Kmo's beschermd tegen oneerlijke handelspraktijken

Kleine handelaars krijgen een betere bescherming tegen bedrijven die hun machtspositie willen misbruiken. De Kamercommissie Bedrijfsleven heeft daarvoor quasi unaniem een wetsvoorstel goedgekeurd. Indien kmo's vinden dat ze onheuse voorwaarden opgelegd krijgen, kunnen ze naar de mededingingsautoriteiten stappen, die daarvoor ruimere bevoegdheden krijgen. “Deze nieuwe wet versterkt de positie van onze handelaars tegen oneerlijke handelspraktijken”, reageert Kamerlid Rita Gantois (N-VA) verheugd op de goedkeuring van haar wetsvoorstel.

Het economisch recht bevat bepalingen die de consument beschermen tegen onrechtmatige praktijken bij de verkoop van goederen of diensten. In de relatie tussen bedrijven, bestonden zo'n bepalingen niet. Het probleem stelt zich in eerste instantie voor kmo's, die het slachtoffer kunnen worden van agressieve praktijken van grote spelers, zoals multinationals. Denk maar aan het opleggen van oneerlijke voorwaarden of aankoopprijzen die boven de marktprijs liggen.

“Initieel was onze bezorgdheid de zwakke positie van de landbouwer in de agrovoedingsketen, maar gaandeweg bleek dat wetgeving nodig was voor iedere handelaar”, legt Kamerlid Rita Gantois (N-VA) uit. Handelaars worden vaak geconfronteerd met oneerlijke handelspraktijken, zoals eenzijdige contractwijzigingen of beperkingen van bewijsmiddelen. “Het wetsvoorstel om deze praktijken tegen te gaan, is nu goedgekeurd.”

Om die oneerlijke handelspraktijken aan te pakken, voert het wetsvoorstel een verbod in op het misbruik van een ‘aanmerkelijke machtspositie’. “Daar is sprake van indien er een band van economische afhankelijkheid bestaat tussen koper en verkoper”, legt Griet Smaers (CD&V) uit. De tekst voert vier verboden in binnen de B2B-relaties: misbruik van een positie van economische afhankelijkheid, onrechtmatige bedingen, agressieve marktpraktijken en misleidende marktpraktijken. Binnen de twee jaar volgt een evaluatie.

Het voorstel kreeg unaniem groen licht, op een onthouding van sp.a na. De tekst moet nog langs de plenaire Kamer passeren. “Een belangrijke stap op weg naar een eerlijkere markt”, reageerde federaal minister van Landbouw Denis Ducarme al via Twitter. Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder bij UNIZO – de Unie van de Zelfstandige Onderners – spreekt van een historisch wetsvoorstel. “Hiermee is de wettelijke basis gelegd om misbruik van machtsverhoudingen tussen bedrijven aan te pakken.”

Het voorstel dat in ons land op tafel ligt, verschilt met wat op Europees niveau voorligt. “Waar de Europese ontwerprichtlijn zich beperkt tot het afbakenen van bepaalde oneerlijke marktpraktijken in de agrovoedingsketen, is ons voorstel in algemene zin van toepassing op iedere handelaar of onderneming”, verduidelijkt Rita Gantois. “Daarenboven definieert ons voorstel niet alleen enkele oneerlijke marktpraktijken, maar beteugelt het ook misbruik van een economisch afhankelijkheid. De stok achter de deur zou in ons land dus sterker moeten zijn dan de Europese.”