Gortdroge zomer gunt landbouwersgezinnen weinig rust

De droogte deze zomer stuurde de plannen van heel wat land- en tuinbouwers in de war. Niet alleen het werk leed er onder, ook de vakantieplannen en het zomergevoel van de dagelijkse routine even loslaten en tijd nemen voor elkaar. “Daar kwam weinig van in huis”, vertelt Els Vanneste, die samen haar man een gemengd landbouwbedrijf (melkvee/akkerbouw) uitbaat in Moerkerke. KVLV laat Els haar verhaal doen, want de doorsnee Vlaming kan zich moeilijk inbeelden wat het betekent om te hunkeren naar een druppel neerslag en naar een beetje vakantie in plaats van voortdurend in de weer te zijn voor de beregening van percelen.

Landbouwers werken vanuit een band met de natuur. “Dat is onze drijfveer én onze kwetsbaarheid”, zegt Els Vanneste. Zij werkt voltijds samen met haar man op hun boerderij in Moerkerke, waar melkvee gecombineerd wordt met akkerbouw, onder meer met de teelt van aardappelen voor de versmarkt. Els is als bestuurder actief bij KVLV en doet voor de vrouwenvereniging haar verhaal over een gortdroge zomer, en de impact daarvan op een landbouwersgezin.

“Tijdens de vakantie zaten wij te hunkeren naar een druppel neerslag, maar tevergeefs, weet iedereen die thuis zijn gazon in een rotvaart zag verdorren. Ook onze teelten en het weidegras waren niet opgewassen tegen de uitzonderlijke droogte”, vertelt Els. “Als ondernemer de vruchten van je werk voor je ogen zien uitdrogen, is een zware last om dragen. We besloten dan ook om onze aardappelen zelf te beregenen. Een zware klus bovenop de drukke oogstwerkzaamheden – geen tijd voor een dagje dierentuin met de kinderen dus.”

Beregenen betekent overdag leidingen leggen en de haspel verzetten van perceel naar perceel in de brandende zon. ‘s Nachts wordt het water aangevoerd, wordt er beregend en lekken gedicht: essentiële voorzorgsmaatregelen om kostbaar water optimaal te benutten en niet te laten verdampen. De mannen die hier ’s nachts over waken, verdienen oneindig veel respect volgens Els. “Beregenen vraagt (fysiek) enorm veel van je en het betekent ook het uitpluizen van regelgeving en adviezen. En natuurlijk blijven rekenen: het kostenplaatje moet blijven kloppen. Ook in de stallen was er extra aandacht nodig, want de dieren hadden nood aan verkoeling. Omdat hun zomermenu verdorde, schotelden we hun alvast de wintervoorraad voor.”

In de huiskamer lopen werk en gezin gelijk. Els, moeder van drie kinderen, getuigt: “Na de zoveelste onderbroken nacht, het uitblijven van regen en de nog maar eens uitgestelde plannen, komen uiteindelijk vermoeidheid en irritatie aanwaaien. Deze vakantieperiode bracht ons stress, geen rust. Als boerin leer je je mannetje staan in moeilijke omstandigheden, als ondernemer op een familiebedrijf. Maar als vrouw, echtgenoot en moeder gaat het wringen. Wanneer de media bulken van evenementen en er meer out-of-officemails dan antwoorden terugkomen, besef je nog meer dat je op de boerderij, ver weg van iedereen werkt.”

Landbouwersgezinnen hunkeren net als iedereen naar onbezorgde vakantietijd. “Schaarse momenten om eens bij te praten met een vriendin voelen te vaak als gestolen tijd van het bedrijf”, bekent Els. “Waarom we ondanks alles toch voluit kiezen voor ons vak? Omdat het zorgvuldig bewerken van die vruchtbare bodems onze trots en passie is. Omdat we met overtuiging onze omgeving willen voorzien van gezond, lokaal voedsel. Na zonneschijn kwam uiteindelijk toch de regen. We tanken energie terwijl de hitte wegebt, maar nemen onze zomerse zorgen mee het najaar in: of we de contracthoeveelheden wel kunnen halen, bezorgdheid over wintervoorraden voeder voor de koeien, over de kosten van de beregening, de lagere opbrengst na de droogte, …  En dat uitgesteld vakantieplan? De beloning van een dagje dierentuin bleek, gelukkig voor ons, geldig tot eind september.”