Green Deal zal EU 1.000 miljard euro kosten tegen 2030

De Europese Commissie heeft de details vrijgegeven van de manier waarop ze haar Green Deal wil financieren, het ambitieuze plan om de Europese Unie tegen het midden van de eeuw klimaatneutraal te maken. Ze wil een Fonds voor Rechtvaardige Transitie in het leven roepen om alle Europese regio's de overgang te laten maken. Dit fonds wil de EU spekken met minstens 25 procent van de middelen van de meerjarenbegroting van 2021-2027. In totaal wil Europa tegen 2030 minstens 1.000 miljard euro investeren in die groene transitie.
15 januari 2020  – Laatste update 14 september 2020 14:53
Lees meer over:

De Europese Commissie heeft de details vrijgegeven van de manier waarop ze haar Green Deal wil financieren, het ambitieuze plan om de Europese Unie tegen het midden van de eeuw klimaatneutraal te maken. Ze wil een Fonds voor Rechtvaardige Transitie in het leven roepen om alle Europese regio's de overgang te laten maken. Dit fonds wil de EU spekken met minstens 25 procent van de middelen van de meerjarenbegroting van 2021-2027. In totaal wil Europa tegen 2030 minstens 1.000 miljard euro investeren in die groene transitie.

In het Europees Parlement hebben commissievoorzitter Ursula von der Leyen en vicevoorzitter Frans Timmermans uitleg gegeven over de Green Deal. Daarbij deden ze hun best om iedereen mee te trekken. Er wordt een Mechanisme voor Rechtvaardige Transitie in het leven geroepen dat financiële en praktische ondersteuning op maat zal bieden, "om werknemers te helpen en om voor de nodige investeringen in de betrokken regio's te zorgen". Volgens von der Leyen is de uitdaging die ons te wachten staat, ongezien. “Ze zal alleen lukken als ze rechtvaardig is en voor iedereen werkt. Mensen staan dus centraal in de Europese Green Deal.”

Zoals bekend zullen sommige landen en regio's extra hard worden getroffen door de economische transitie, bijvoorbeeld het nog erg van fossiele brandstoffen afhankelijke Polen, maar dat neemt niet weg dat in principe alle 27 lidstaten recht hebben op transitiesteun. Zij kunnen het geld dan aanwenden voor bijvoorbeeld werknemers bij- of om te scholen, kmo's en start-ups te helpen en de eigenlijke transitie naar schone energie te helpen bekostigen, bijvoorbeeld op het vlak van energie-efficiëntie.

Maar de landen die in aanmerking willen komen voor steun, moeten wel gedetailleerde geografische plannen opstellen over de gebieden waarvan zij denken dat ze in aanmerking komen voor steun. Deze plannen moeten aansluiten bij de Nationale Energie- en Klimaatplannen 2021-2030 die eind vorig jaar ingediend werden én bij de beleidsaanbevelingen die de Commissie elk jaar publiceert.

De 1.000 miljard euro die daarvoor minimaal nodig is, komt niet integraal uit de Europese begroting. Nationale regeringen en bedrijven moeten fors meer gaan investeren in verduurzaming. Grofweg 500 miljard wordt gehaald uit het EU-budget, dat is een kwart van de komende meerjarenbegroting 2021-27.

Ruim 100 miljard euro komt van cofinanciering van projecten door de EU-landen en zo'n 300 miljard euro van particuliere investeringen. Bestaande Europese fondsen en begrotingsposten, zoals het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en de regionale structuurfondsen, worden verduurzaamd. Zo moet bijvoorbeeld de overgang naar hernieuwbare energiebronnen en schonere industrieën worden aangemoedigd. Dat moet vooral ten goede komen aan landen die nog ver achter lopen vergeleken met de rest. Geld lenen wordt goedkoper gemaakt voor landen die hun steen- en/of bruinkoolmijnen de komende jaren moeten sluiten.

Omstreden is het overgangsfonds voor een rechtvaardige transitie. Daarvoor zou er de komende zeven jaar 7,5 miljard euro extra in de begroting moeten vloeien, bovenop de middelen van de meerjarenbegroting 2021-2027 waarover reeds onderhandeld wordt tussen de Europese lidstaten en het parlement. De Commissie hoopt zo ook Polen achter de Green Deal te krijgen. In december weigerde de Poolse regering als enige het Commissieplan goed te keuren. Het land wilde duidelijke financiële compensatie voor zijn inspanningen.

En het ziet er naar uit dat deze weigering gaat lonen. Volgens de eerste berekeningen zou Polen met 2 miljard euro de grootste begunstigde zijn van het Fonds voor Rechtvaardige Transitie. Tweede grootste begunstigde wordt Duitsland dat ook een belangrijke steenkoolindustrie kent. Voor België zou er het komende jaar 68 miljoen euro zijn voorzien van het totaalbedrag van 7,5 miljoen euro aan nieuw geld dat naar het fonds wordt gepompt en dus niet wordt afgeleid uit andere begrotingsposten.

"Dat is inderdaad weinig," zegt een Europese bron, "maar je moet er nog de voorziene transfers uit de Europese fondsen en de nationale cofinanciering bijtellen." Die twee instrumenten zullen het fonds volgens de Commissie een totale slagkracht van 30 tot 50 miljard euro geven, die de steun aan de transitie in België kan doen oplopen tot ongeveer 300 miljoen euro. Een deel van het geld kan eventueel naar specifieke sectoren of zelfs bedrijven gaan, maar dat moet ons land dan wel kunnen rechtvaardigen in het transitieplan dat het bij de Commissie indient.

Bron: Belga/Het Belang van Limburg

Beeld: European Union 2019 EP

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek