Goedkope Europese suiker heeft duistere keerzijde

De suikerindustrie wordt mooie jaren voorspeld met onder meer een verdubbeling van het Europese exportaandeel tot vijf procent. Toch wordt noch de Belgische suikerbietenteler, noch de rietsuikerteler uit Afrika of Latijns-Amerika blij van dat nieuws. Een torenhoge importheffing schermt de Europese markt af en tegelijkertijd is de productieprijs van suiker zo sterk gedaald dat ze op andere continenten de strijd aangaat met rietsuiker. “Van eerlijke en duurzame handel is geen sprake”, aldus Bart Van Besien van Oxfam Wereldwinkels.

De Europese suikerindustrie ziet de toekomst rooskleurig in. “De vraag naar Europese suiker zit serieus in de lift op de wereldmarkt omdat we het goedkoopste aanbod hebben”, aldus de topman van het Duitse Nordzücker, Hartwig Fuchs. Die uitspraak valt slecht bij Oxfam Wereldwinkels. Zij wijzen erop dat Europa decennialang de eigen suikerproductie via subsidiëring en hoge invoerrechten heeft beschermd tegen goedkopere aanvoer uit andere continenten. “Die invoerheffing is meteen ook de grote reden waarom duurzame biorietsuiker in onze Wereldwinkels zoveel duurder is dan de klassieke suiker in de supermarkt”, aldus Bart Van Besien van Oxfam Wereldwinkels.

“Door de zware invoertaksen beschermt ze de suikerindustrie op de thuismarkt maar tegelijk wordt almaar duidelijker dat de producenten tegen zo’n lage prijzen suiker kunnen maken dat ze nu op andere continenten de rietsuikerproducenten beconcurreren”, aldus Van Besien. “Europa profileert zich wel als een redelijk continent maar hun suikeraanpak kan je niet echt bestempelen als een voorbeeld van eerlijke en duurzame handel.”

Het prijsvoordeel is volgens de Confederatie van de Belgische Bietenplanters (CBB) dan weer te danken aan de gevoelig gestegen productiviteit van de bietenteelt door een doorgedreven plantenveredeling. “Daardoor zijn de opbrengsten per hectare sterk toegenomen”, aldus Daniel Du Ville van CBB. “Terwijl tegelijk de productiviteit bij rietsuiker veel trager is toegenomen. Daardoor kan de Europese suikerindustrie hun suiker kwijt in landen als Haïti terwijl er vlakbij in Jamaica en Belize heel wat rietsuiker wordt verbouwd.”

De ruim 7.400 Belgische suikerbietentelers hebben volgens Du Ville niet al te veel redenen om euforisch te worden over de exportstijging. Hij wijst erop dat de suikerproductie door het afschaffen van de quota wel eens 50 procent hoger zou kunnen liggen dan vorig jaar, met alle risico’s van dien voor overproductie en lage prijzen. “Daar komt nog bij dat het nieuwe betalingssysteem van de suikerindustrie vertrekt van een beperkt voorschot waardoor de bietenproducenten pas een goed jaar na de oogst zullen weten hoeveel ze werkelijk krijgen van de suikerfabrikant”, zo klinkt het.