ING: "Milieu-impact van vleesconsumptie sijpelt door"

In opdracht van de bank ING peilde Ipsos in 13 Europese landen naar het consumptiepatroon, specifiek naar de eiwitinname via vlees en vis. “Onze studie toont aan dat heel wat Europeanen de milieu-impact van vleesconsumptie erkennen, de inwoners van de Benelux-landen op kop. In België zijn vooral jongeren zich bewust van de negatieve milieu-impact, maar toch eten ze op dit moment even vaak vlees als andere leeftijdscategorieën. Een grotere bewustwording leidt dus niet automatisch tot een verandering van het consumptiepatroon”, deelt ING mee. Op de vraag of dit soort communicatie betekent dat de bank niet meer wil investeren in veehouderij, antwoordt ING-econoom Steven Trypsteen: “Als bank willen we burgers én bedrijfsleven informeren over maatschappelijke tendensen, maar het staat los van onze kredietverstrekking.”

Voor de milieu-impact van vleesproductie en -consumptie is er steeds meer aandacht. Vorige maand werd een verklaring gepubliceerd die ondertekend werd door meer dan 15.000 wetenschappers uit 184 landen getiteld ‘Waarschuwing voor de mensheid’. Daarin evalueren de wetenschappers enkele van de meest dringende bezorgdheden omtrent het milieu. Eén van hun aanbevelingen is om de vleesconsumptie drastisch te verminderen.

Die boodschap krijgt volgens de ING stilletjesaan gehoor. De bank baseert zich daarvoor op een studie van het consumptiepatroon in 13 Europese landen, waartoe het zelf de opdracht gaf aan Ipsos. In iedere lidstaat werden 1.000 inwoners bevraagd. Van de Belgen denkt een kwart dat het eten van vlees erg belastend is voor het milieu. Dat percentage ligt enkel hoger in Nederland (27%) en Luxemburg (29%). In eigen land zijn vooral jongeren overtuigd van de negatieve milieu-impact. In de groep respondenten tussen 18 en 24 jaar denkt 27 procent dat het heel erg belastend is en dat percentage daalt met de leeftijd. Bij de 65-plussers gelooft slechts 7 procent dat vlees eten milieubelastend is.

ING merkt op dat het grotere besef bij jongeren niet meteen een invloed heeft op hun consumptiepatroon. Zo eten jongeren zelfs vaker vlees dan andere leeftijdscategorieën. Zes op de tien respondenten tussen 18 en 24 jaar oud eten meer dan drie keer per week vlees. Voor de andere leeftijdsgroepen schommelt dat percentage rond de 50 procent. Jongeren zijn ook niet meer dan oudere respondenten geneigd om binnen vijf jaar minder vlees te eten. Over alle leeftijdsgroepen heen denkt ongeveer 35 procent dat te doen.

In vergelijking met andere landen wordt er in België behoorlijk vaak vlees gegeten. Iets meer dan de helft (51%) van de Belgische ondervraagden eet meer dan drie keer per week vlees. Alleen in Nederland ligt dat percentage hoger, namelijk 55 procent. In België zijn er wel regionale verschillen. Vlamingen (58%) eten frequenter vlees dan Walen (46%) en Brusselaars (31%).

Ook al wordt er vaak vlees geserveerd in eigen land, toch zijn Belgen niet de grootste consumenten van vlees. Cijfers van het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) leren dat een Belg in 2016 ongeveer 78 kilo vlees consumeerde, uitgedrukt in bruto (karkas)gewicht. Een Nederlander consumeerde een gelijkaardige hoeveelheid, namelijk 79 kilo, maar in Duitsland bedroeg de consumptie 88 kilo, in Frankrijk 90 kilo en in Italië 91 kilo. In België was er de voorbije tien jaar ook een opvallende daling van de vleesconsumptie, wat niet het geval is in andere landen.

Afgaand op de resultaten van de bevraging vermoedt ING dat de dalende vleesconsumptie in eigen land zich gaat verderzetten in de toekomst. 38 procent van de Belgen denkt dat hij binnen vijf jaar minder of helemaal geen vlees zal eten. Slechts 2 procent denkt dat hij meer vlees zal eten. Voor alle onderzochte landen, behalve Turkije, ligt het percentage van mensen dat denkt minder vlees te eten, veel hoger dan het percentage van mensen dat aangeeft meer vlees te zullen eten. “Het valt uiteraard af te wachten of de consument acties zal ondernemen om zijn intenties waar te maken”, merkt ING op.

De redenen die Belgen aanhalen voor hun intentie om minder vlees te eten zijn divers. Net geen kwart van de Belgen die denkt minder vlees te eten, haalt negatieve effecten op de gezondheid aan als belangrijkste reden, 21 procent zou minder vlees eten omdat het duur is, nog eens 21 procent verwijst naar de negatieve effecten op het milieu, 13 procent naar de negatieve effecten op het dierenwelzijn en 8 procent heeft een andere reden.

Op de vraag waarom een bank de vleesconsumptie in Europa laat onderzoeken, antwoordt ING-econoom Steven Trypsteen: “De leuze van onze bank is ‘Empowering people to stay a step ahead in life and in business’. Daarom willen we burgers en bedrijven informeren over maatschappelijke tendensen. Zo’n studie als deze is puur informatief bedoeld, al houden we in ons financieringsbeleid natuurlijk wel rekening met duurzaamheid. ING maakt bijvoorbeeld deel uit van het consortium van banken dat de eerste Belgische duurzaamheidslening ooit verstrekte, aan bpost. Dit is een lening waarvan de voorwaarden mee worden bepaald door de prestaties van de kredietnemer op het vlak van duurzaamheid. Hoe duurzamer, hoe kleiner de kredietmarge.”

Bestaat dan de kans dat ING zich op termijn terugtrekt als financieringspartner van de veehouderij, vanwege de milieu-impact van vlees waarover de bank nu zelf communiceert? “Deze informatieverstrekking is niet gelinkt aan het kredietbeleid”, herhaalt Trypsteen. “Soortgelijke studies en communicatie deden we bijvoorbeeld ook over de circulaire economie en de elektrische auto. In dat laatste geval wil de vaststelling dat de elektrische wagen vroeg of laat helemaal zal doorbreken niet zeggen dat we geen kredieten meer verstrekken aan de auto-industrie. Wel willen we het bedrijfsleven trends meegeven, met de boodschap dat ze daar beter rekening mee houden. Met deze studie over vleesconsumptie is dat net zo.”