Graanhandel bevestigt positieve geluiden over de oogst
Net zoals in 2018 was ook deze zomer warm en droog. Voor akkerbouwers kan de graanoogst in die omstandigheden zonder stress verlopen. Al tijdens de oogst kwamen er berichten over topopbrengsten voor wintergerst en wintertarwe. De Belgische graanfederatie bevestigt nu dat de granen de extreme temperaturen goed doorstaan hebben. Qua opbrengst doet 2019 6,2 procent beter dan het vijfjarige gemiddelde. De twee grootste teelten, tarwe en gerst, gaan in productie met respectievelijk 25 en 20 procent vooruit. Zowel het areaal als de opbrengst namen toe. Aan koolzaad hebben akkerbouwers minder plezier beleefd, onder andere door vraatschade van insecten.
Wanneer de graanoogst goed en wel achter de planken zit, evalueert graanhandelsfederatie Fegra naar jaarlijkse traditie het seizoen. Daarvoor baseert de sectorfederatie zich op de voorlopige cijfers van de verzamelaanvragen en een uitgebreide enquête over de opbrengsten onder de leden. Tijdens de graanoogst maakten akkerbouwers gewag van topopbrengsten, vooral bij wintergerst. Omdat iedereen graag eer haalt uit de eigen arbeid, rollen er wel eens meer tonnen over de tongen dan er de weegbrug passeren. Daarom is het uitkijken geblazen naar de oogstraming door de Belgische graanhandel.
2019 blijkt effectief een goed graanjaar, met hoge rendementen en een kwaliteit die op het eiwitgehalte na aan de verwachtingen voldeed. Door de hoge opbrengsten werd het eiwitgehalte negatief beïnvloed, en collecteerde de graanhandel vooral in Wallonië zelden baktarwe met een eiwitgehalte boven 11 procent. De goede weersomstandigheden, zowel tijdens bloei als bij de afrijping, hebben de ontwikkeling van schimmels belemmerd zodat het contaminatieniveau met mycotoxines zeer beperkt is.
“Het totale Belgische graanareaal steeg met twee procent tot 322.135 hectare, vooral dankzij een toename in Wallonië. In Vlaanderen bleef het graanareaal ongeveer gelijk, maar verliest maïs bijna 5.000 hectare (-10%) aan oppervlakte ten voordele van wintertarwe (+3.000 ha) en wintergerst (bijna 2.000 ha meer)”, schetst Fegra-adviseur Manuel De Prycker. “Hiermee maakt 2019 de areaalinkrimping van 2018 terug goed. Vergeleken met het vijfjaarlijkse gemiddelde werd er 2 procent minder graan gezaaid. Toch ligt de productie strogranen (exclusief korrelmaïs) van 2019 tot 6,2 procent boven dit gemiddelde.” Bijna 2,72 miljoen ton graan en koolzaad, zo groot is bij benadering de Belgische oogst dit jaar. Dat is 20 procent meer dan in 2018, wat zich laat verklaren door een groter areaal en een hogere opbrengst. De productietoename is het grootst bij gerst (+25%), gevolgd door tarwe (+20%) en spelt (+18%). Die spelt groeit vooral in Wallonië.
In tegenstelling tot de wintergranen kende koolzaad een slecht jaar. De Prycker: “Het areaal kromp met ongeveer 20 procent tot 9.748 hectare. Ook de opbrengsten per hectare waren lager. Dat was vooral streekgebonden. Waalse akkerbouwers moesten vaak tevreden zijn met 3 à 3,5 ton per hectare. Dit bracht bijgevolg een productiedaling van ongeveer 15 procent mee tegenover 2018. Een zeer grote druk van insecten over de gehele duur van de teelt en de zeer hoge temperaturen op het einde van de teelt zijn de voornaamste oorzaken.”
Op gans het continent was de graanoogst groot. Vooral in Oekraïne en Rusland spreekt men van topopbrengsten. Wereldwijd raamt de Internationale Graanraad (CIC) de tarweproductie op een record van 765 miljoen ton, bij een verwachte consumptie van 758 miljoen ton. Voor maïs wordt een wereldwijde productie geraamd van 1,1 miljard ton. “De mondiale maïsopbrengsten zullen bepalend zijn voor de ontwikkeling van de andere graanprijzen”, verklaart de adviseur van Fegra. Volatiliteit kenmerkt de graanprijs en dat had de voorbije maanden meer te maken met geopolitiek (handelsoorlog China-VS, Brexit, Mercosur-deal, enz.) dan met opbrengstprognoses. Hoe de graanmarkt verder zal reageren op deze handelsdisrupties is ook voor Fegra een vraagteken.
