Kan antibioticumgebruik snel omlaag in varkenssector?

Tijdens het seminarie over varkenshouderij op de Agridagen zaten ruim 150 aanwezigen op het puntje van hun stoel. Met dank aan de pit waarmee drie experten hun zienswijze op antibioticumgebruik, de kwaliteit van varkensvlees en producentenorganisaties verdedigden en daarover in debat gingen met een panel van varkenshouders. Het debat leverde genoeg stof tot schrijven op voor drie artikels. De stelling van professor Jeroen Dewulf (UGent) dat het antibioticumgebruik in de varkenshouderij kan halveren tegen 2018 mag de spits afbijten. Daarmee kietelt hij de sector want het streefdoel waar iedereen achter staat is weliswaar een reductie van 50 procent, maar met een deadline die pas in 2020 valt.
18 februari 2016  – Laatste update 4 april 2020 15:26
Lees meer over:

Tijdens het seminarie over varkenshouderij op de Agridagen zaten ruim 150 aanwezigen op het puntje van hun stoel. Met dank aan de pit waarmee drie experten hun zienswijze op antibioticumgebruik, de kwaliteit van varkensvlees en producentenorganisaties verdedigden en daarover in debat gingen met een panel van varkenshouders. Het debat leverde genoeg stof tot schrijven op voor drie artikels. De stelling van professor Jeroen Dewulf (UGent) dat het antibioticumgebruik in de varkenshouderij kan halveren tegen 2018 mag de spits afbijten. Daarmee kietelt hij de sector want het streefdoel waar iedereen achter staat is weliswaar een reductie van 50 procent, maar met een deadline die pas in 2020 valt.

Elk van de drie stellingen die tijdens de Agridagen in Ravels aan bod kwam op het varkensseminarie verdient een afzonderlijk artikel. Professor Jeroen Dewulf (UGent) gooide als eerste de knuppel in het varkenshok door te beweren dat het antibioticumgebruik in de varkenshouderij kan halveren tegen 2018. “Met behoud van de productieresultaten en de diergezondheid”, zo voegt hij er nadrukkelijk aan toe. Wie de sector van nabij volgt, weet dat de veehouderij onder impuls van kenniscentrum AMCRA een halvering tegen 2020 ambieert. Dewulf benadrukt dan ook dat hij niet als voorzitter van AMCRA spreekt, maar er wel persoonlijk van overtuigd is dat in de varkenshouderij het doel twee jaar eerder al bereikt kan worden.

De vraag waarom hij daarin gelooft, beantwoordt Dewulf nog voor iemand ze stelt: “Richting 2020 streven we naar een halvering van het antibioticumgebruik bij alle diersoorten. Aangezien het gebruik op varkensbedrijven hoog ligt, moet deze sector sneller vooruitgang kunnen boeken. Bovendien bewezen 35 varkensbedrijven die begeleid werden in het kader van het ‘Red-AB’-project dat een halvering van het antibioticumgebruik van big tot vleesvarken mogelijk is. Hun productieresultaten bleven stabiel, of toonden zelfs een lichte verbetering. Op de bedrijven die zuinig omsprongen met antibiotica daalde bijvoorbeeld het sterftecijfer.” De winst voor de varkenshouder zit hem niet zozeer in de kleine verbetering van de productieresultaten, maar wel in de kostenbesparing op antibiotica. “Dat compenseert ruimschoots de kleine investering in bioveiligheid en vaccinatie”, verzekert Dewulf.

Dat zes op de tien aanwezigen op het seminarie de korte deadline (-50% tegen 2018) haalbaar achten, verrast Jeroen Dewulf in positieve zin. En wie er sceptisch tegenover staat, mag zich volgens de professor niet blindstaren op of aangevallen voelen door de ’min 50 procent op het gemiddelde varkensbedrijf’. “We veralgemenen omdat het over alle bedrijven uit de sector gaat maar weten heus wel dat sommigen heel goed bezig zijn terwijl anderen zoveel antibiotica inzetten dat ze tot 90 procent kunnen reduceren.”

Het einddoel is een varkenshouderij die antibiotica heel voorzichtig en zorgvuldig inzet, alleen als het echt nodig is en wanneer alle alternatieven uitgeput zijn. De vraag is natuurlijk hoe de sector dat doel zal bereiken. Professor Dewulf doet een drietrapsplan uit de doeken: “Check- improve-reduce. Meet het antibioticumgebruik en breng de bioveiligheid op bedrijven in kaart. Breng verbeteringen aan, bijvoorbeeld via het voeder, en werk preventief aan bioveiligheid of aan beter vaccineren. Dat alles moet dan resulteren in een daling van het antibioticumgebruik.”

Het panel van varkenshouders bouwde de nodige reserve in, zo verklaarde Marc Ceyssens uit Eksel: “Bij de aanwezigen die akkoord gaan met 2018 als tijdshorizon zijn heel wat niet-landbouwers die de halvering van het antibioticumgebruik niet zelf moeten waarmaken.” Ceyssens valt vooral over de hoge kostprijs van vaccins: “Maak die goedkoper als je snel resultaat wil boeken op vlak van antibioticumgebruik. Momenteel wordt de prijs kunstmatig hoog gehouden door de farmaceutische industrie die niet wil inzien dat ze hun winst op peil kunnen houden door een goedkoper vaccin in veel grotere aantallen te verkopen.” Dewulf vindt het een goed idee om vaccins goedkoper te maken, én antibiotica duurder te maken door een taks in te stellen. “Die piste heeft echter voor- en tegenstanders bij de veehouders, en er is politieke wil voor nodig.”

Wanneer varkenshouder Tom Mertens (Minderhout) daar nog aan toevoegt dat zorgvuldig omgaan van antibiotica ook een kwalitatief aspect heeft, namelijk minder voor de geneeskunde kritisch belangrijke antibiotica gebruiken, daalt het aantal overtuigden van een snelle halvering naar 55 procent. Tijdens de discussie kwam ook de gedeelde verantwoordelijkheid van varkenshouder en dierenarts aan bod aangezien het die laatste is die de antibiotica voorschrijft en verschaft.

De varkenshouders uit het panel, Ceyssens, Mertens en Bart Van Schoubroeck uit Glabbeek, zien een moeilijk spanningsveld als de dierenarts een groot deel van zijn inkomen haalt uit het voorschrijven van antibiotica. Volgens professor Dewulf, zelf dierenarts, stelt het probleem zich niet zo scherp: “In Denemarken en Italië is het verschaffingsrecht de dierenartsen afgenomen en dat had geen eenduidig resultaat. Als we die discussie toch willen voeren, spits ze dan toe op antibiotica. Niet alle diergeneesmiddelen zijn immers antibiotica.”

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek