Grondwater nog steeds niet op peil

De vele regen van de afgelopen maand februari heeft weinig veranderd aan de grondwaterstanden, die nog niet hersteld zijn van de droogte van de afgelopen 3 zomers. De aanvulling van het grondwater verloopt normaal voor de tijd van het jaar, maar de stijgingen zijn niet sterk genoeg om de lage grondwaterstanden van de voorbije maanden te compenseren. Met 72,1 procent blijven de meeste standen dan ook laag voor de tijd van het jaar.

Uit cijfers van het KMI blijkt dat februari een natte maand was. In 22 dagen viel er in Ukkel 107,7 millimeter neerslag. Daarmee wordt de februarimaand de op drie na meest natte maand sinds de start van de metingen in 1981. Ook in maart hebben we al een pak regen op ons dak gekregen. De natuur vaart er wel bij, maar toch is het nog niet voldoende om droogte van de laatste 3 zomers te compenseren.

 

De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) heeft bij de laatste metingen op 9 februari gemerkt dat de relatieve grondwaterstanden sinds november weinig veranderd zijn. De stijging van het grondwater verloopt normaal voor de tijd van het jaar, maar de opgelopen achterstand wordt niet goedgemaakt. “Voor maart verwachten we een verder herstel van de grondwaterstanden”, klinkt het bij VMM.

 

Ook Patrick Willems, professor waterbouwkunde aan KU Leuven, verwacht wel dat we de afgelopen weken een inhaalbeweging hebben gemaakt. Al is het moeilijk in te schatten hoe groot die is. Dat zal moeten blijken uit nieuwe cijfers die deze week gepubliceerd worden. "Als je nu door de velden rijdt, zie je water op het land staan”, vertelt hij aan De Morgen. “Dat moet de tijd krijgen om de grond in te trekken. Als het bijvoorbeeld plots heel hard begint te regenen, waardoor het regenwater naar beken en riolen afvloeit, zijn we dat allemaal kwijt. Het moet niet hard, maar lang en zacht regenen."

 

De droge zomers van 2017, 2018 en 2019 laten duidelijk hun sporen na. En het ziet ernaar uit dat ze in de komende 100 jaar eerder de regel worden dan een uitzondering. Niet alleen het grondwater lijdt eronder, ook de biodiversiteit krijgt klappen. Denk bijvoorbeeld aan de vele dennenbomen die gerooid moeten worden omdat ze verzwakt zijn door de droogte en daarom makkelijker ten prooi vallen aan de larven van de letterzetter, een schorskever van een halve centimeter groot.

 

Iedere druppel regenwater is dus belangrijk. Maar 15 procent van de oppervlakte in Vlaanderen is verhard waardoor het regenwater sneller naar de zee loopt. Volgens Willems zal het moeilijk zijn om de verharding terug te schroeven. Wat wel moet lukken is een verdere toename van verharding een halt toeroepen en een manier vinden om regenwater beter op te vangen, zoals wadigebieden in zowel de stad als op het platteland. Het regenwater, dat je anders zou verliezen, wordt naar deze onverharde zones geleid waar het rustig in de grond kan sijpelen. "Je ontlast er riolen mee, je creëert er groene zones mee in de stad en veel water zorgt voor hoog groen”, aldus Willems. “Dat zorgt in de zomer dan weer voor voldoende schaduw."

 

Ook collectieve regenputten kunnen soelaas bieden voor woningen die geen plaats hebben voor een eigen regenwaterput. Als mensen regenwater gaan gebruiken voor de was, het toilet en de tuin, kan dat een besparing opleveren van 50 van de 100 liter drinkwater die vandaag gemiddeld per persoon verbruikt wordt. "Daarnaast zullen industrie en landbouw nog stevige inspanningen moeten leveren”, klinkt het. “Want het gaat niet om één oplossing voor dit probleem, maar een totaalpakket van maatregelen."