ons voedsel zo goedkoop mogelijk moet zijn”.
25 juni 2018  – Laatste update 14 september 2020 14:45

We zijn verslaafd aan goedkoop eten, en daar offeren we onze gezondheid en ons milieu voor op. Dat zegt Olivier De Schutter (49), ex-VN-rapporteur over het recht op voedsel. Het is volgens De Schutter tijd dat we tot het inzicht komen dat de maatschappelijke kosten van ons "destructieve voedselsysteem" vele malen hoger zijn dan de lage prijzen in de supermarkt. Enige oplossing: “We moeten af van het idee dat ons voedsel zo goedkoop mogelijk moet zijn”.

De helft van de Europese bevolking is te dik; obesitas en diabetes nemen epidemische vormen aan en dichtgeslibde aderen zijn nog steeds doodsoorzaak nummer één. Ons voedsel is ongezond, komt van veel te ver en vernietigt het milieu. Doorheen de hele voedselketen worden mensen uitgebuit om de winst voor grote voedselmultinationals te maximaliseren en de prijs voor de consument zo laag mogelijk te houden.

"In de jaren ’50 besteedden we nog zo'n 30 procent van ons inkomen aan voedsel, nu is dat nog maar 13 procent”, rekent De Schutter voor. “Tegelijkertijd geven we miljarden euro's meer uit aan gezondheidszorg en sociale zekerheid als gevolg van onze ongezonde levensstijl. We vernietigen het milieu om zo veel mogelijk voedsel voor de laagste prijs te produceren. Vervolgens verpakken we het in zo veel mogelijk plastic om het de hele wereld over te kunnen slepen. Dit vernietigende systeem wordt niet eens meer ter discussie gesteld."

We moeten volledig af van dat onduurzame voedselsysteem, volgens De Schutter, die als enige oplossing ziet dat we van onze verslaving aan goedkoop voedsel af geraken. “We hebben decennia gedacht dat goedkoop voedsel het hoogste streven was”, vertelt De Schutter. “Dat komt doordat we in de jaren ‘50 van de vorige eeuw ineens de bevolking zagen groeien en bang waren voor voedseltekorten. Alle focus ging toen naar het opvoeren van de productie, zonder rekening te houden met het milieu of andere - sociale - neveneffecten. Als je voedselsystemen zou benaderen vanuit welzijn in plaats van productie, zou je heel andere oplossingen krijgen."

Daarom moeten we naar een grondige wijziging van de Europese voedselpolitiek. Maar een nieuwe voedselpolitiek is pas levensvatbaar als die democratisch tot stand is gekomen en door burgers wordt gedragen. Een belangrijke stap volgens De Schutter is dat mensen inzien dat “goedkoop voedsel in de winkel feitelijk een substituut is geworden van robuust sociaal beleid”.

"Het probleem van ons huidige Europese landbouwbeleid is dat het niet geïntegreerd is met andere terreinen zoals gezondheidszorg, arbeidsmarkt of handel”, stelt De Schutter. ”We doen in de landbouw precies het tegenovergestelde van wat je zou willen bereiken op het gebied van gezondheidszorg, werkgelegenheid of klimaat. Ons handelsbeleid vertegenwoordigt de grote agrarische bedrijven, maar staat haaks op onze visie op plattelandsontwikkeling. Zo zijn er veel gekke tegenstrijdigheden. Wil je tot een nieuw duurzaam voedselsysteem komen, dan moet je aan alle knoppen tegelijk draaien”.

Het nieuwe landbouwbeleid van de Europese Commissie, dat begin juni werd voorgesteld, is daarom volgens De Schutter een gemiste kans: “Er wordt wat geschoven met subsidies, maar we zijn nog steeds ver verwijderd van een systeem dat duurzame productie beloont en negatieve effecten op gezondheid of milieu straft. Op dit moment is er geen enkele politicus die het taboe durft te doorbreken en eerlijk zegt dat we in de toekomst meer voor ons voedsel zullen moeten gaan betalen. Ik begrijp niet dat de Commissie die kans laat liggen. Zien ze nu echt niet in dat ze prioriteit moeten geven aan de dingen die mensen echt bezighouden? Waarom zet de Commissie zich niet zo in voor voedsel zoals ze dat heeft gedaan voor het goedkoper maken van mobiel bellen en mobiel dataverkeer? Niets raakt burgers meer dan voedsel en milieu."

"We hebben nu dus andere financiële prikkels nodig, zoals het belasten van ongezond voedsel en het subsidiëren van duurzame landbouwproductie”, schuift De Schutter naar voren. “De prijs van ons eten in de supermarkt is misleidend, omdat we niet incalculeren wat het effect is op de leefomgeving en onze gezondheid. Uiteindelijk betalen we die schade alsnog via de belasting. Het zou veel efficiënter zijn als de prijs in de supermarkt niet langer zou liegen."

Bron: De Morgen

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek