Houtkantbeheer in Bocholt krijgt navolging in Limburg

Soms houdt innoveren in dat je moet teruggrijpen naar het verleden. Onze voorouders gebruikten systematisch de opbrengst van houtkanten om er hun bakovens mee te stoken. De voorbije decennia is dit houtkantbeheer nagenoeg verdwenen. In Bocholt herleeft het dankzij een pilootproject. Met aangepast materiaal worden de houtkanten geoogst en de takken versnipperd. De houtsnippers verwarmen een scholencampus. Ook de omliggende Limburgse gemeenten willen hun hakhoutbeheer professionaliseren. Ze krijgen daarbij de hulp van het plattelandsproject ‘Hagehelden’. Europa, Vlaanderen en de provincie Limburg investeren samen meer dan 294.000 euro in dit project. In Neerpelt demonstreerden lokale landbouwers hoe ze houtsnippers oogsten uit een houtkant.
31 januari 2017  – Laatste update 14 september 2020 14:38
Lees meer over:

Soms houdt innoveren in dat je moet teruggrijpen naar het verleden. Onze voorouders gebruikten systematisch de opbrengst van houtkanten om er hun bakovens mee te stoken. De voorbije decennia is dit houtkantbeheer nagenoeg verdwenen. In Bocholt herleeft het dankzij een pilootproject. Met aangepast materiaal worden de houtkanten geoogst en de takken versnipperd. De houtsnippers verwarmen een scholencampus. Ook de omliggende Limburgse gemeenten willen hun hakhoutbeheer professionaliseren. Ze krijgen daarbij de hulp van het plattelandsproject ‘Hagehelden’. Europa, Vlaanderen en de provincie Limburg investeren samen meer dan 294.000 euro in dit project. In Neerpelt demonstreerden lokale landbouwers hoe ze houtsnippers oogsten uit een houtkant.

Ons landschap is al eeuwen een bron van groene, duurzame energie. Het beheer van houtkanten werd de voorbije decennia economisch minder interessant en verdween. Jammer, want de regelmatige verjonging van hakhout is interessant voor de habitat van vele dieren en planten en houdt tegelijk de aanpalende landbouwpercelen goed toegankelijk voor machines. “Met het pilootproject in Bocholt tonen we aan dat het hout afkomstig van houtkanten lokaal ingezet kan worden als groene energiebron”, aldus Inge Moors. De gedeputeerde van Landbouw in Limburg refereert naar de scholencampus in Bocholt die verwarmd wordt met houtsnippers die door lokale landbouwers geoogst worden.

Met het snoeihout van 150 meter houtkanten kan je een woning een heel jaar lang verwarmen. Andere Limburgse gemeenten tonen nu ook interesse in houtkantbeheer. Om dit op gemeentelijk niveau professioneel aan te pakken, is een plattelandsproject ingediend door het Regionaal Landschap Lage Kempen samen met Regionaal Haspengouw en Voeren, Agrobeheercentrum ECO², Limburgs steunpunt rurale ontwikkeling en de deelnemende gemeenten. Het project ‘Hagehelden’ krijgt steun van het Europees plattelandsprogramma Leader. Samen met Vlaanderen en de provincie Limburg investeert Europa meer dan 294.000 euro, op een totale projectkost van ruim 453.000 euro.

Het project kreeg als mascotte de Hageheld, een enthousiast vliegende nachtvlinder die zich uitstekend thuis voelt in goed onderhouden houtkanten. Gedeputeerde Inge Moors is alvast enthousiast: “Het project Hagehelden is een mooi voorbeeld van hoe het economisch potentieel van het platteland versterkt kan worden. De opbrengst van de geoogste houtsnippers wordt immers in eigen regio geïnvesteerd en is zo een nieuwe bron van inkomsten voor landbouwers. Het beheer van de houtkanten zorgt bovendien voor een mooi en onderhouden biodivers landschap, wat bijdraagt aan de charme van ons platteland.”

In Neerpelt waren ze begin deze week toe aan het eerste oogstmoment van hout uit het landschap. Lokale landbouwers demonstreerden hoe ze houtsnippers oogsten uit een houtkant. Dit gebeurt met gespecialiseerde machines. Voorop rijdt een bandenkraan die uitgerust is met een velkop om de bomen af te zagen, gevolgd door een tractor die een houthakselaar aandrijft. De tractorbestuurder kan autonoom werken omdat de hakselaar voorzien is van een opvangbak voor de houtsnippers. Landbouwers worden goed opgeleid om met beide machines te kunnen werken. Ze zijn verenigd in een lokale agrobeheergroep. Kathleen Bervoets van Agrobeheercentrum ECO² wijst op de win-win-situatie: “Landbouwers kunnen bijverdienen door aan landschapsbeheer te doen en de houtkanten worden onderhouden waardoor er minder hinder is voor de aanpalende akkers.”

Vooraleer er tot het oogsten kon overgegaan worden, werd er in Neerpelt al heel wat werk verricht. Schepen van Leefmilieu Liesbeth Fransen verduidelijkt: “Een team van lokale ‘Hagehelden’ heeft zich gebogen over een visieplan voor de Neerpeltse houtkanten. Deze lokale ambassadeurs uit de landbouw- en natuursector, jacht en bosgroepen werkten samen een visie uit voor het beheer. Het houtkantenbeheerplan houdt rekening met ecologische voorwaarden, evenals met de verzuchtingen die landbouwers, het gemeentebestuur en recreanten hebben ten opzichte van houtkanten. Met dit gedragen visieplan kunnen lokale landbouwers ingezet worden om de houtkanten in onze gemeente te onderhouden.”

Joep Fourneau, projectcoördinator Hagehelden vanwege het Regionaal Landschap: “Uniek aan het project Hagehelden is dat lokale ambassadeurs uit verschillende sectoren samen de kar trekken. Essentieel in het ganse verhaal is dat er ook gebouwen zijn waar de snippers kunnen dienen voor de warmteproductie. We kijken hier vooral naar middelgrote projecten zoals nieuwe woonwijken, scholen, gemeentehuizen, grote boerderijen... Dit zijn de perfecte kandidaten voor een alternatieve, duurzame verwarming met lokale biomassa.”

Meer info: Hagehelden

Beeld: Regionaal Landschap Lage Kempen

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek