Koe op ander dieet is één piste voor methaanreductie

Specifiek voor land- en tuinbouw beoogt het Vlaams Klimaatbeleidsplan richting 2030 een broeikasgasreductie van 26 procent ten opzichte van 2005. De rundveesector kwijt zich van een deel van die taak, en focust daarvoor op de methaanuitstoot van een koe. Over ‘klimaatslim’ melken, konden veehouders zich informeren tijdens de Veetournee in Melle en Geel bij het begin van de zomer. “De combinatie bierdraf en koolzaadschroot kwam als meest veelbelovende voederstrategie naar boven, met een hoge reductie van de methaanuitstoot (-10% à 13%) en van de totale koolstofvoetafdruk (-29% à 33%). Van de geteste additieven blijkt 3-NOP, of 3-Nitrooxypropanol, het meest beloftevol met een reductie van de methaanuitstoot van 23 procent”, citeren onderzoeksinstituut ILVO en het Departement Landbouw en Visserij hoopgevende resultaten.
26 augustus 2019  – Laatste update 14 september 2020 14:51
Lees meer over:

Specifiek voor land- en tuinbouw beoogt het Vlaams Klimaatbeleidsplan richting 2030 een broeikasgasreductie van 26 procent ten opzichte van 2005. De rundveesector kwijt zich van een deel van die taak, en focust daarvoor op de methaanuitstoot van een koe. Over ‘klimaatslim’ melken, konden veehouders zich informeren tijdens de Veetournee in Melle en Geel bij het begin van de zomer. “De combinatie bierdraf en koolzaadschroot kwam als meest veelbelovende voederstrategie naar boven, met een hoge reductie van de methaanuitstoot (-10% à 13%) en van de totale koolstofvoetafdruk (-29% à 33%). Van de geteste additieven blijkt 3-NOP, of 3-Nitrooxypropanol, het meest beloftevol met een reductie van de methaanuitstoot van 23 procent”, citeren onderzoeksinstituut ILVO en het Departement Landbouw en Visserij hoopgevende resultaten.

De reductiedoelstelling (-26% t.o.v. 2005) voor land- en tuinbouw uit het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2021-2030 wordt onderverdeeld in subdoelstellingen voor onder meer energetische emissies en enterische emissies. Die laatste ontstaan bij de verteringsprocessen van dieren. Voornamelijk bij herkauwers zorgt de vertering door de natuurlijke werking van de pens voor methaanuitstoot. In maart van dit jaar ondertekenden 16 partners uit de agrovoedingsketen (o.a. de landbouworganisaties en de toelevering) het convenant Enterische emissies rundvee in de proefmelkveestal van ILVO. Zij engageerden zich om de enterische methaanemissies door rundvee te verminderen met 19 procent ten opzichte van 2005, of tot een niveau van 1,9 Mton CO2-eq. In juni gingen de werkgroepen van start die bestaande en nieuwe maatregelen zullen uitwerken.

Meer dan de helft van de geproduceerde broeikasgasemissies op een melkveebedrijf zijn te wijten aan de methaanuitstoot. Een melkkoe produceert 200 tot 650 gram methaan per dag. Niet de koe, maar de micro-organismen in de pens, vormen methaan uit CO2 en H2. Beide elementen worden gevormd tijdens de zuurstofloze fermentatie van het voeder. “Methaan komt voornamelijk vrij via de boeren van een koe, en slechts voor een heel beperkt deel via winden”, helpen Evelien Decuypere (Departement Landbouw en Visserij) en Dorien Van Wesemael (ILVO) een hardnekkig gerucht uit de wereld.

Van Wesemael verzorgde tijdens de Veetournee in Melle en Geel de voordracht ‘Nutritionele handvaten voor klimaatslim melken’. Ze lichtte de bevindingen toe van het onderzoeksproject ‘SMART Melken’, gesubsidieerd door het Vlaams agentschap voor innovatie en ondernemen (VLAIO). ‘SMART’ staat voor Stikstof, Methaan Aanpakken voor een Rundvee Toekomst. Binnen dit project lag de focus immers niet enkel op methaanreductie, maar eveneens op stikstofefficiëntie, de koolstofvoetafdruk of carbon footprint , de melkproductie en, last but not least, de economische impact van verschillende voederstrategieën. Aan de hand van kennisfiches per rantsoensamenstelling of additief en een online praktijktool kan een melkveehouder de voederstrategie kiezen die het beste past binnen zijn bedrijfsvoering.

Decuypere en Van Wesemael vatten de beloftevolle resultaten samen: “De combinatie van bierdraf en koolzaadschroot realiseerde een hoge reductie van de methaanuitstoot (-10% à 13%) en van de koolstofvoetafdruk (-29% à 33%), en had geen impact op melkproductie of stikstofefficiëntie. Van de geteste additieven deed 3-NOP, of 3-Nitrooxypropanol, het best met een reductie van de methaanuitstoot van 23 procent. Hiervoor moet elke koe dagelijks 16 gram van het additief in kleine hoeveelheden toegediend krijgen door vermenging in het ruw- of krachtvoeder. Ook op het vlak van de koolstofvoetafdruk scoort dit (synthetisch) additief relatief goed (-7 à 9%). Enige kink in de kabel: dit additief is momenteel noch beschikbaar, noch toegelaten op de Europese markt. De producent van het additief is wel al gestart met de toelatingsprocedure. Ook de kostprijs van dit additief is nog niet gekend.”

Van toeleverancier AVEVE werd het additief Linex getest, zowel ingemengd in een rantsoen rijk aan voordrooggras als één dat vooral bestaat uit maïs. In combinatie met een grasrantsoen had het amper effect. De resultaten van Linex waren wel goed in een maïskuilrijk rantsoen, zowel op vlak van methaanemissiereductie (-11%) als op vlak van de koolstofvoetafdruk (-9%). Die koolstofvoetafdruk is een maat voor de totale broeikasgasemissie die nodig is om een product te bekomen, in dit geval melk.

Om de methaanuitstoot te reduceren, zijn drie strategieën mogelijk die allen beproefd worden door werkgroepen in het kader van het sectorconvenant. Binnen de derde strategie, manipulatie van de pensfermentatie, zijn voederstrategieën de sleutel. Om deze voederstrategieën uit te testen, voerden ILVO-onderzoekers zowel proeven in gasuitwisselingskamers uit met individuele dieren, als zoötechnische proeven met een groter aantal dieren om de praktijkomstandigheden na te bootsen. De twee andere strategieën zijn sleutelen aan de genetica van de koeien enerzijds en aanpassingen aan het veestapelmanagement anderzijds.

Meer info: SMART Melken

Bron: Departement Landbouw en Visserij i.s.m. ILVO

Beeld: ILVO

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek